Uyan Ey Gözlerim |
07-27-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Uyan Ey GözlerimUyan Ey Gözlerim Sultan III Murat III Murat’ın babası, Kanunî Sultan Süleyman’ın oğlu II Selim’dir Annesi ise Nur Banu Sultan’dır 5 Cemaziyülevvel(5) 953 / 4 Temmuz 1546 tarihinde Manisa’nın Bozdağ Yaylağı’nda dünyaya gelen Şehzade Murat, 966 / 1558 tarihinde Akşehir Sancak Beyliği’ne, 1562 yılında ise Manisa Sancak Beyliği’ne getirilmiştir Padişahlığına kadar Manisa Sancak Beyliği’nde sancakbeyi olarak görevini sürdüren III Murat, on ikinci padişah olarak 15 Aralık 1574’te cihanşümul Osmanlı payitahtına çıkarak saltanatını ilân eder (IIIMurat Han, Pir Hasan Hüsameddin Uşşaki (ksa)'yı Padişah olunca Uşak'tan İstanbul'a davet edip kendisine bir dergah açmıştır) 21 sene tahtta kalan III Murat, 16 Ocak 1595'de 49 yaşında iken vefat etti Ayasofya Camii hazîresine (mezarların bulunduğu mekân) gömüldü Keremi sonsuz, bâki olan Rabbimiz, Osmanlı tahtını nasip eylediği bu güzide insana rahmet eylesin!… Âmin!… Şair sultanlardan olan III Murat, Muradî mahlâsıyla şiirler yazmıştır Türkçe, Arapça ve Farsça divanları bulunmaktadır III Murat’ın 1001 (Hicrî) / 1593 (Milâdî) tarihinde yazdığı ve tasavvufî inceliklerle dolu "Fütuhât-ı Siyâm" isminde mühim bir eseri ile Şemseddin Sivasî tarafından şerhedilen "Esrarnâme" adında diğer bir eseri daha vardır Osmanlı İmparatorluğu’nda birçok hükümdar Divan şiiriyle uğraşmış ve bu edebî ekolde nadide eserler meydana getirmiştir Fatih Sultan Mehmet’in Avnî, Yavuz Sultan Selim’in Şahî, Kanunî Sultan Süleyman’ın da Muhibbî mahlâslarıyla Divan Edebiyatı’nın farklı aruz kalıplarında ve değişik nazım şekillerinde şiirler vücuda getirdikleri bilinir Sultan III Murat Han bir sabah namazını kaçırmış Üzüntüsünden Uyan Ey Gözlerim Gafletten Uyan'ı yazmış Biz belkide çok defa kaçırıyoruz ammaa “UYAN EY GÖZLERİM!” Bu hitapla, “Uyan ey gözlerim gafletten uyan!” şiirine başlayan Sultan Şair, silkinerek kendine gelmek istiyor Nefsiyle baş başadır Ahir ömrünü muhasebe edip tehlikenin kenarında olduğunu düşünüyor İlmi, kudreti her şeyi kuşatmış olan Allah’ı tesbih etmekte yetersiz olduğu kanısına varıyor [/color] Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan… Azrail’in kastı canadır, inan Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan… Sultan Şair, ikinci kıtaya, seherlerde Rablerini tesbih eden kuşları mevzubahis ederek giriyor Bu kuşlar kendi dillerince bizlerin bilmediği bir lisanla Hâlık’larını, Rezzak’larını zikretmektedirler Nitekim şu âyet-i kerime Sultan Şair’imizin bildirdiği gerçeği çok veciz ve fasih bir şekilde ifade ediyor: “Yedi gök, yer ve bunların içinde bulunanlar Allah’ı tesbih ederler Hiçbir şey yoktur ki, onu hamd ederek tesbih etmesin Ancak, siz onların tesbihlerini anlamazsınız O, Halîm’dir (hemen cezalandırmaz, mühlet verir), çok bağışlayandır” Bu kıtada kuşlarla birlikte başka varlıkların da Rablerini tesbih ve tevhid ettikleri haber veriliyor: “Tevhid eyler dağlar taşlar ağaçlar…” Kuşlar, dağlar, taşlar, ağaçlar birer parçadır Kast olunan bu cüzlerin de içerisinde bulunduğu canlı ve cansız varlık âlemdir Kuşkusuz göklerde ve yerde ne varsa O’nundur; O’nu tesbih etmiştir ve ediyordur Gece ve gündüz, gök gürültüsü, bölük bölük uçan kuşlar, melekler, dağlar vb gibi… Allah’a hamd ve korku ile boyun eğmiştir; yorulmadan ve büyüklenmeden noksan sıfatlardan münezzeh, kemâl sıfatlarla vasıflı bulunan Allah’ı tesbih ve tevhid etmektedirler Hülâsa her şey, ama her şey Allah’ı yüce sıfatlarıyla birlikte tesbih, tevhid ve tenzih etmektedir Hakikat boyasıyla boyanmış Sultan Şair’imiz tekrar tekrar: “Uyan ey gözlerim gafletten uyan! / Uyan uykusu çok gözlerim uyan…” demek suretiyle bu kıta ve diğer kıtalarda zatını ikaz edecektir Seherde uyanırlar cümle kuşlar Dill-u dillerince tesbihe başlar Tevhid eyler dağlar taşlar ağaçlar… Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan… Üçüncü kıtada Allah’a ve Rasûlü’ne nasıl inanılması gerekiyorsa öylece inanan Mü’minlere sema kapısının açılarak rahmet suyu saçılacağını müjdeleyen Sultan Şair’imiz, seherlerde kalkmanın önemine tekrar dikkatlerimizi çekmek istiyor: “Seherde kalkana hülle biçerler” Hülleden kast olunan, bilindiği gibi Cennet elbisesidir Nitekim; “(Bunlar), ‘Rabbimiz, biz iman ettik Bizim günahlarımızı bağışla Bizi ateş azabından koru!’ diyenler, sabredenler, doğru olanlar, huzurunda gönülden boyun büküp divan duranlar, Allah yolunda harcayanlar ve seherlerde (Allah'tan) bağışlanma dileyenlerdir'' buyrularak seher vaktinde bağışlanma dilemek, öneminden dolayı âyet-i celîlede zikrediliyor Seher vaktinde yatmamak, sabah namazını kıldıktan sonra da güneşi üzerine doğdurmamak, geçen bu süre zarfında ibadet-i taatla, tevbe-i istiğfarla, tesbih, tenzih ve tehlille meşgul olmak âdâb-ı sünnettendir Ayrıca Sabah namazının sünneti ve farzı arasındaki vakitte de bu şekilde hareket etmek sünnettir Seher vaktinin bir uhrevîliği vardır Kuşların zikir armonisi, havadaki o büyüleyici koku, bedeninizi saran ve sarsan seher vaktinin iklimi… Son kıtalara geldiğimizde dünyanın faniliği; taç-u tahtın, saltanatın, malın mülkün, servetin geçiciliği hakikatini hatırlamak isteyen Sultan Şair’imiz Allah’a sığınıyor, Rabbinden bağışlanma istiyor, “Rasûl’ün sancağı dibinde haşret” demek suretiyle son arzusunu dillendiriyor Benim, Murad kulun, suçumu affet Suçum bağışlayub günahım ref’ et Rasûl’ün sancağı dibinde haşret Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan… ŞİİRİN HÜLASASI Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan Azrail’in kastı canadır, inan Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan Seherde uyanırlar cümle kuşlar Dill-u dillerince tesbihe başlar Tevhid eyler dağlar taşlar ağaçlar Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan Semâvâtın kapuların açarlar Mü’minlere rahmet suyun saçarlar… Seherde kalkana hülle biçerler Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan Bu dünya fanidir sakın aldanma Mağrur olup tac-u tahta dayanma Yedi iklim benim deyu güvenme Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan Benim, Murad kulun, suçumu affet Suçum bağışlayub günahım ref’ et Rasûl’ün sancağı dibinde haşret Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan |
|