Çim Ekim Zamanı

Çimleme - Tohum ile Çimleme - Çimlerde Ekşm Zamanı Nedir

ÇİM


Çim alanlarını hazırlanmasında arazi etüdü ve hazırlık işlemleri çok önemlidir Alan hazırlık aşamasında gözden kaçıracağımız her nokta ileride büyük sorun şeklinde kendini gösterecektir İyi yapılacak bir hazırlık aşaması da çimimizin uzun yıllar kullanımını sağlayacaktırHazırlık işlemlerine geçmeden önce şunu bilmeliyiz ki: çim kökleri yaklaşık15 cm kalınlığında bir taşıyıcı toprak tabakası ister Altında da drenaj tabakası olması gerekir Bu iki tabaka arasında da geçiş tabakasına ihtiyaç vardır Eğer alanımızda yeterli miktarda toprak yoksa dışarıdan takviye etmelidir Mevcut toprak yapısı ve getirdiğimiz toprak iyi incelenmeli ona göre taban gübrelemesi işlemleri yapılacaktır Hazırlık safhaları genelde aynı olmakla beraber alanın kullanım özelliğine göre veya çimlerin özelliklerine göre hazırlıklar da küçük farklılıklar içermektedir Başlıca iki madde de inceleyebiliriz:


1- Alanın hazırlanması

2- Çimleme



1- Alanın Hazırlanması:



a-)Toprak tesviyesi:


Toprak işlemlerinin başında toprak tesviyesi gelir Yapacağımız tesviye işlemi görüntü ve işlem açısından önemli olduğu gibi aynı zamanda da yüzey drenajı açısından da önem arz ederArazimize vereceğimiz meyil %1,5-3 arasında olmalıdır Meyil ne kadar fazla olursa su o kadar fazla toprağa işlemeden yüzey akışına geçecektir Ayrıca meylin artması yapılacak bakım işlemlerini de zorlaştıracaktır Ayrıca toprağa dolgu yapılması durumunda, dolguda inşaat artıkları ve zararlı maddelerin olmamasına dikkat etmek gerekirBu maddeler daha sonra toprak yüzeyine doğru çıkabilir yada bitki köklerine zarar verebilir Ayrıca dolgu maddesi olarak killi topraklardan da kaçınılmalıdırÇünkü: bu topraklar geçirimsiz tabaka oluşturabilir Drenajı güçleştirir Diğer bir husus da çim alanların içinden veya çevresinden geçecek yollardan aşağıda olmalıdır Bu hem suyun çimlere doğru akmasını hem de yolların su birikintisinden kurtulmasını sağlar Tüm bu kazı ve dolgu işlemleri alet ve ekipmanlarla yapılmalıdır Bu işlemler sırasında üst toprağın korunmasına dikkat etmek gerekir

Alanımızda bulunan ağaçların dolgu toprağı altında kalma durumunda ağaç etrafında koruma tedbirleri almak gerekir Taş blokajlar, çevresini duvarla ayırma gibi yöntemlerle bu sağlanabilir Eğer bu tedbirlere başvurmazsak ağaçların ölümüne kadar giden vahim neticeler ortaya çıkar



b-)Drenaj:


Topraktan fazla suyun uzaklaştırılması için yapılan çalışmalardır: Eğer toprağımız 40 cm ve daha fazla ve geçirgen toprak özelliğine sahipse drenaja ihtiyaç duyulmayabilir Fazla suyun drene edilmeme durumunda bitki gelişiminde olumsuz etkiler ortaya çıkar Köklerde gelişme yavaşlar eğer ileri boyuta ulaşırsa çürümeye kadar gidebilir Toprak havalanması yetersiz olacağından dolayı gerek kökler gerekse mikroorganizmaların gelişmeleri yavaşlar Bitkilerin üst aksamında da yıpranma artar

Bugün uygulanan bir çok drenaj sistemi bulunmaktadır Bu sistemler alanın topografik yapısına, alanın kullanım şekline ve maliyete göre değişmektedir Bu drenaj sistemleri başlıca şunlardır:



1-Açık Kanal Sistemi Drenaj: Eğimli çim alanlarında gerek yüzey akışına geçen ve gerekse de taban suyundan fazla olan suyun alandan uzaklaştırılmasını sağlar Genelde geniş çim alanlarda yapılır Alanın etrafından geçen derin hendekler şeklindedir Hendeklerin genişlik ve derinliğini alanın boyutu, yağış ve sulama miktarı ve taban suyunun durumu belirler Bu sistemin maliyeti düşük fakat bakım masrafları yüksektir Genelde geniş park, rekreasyon alanlarında ve golf sahalarında uygundur Diğer alanlarda tavsiye edilmez

2-Mole Dren Sistemi: Bu sistem alan tesviyesi yapıldıktan sonra özel alet ve ekipmanlarla belli derinlikten toprağın delinmesi işlemidir Dip kazanların geçirilmesi ile mole dren sistemi yapılır ama patlatmada beraber yapılırsa daha etkili olur Bu sistem diğer sistemlerle beraber yapılırsa daha etkili olur

3-Kapalı Sistem Drenaj: Toprak içerisine dizilmiş borulardan oluşan sistemdirözellikle meyiliz az ve taban suyunun yüksek olduğu alanlarda bu sisteme ihtiyaç daha fazla olmaktadır Bu sistem ilk kuruluş maliyeti itibariyle daha pahalıdır ama uzun ömürlü olması ve az bakım istemesi göz önünde bulunduracak olursak daha ucuza gelmektedir Bu sistemin diğer bir özelliği de büyük miktarda ki su kütlesinin kısa bir zamanda tahliyesini sağlar Özellikle spor alanlarında bulundurulması zorunluluk haline gelmiştir

Bu sistemde dikkat edilmesi gereken hususlar ise; boruların konulacağı derinlik; ana ve yan hat boruların çapları, eğimleri, diziliş şekli ve aralıklarıdır Çim alanlarda derinlik olarak 60 cm kabul edilebilir Boru olarak günümüzde çok geniş bir malzeme kullanımı söz konusudur

Kapalı sistemler Herringbone, Yelpaze, Grid ve bunların kombinasyonları şeklinde olmaktadır

Boruların altı genelde geçirimsiz tabakadır Borular yerleştirildikten sonra üzerine kaba taş, çakıl, dişli dere kumu sırayla konulur Daha sonra taşıyıcı toprak tabakası konulur Bu tabaka da 15-20 cm olabilir Eğer toprağımız ağır karakterli ise toprağımıza kum karıştırmamız gerekir

Drene edilen suyun daha sonra boşaltılması için dere, kuyu ve kanalizasyon borusu şeklinde ki noktalara bağlanmalıdır Büyük alanlarda kuyu yeterli gelmeyebilir







c-) Patlatma:


Bu sistem traktörün dip kazanının arkasına takılmış bir demir parçası ile 30-40 cmden sürülmesidir Bu işlem ile toprak işleme sırasında oluşan sıkışma olayının etkisi azaltılır Aynı zamanda drenaj ve havalanmayı da arttırır



d-) Toprak İşleme:


Alanımıza ekim yapmadan toprak işleme yapılır Bu işlemler ise 20-30 cm den yapılacak derin sürüm ve daha sonra ikileme yapılırDaha sonra diskaro çekilerek toprağın granül hale gelmesi sağlanır

Toprak işlemede dikkat edilecek husus ise toprak tavında iken yapılmalıdır Aksi takdirde toprağın keseklenmesine sebep olacaktır Toprak işleme ile birlikte taban gübresinin atılması ve toprak yapısının iyileştirilmesi için kum karıştırılması işlemi de yapılabilir

İyi toprak işleme neticesinde daha uzun ömürlü ve kaliteli çim elde edilir


e-) İnce tesviye:


Toprak işleme neticesinde oluşan parçacıkların ufaltılmasını ve alana istediğimiz meyli vermek için genelde el aletleri ile yaptığımız işlemlerdir Yabancı otla mücadele yapmak istiyorsak alanın ilaçlamasını da bu aşamada yapabiliriz

Tırmık ve tesviye tahtaları çekilerek bu işlemler yapılırTaş, yabancı ot ve maddelerin alandan uzaklaştırılması sağlanırDaha sonra 50-100 kg silindir ile toprağın sıkıştırılması sağlanır


ÇİMLEME



Çimleme:


Buraya kadar bahsettiğimiz kısımlar alanın hazırlanması işlemleri idi Bundan sonra ki kısımda çimleme yöntemlerinden bahsedeceğiz bunlar tohumla, vejatatif bitki parçacıkları ile ve hazır çim kalıpları ile olmak üzere 3 şekilde olmaktadır


Tohum ile Çimleme:


Tohum ile çimleme yöntemi en yaygın kullanılan yöntemdir Bu yöntem de alanın özelliklerine ve istediğimiz amaca uygun çeşitleri seçmek ve bunları düzgün bir şekilde uygulamak büyük önem taşımaktadır Tohumluk seçiminde ve değerlendirilmesinde şu noktalara dikkat etmek gerekir


Sertifikasyon:


Kullanacağımız çimlerde sertifikalı olmasına dikkat etmeliyiz Bu kullanacağımız çeşidin yetkili bir kuruluş tarafından onaylanmış olmasıdır Bu onayı ayrıca çeşidin çimlenme özelliklerinin olduğu değerlere bakmak gerekirGünümüzde bazı satıcıların görünüş olarak benzeyen tohumları diğerinin yerine sattığı görülmektedir Bu yüzden yetkili satıcılardan almakta büyük fayda varTohumda aranacak değerler şunlardır:


Saflık:


Burada saflık kelimesi iki noktaya işaret eder Birincisi tohumun diğer tohumlarla karışmamış olması; ikincisi diğer yabancı maddelerin karışmamasıdır Bu değer % olarak ifade edilirYabancı maddeler saflık derecesini düşürür Bunların içinde yabancı ot tohumunun bulunması ise ekeceğimiz çimler için bir felaket demektir


Çimlenme Yüzdesi:


Tohumların ekimden sonra çıkma oranını ifade eder Bir tohum saflık yüzdesi yüksek olsa bile çimlenme yüzdesi düşük olabilir Çimlenme yüzdesini tohumun eski olması, uygun saklama koşullarında bulundurulmaması zararlılar ve hastalıklar, kimyasal maddeler etkileyebilir Bu sadece çıkan miktar olarak değil ayrıca kalite yönünden de olumsuz etkileyebilir


Gerçek Değer:


Çim tohumlarında çimlenecek saf tohum yüzdesi demektir Bunu formül edecek olursak:

Gerçek Değer=Tohumun Saflık Yüzdesi x Çimlenme Yüzdesi/100


Koku:


Tohumun kötü kokmamasına dikkat etmek gerekir Kendine özgü kokusunda olmalıdır Çürüme, nemlenme gibi noktaları tespit edebiliriz


Özel Yoğunluk:


Sağlıklı bir tohumun özelliklerinden birisi de sudan ağır olmasıdır Bunu test için belli miktarda tohum alınarak suyun içine bırakılır suyun yüzünde kalan miktardan da sağlıklılığı hakkında bize bilgi verebilir

Bin Tane Ağırlığı: Alanımızda m² ye düşecek bitki adedi bellidir Karışım yaparken ve alanımıza ekerken bitkinin bin tane ağırlığına göre hareket ederiz


Çim Seçimi:


Alanımızın çimlenmesinde tek çeşit kullanabileceğimiz gibi birden fazla çeşit de kullanabiliriz Bu seçimde dikkat etmek gerekir Hemen değiştirmek gibi bir lüksümüz olmayacaktır Günümüzde çim çeşitlerinin bir çok da varyeteleri bulunmaktadır Hatta bir türün iki farklı varyetesi zıt özellik ve istek göstermektedir

Tek çeşitten de iyi hazırlık ve ekimle güzel netice alınabilirAma uyumlu çeşitlerden uygun miktarlarla yapılacak karışım daha güzel neticeler verir Bu karışıma katılacak çimler diğerlerinin zayıf olduğu noktaları kapatacaktır Bir çok araştırmacının yada firmanın farklı karışım tabloları bulunmaktadır Tohum karışımı yapılırken tavsiyemiz güvenilir sertifikalı tohum satan yerlerden alınması şeklinde olacaktır Sizin alanınızın özelliklerine ve kullanım koşullarınıza göre en uygun karışımı hazırlayacaklardır Günümüzde alan özelliklerine göre hazırlanıp paketlenmiş tohumlarda bulunmaktadır


Tohum Ekimi:


Çim alanımızda gerekli alt yapı ve toprak hazırlıklarını tamamladıktan sonra tohum ekimine geçebiliriz Bu aşamada yapacağımız bir ihmal bütün çalışmalarımızı heba edebilir Tohum ekinden bir hafta öncesinde etkili bir gübre ile (amonyum nitrat gibi) m² 50 gr olarak gübreleme yapılır


Ekimde kullanılacak tohum miktarının fazla olması yabani otlarla mücadele etmemizi kolaylaştırır Fazla olması demek ne kadar çok tohum atarsak o kadar iyi çim çıkar manası değildir Miktarın aşılması kardeşlenme sonrasında bitki köklerinin iyi havalanmasını engelleyecektir, biçimlerde olumsuzlukların çıkmasına sebep olacaktır Tohum ekim olayını yakından takip etmeniz veyahut bu konuda ehil olanların çalıştırılmasına dikkat etmek gerekir


Tohum ekim zamanı olarak serin iklim çim bitkilerinde en uygun zaman sonbahar ayıdır Eğer ki sonbahar da ekim yapamadıysak ilkbahar ayı mecbur kalmadıkça kış ve yaz aylarında ekim yapmamak gerekir Çünkü bu zamanlar tohum çimlenmesi için elverişli zamanlar değildir Tohumun çimlenmesi 5 °C den sonra başlar yaz aylarında ise yeterli toprak nemini bulamadığından çimlenme yüzdesi düşmektedir İlkbahar ayı sonbahar ayına göre hem daha düşük çıkış yüzdesine sahiptir hem de ilkbaharda yabancı ot çıkışı da hızlı olmaktadır Tohum ekmeden önce alanda diskaro çekilir ve tırmıklanır daha sonra ince tesviye yapılır


Sıcak iklim çimlerinde ise ilkbahar veyahut geç yaz ekimleri daha verimli olmaktadır


Tohum ekimi bir kaç yöntemle yapılabilir İnce tesviye yapılan alan önce silindir geçirilerek daha düzgün ve sık bir hale getirilir sonra tohum elle yeknesak biçimde ekilir daha sonra üstüne ince kapak toprağı atılır daha sonra gene silindirle veya baskı tahtaları ile bastırılır Sulama yapılır


Diğer yöntem ise silindirlenen alana tohum serpilir ve tırmıklanarak tohumun toprağa karışması sağlanır sulamaya geçilir Diğer bir yöntemde ise alan silindirlemeden sonra hafifçe nemlendirilir Daha sonra ekim yapılıp kapak toprağı atılır Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın önemli olan tohumun üstünde çok fazla toprak olmaması ve tohumun açıkta kalmamasıdır Kapak toprağı genelde 3-5 mm arasıda olmalıdır Toprağın tohumu iyice sarmış olması lazımdır Ayrıca alanda mümkün mertebe küçük çakıl ve taş parçaları olmamalıdır Bu tür yabancı maddeler tohumun çıkışını engelleyecektir Tohum ekim zamanı havanın fazla rüzgarlı olmamasına dikkat etmek gerekir yoksa yeknesak ekim yapamayızEkim yaparken mümkün mertebe toprağa yakın yapmalıyız Ekimi geriye doğru yapmalıyız


Ekim miktarı ise küçük tohumlu bitkilerde m² 20-25 gr diğer iri tohumlarda ise 40-45 gr tohum kullanılır Fakat bizim ustalarımız bunu 70-80 gr a kadar çıkartmaktadır Bu da daha evvel bahsettiğimiz sorunların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır


Tohum ekiminden sonra sulama yapılır Sulamada dikkat edeceğimiz husus suyun ince zerrecikler halinde verilmesidir Bu ince yağmurlama başlıkları ile sulama tabancaları ile yapılabilir Tohumun sürekli nemli kalması sağlanmalıdırYaz aylarında sulama sık ve bol miktarda olmalıdır


Çimlerin çıkışı sonbahar ekimlerinde 7-10 günde ilkbahar ekimlerinde ise 10-21 günde olmaktadırBu süre çevre şartları ve ekilen çeşidin özelliklerine göre de değişebilmektedir


Tohumlar çimlendikten sonra 8-10 cm ye geldiklerinde keskin bir tırpanla veya keskin bıçaklı çim biçme makinesiyle biçim yapılır


Vejatatif Bitki Parçaları İle Çimleme: Bu yöntemde bitkinin vejatatif parçaları kullanılır Özellikle sıcak iklim çeşitleri bu yöntemle başarılı sonuçlar elde edilebilir Bu çeşitler Axonopunus affinis, Cynodon transvaalensis, Cynodon dactlyon, Eremechloa ophiuroides, Zoysia japonica, Agrostis stolonifera ve diğer bazı çeşitlerdirBu çim çeşitleri ülkemizde Ege ve Akdeniz Bölgelerinde Nisan ayı başından Ekim ayı sonuna kadar çimleme yapılabilir

Bu üretim tarzında stolonlar ve çelikler ile yapılır Stolonlar çeliklemeye nazaran daha hızlıdır Bu çimleme yönteminde de toprak hazırlıkları yapılır Daha sonra 3 yöntemle çimleme yapılabilir Bunlardan Birinci yöntemde 3-5 cm ebatında kesilen stolon ve çim parçacıkları m²'ye 50 gr düşecek şekilde serilir Sonra üstü 0,5-1 cm toprakla kapatılarak baskı tahtası veya silindirle bastırılır Daha sonra yağmurlama sulama ile bol bol sulanır Hava sıcaklığının durumuna göre 10-20 arasında çimlenme olur Bu yöntemin mahzurlu tarafı çok fazla stolon veya çelik kullanılmasıdır Yabancı ot temizliği de sık sık yapılmalıdır

İkinci yöntemde çim stolon ve çeliklerinin 15-20 cm aralıkla 7 cm derinliğinde açılan çizilerin içine 15 cm arayla dikilmesidir

Üçüncü yöntem ise; hazırlanan çeliklerin toprakta sivri bir aletle açılan deliklere dikilmesidir

Bu yöntemde ilk biçim 50-60 gün sonra yapılabilir


Hazır Çim Kalıpları ile Çimleme: Bu yöntem oldukça hızlı ve kolay bir yöntemdir fakat tesis maliyeti diğerlerine nazaran çok fazladırKısa zamanda alanın çimlenmesi sağlanır Son zamanlarda İlimizin park ve bahçelerinde sık sık rastlamaktayız


Bu yöntemde çim kalıpları alana getirilmeden evvel çok iyi alan hazırlığı yapılmalıdır Toprak yapısı bitki köklerinin hemen yayılabileceği yapıda olmalıdır Toprağın zenginleştirilmesi gerekmektedir Bunu da alanımıza dekara 6 ton iyi yanmış çiftlik gübresi sererek yapabiliriz Daha sonra alanımızda yabancı ot temizliği için fumigasyon veya ot öldürücü ilaçlarla ilaçlama yapılır Daha sonra m² ye 60 gr triple superfosfat vererek toprak hazırlığı yapılır Toprağın zenginleştirilmesi işleminden sonra mükemmel bir tesviye yapılması gerekmektedir


Günümüzde çim rulolarını hazırlayıp satan birçok şirket bulunmaktadır Bunlara verilecek sipariş üzerine hazırlanmaktadır Bunlar genelde belli standartlarda olmaktadırGenelde30x30 30x60 30x90 ölçüleri kullanılmaktadır Bunlar rulo haline getirilmektedirRulolar 24 saatten fazla bekletilmemelidir Eğer daha fazla bekletilmesi söz konusu ise rulolar gölge bir alanda açılarak serilmeli ve gerekirse sulama yapılmalıdır


Kalıpların serilmesi işlemler çok aşırı sıcaklarda donlu havalarda ve susuz zamanda yapılmaması gerekir Kalıplar serilirken çiğnenmemesine dikkat etmek gerekir Basma durumunda kalırsak geniş bir tahta parçasının üzerine basabiliriz Rulolar serildikten sonra yapacağımız iş çim kökleri toprağa tutununcaya kadar bol bol sulama yapmak gerekir Döşemeden 1 hafta sonra çimimizin fazla ıslak olmadığı zamanda silindirleme işlemi yapılır