Azakeğeri

Azakeğeri Bitkisi - Azakeğeri Özellikleri - Azakeğeri Resimleri - Azakeğeri Faydaları - Azakeğeri Kullanılan Kısımları

AZAKEĞERİ, AVŞAROTU, KOKULU SAZ


ACORUS CALAMUS L


(Araceae-fam)




BULUNDUĞU YERLER:Dere boylarında, bataklık yerlerde yabani halde rastlanır Asya ve Kuzay Amerika’nın Atlantil bölgelerine yayılmış bulunmaktadır


YAPISI:Çok yıllık otsu bitkidir 150 cm kadar yükseklikte köksap sürüngen, uzun ve kalın, dış kısmı kahverengi, iç kısmı; pembe, benekli ve beyazdırSap; dik, yeşil, basit, üç köşeli yassı ve hafif olukludurYapraklar köksaptan çıkıp,sapların yukarı kısmında uzunca kılıç şeklinde bir demet halinde gelişir20-60 cm tüksekliğindedirÇiçekler;basit, 6 bölümdürKenar çiçekler; sarı yeşil renkte olup, sık, 12 cm kadar uzunluğunda bir koçan biçiminde, çiçek demetinde toplu haldedirHer sapta birer çiçek demeti bulunurBunlar kılıf yapraklar ile örtülü olduğundan sapın bir uzantısı gibi görünürlerBitkinin bütünü hoş bir koku salar


KULLANILAN KISIMLAR:Köksap; ilkbaharda; Nisan-Mayıs veya Eylül-Ekim aylarında topraktan çıkarılırKöksaplar çıkarıldıktan sonra soyulur10 cm kadar uzunluğunda parçalara ayrılıGölgede veya 40 derece sıcaklıktaki fırınlarda kurutulurKuru bitkinin dış kısmı soluk sar, iç kısmı da beyazdır,hoş kokuludurAcı bir tadı vardır % 12 rutubete müsaade edilirKağıt torbalarda veya balya halinde paketlenirAranılan bir bitkidir


Kokulu sazın köksapları çıkarılırken, bataklık zambağı (Iris pseudacorus L) kökü ile karıştırılmamasına dikkat edilmelidirBu sonrakiler kokusuz, sapları yuvarlak ve yaprakları yassıdır


KİMYEVİ TERKİBİ:d-a-pinen,d-kamfor, borneol, evgenol, metilevgenol, azaron, kariofilen, kurkumen, gvayen, selinen, kalamen, kalokoren, izokaron, kalamendiol, kaloren, proazulen ve incelenmeyen karbon muhtevalı eterik yağ ihtiva ederKöksaplarda acı akoren glikozidi, kalamin alkaloidi, sepi maddeler, C vitamini, nişasta, helme maddeler reçine vs ihtiva ederYapraklarda sepi maddeler, eterik yağ bulunmuştur


HANGİ HASTALIKLARDA KULLANILIR:Tad alma duygusunu artırırMide salgı ayırım reflektörünü kuvvetlendirirİştah açmakta ve sindirmi kolaylaştırmakta kullanılırBazen böbrek ve karaciğer fonksiyonları arttırırSafra arttırıcı ve balgam söktürücü olarakta kullanılır


Halk tababetinde mide ağrı ve ekşimesinde gaz, ishal, dizanteri, sarılık, siroz, düzensiz adet vs hallerde tavsiye edilirHaricen; diş ağrısı ve diş eti kanamasında ağız çalkalanırSaç dökülmesinde saçlar oğuşturulurRaşitizm ve sıraca illetinde banyo halinde uygulanırTatlıcılıkta, meşrubat sanayiinde ve kozmetikte kullanılır


KULLANILIŞI:Kıyılmış köksaptan bir kahve kaşığı, 300 gr kaynar suda haşlanır ve 2 saat bekletilirTemiz bir tülbent ile süzüldükten sonra günde 3 defa yemeklerden evvel birer çay bardağı alınırSaçların büyümesini hızlandırmak için, kıyılmış köksaptan 3 çorba kaşığı 100 gr sirke ile 15 dakika kaynatılır, elde edilen mayi ile akşamları saçlar oğulur