Üstün Zekalı Çocukların Belirtileri

**Şengül Şirin** · 01-27-2011

Çocuğunuzun küçük bir hareketi ya da sözü, zekası konusunda altın ipuçları veriyor

Örneğin konuşmaya erken başlayan, derslerinde arkadaşlarının önüne geçen hatta dünya sorunlarına çözüm arayan yavrunuz üstün zekalı olabilir

Çocukların üstün zekâlı ve üstün yetenekli olduklarını anlayabilmek için bazı davranış ve hareketlerine dikkat etmek yeterli

Aylık kültürel aile dergisi Moral Dünyası ocak ayı kapak konusu olarak üstün zekalı ve üstün yetenekli çocuklara yer verdii

Dergide Uzman Pedagog Adem Güneş’in ve Üstün Zekâlı/Yetenekli Öğrenciler Eğitmeni Didem Rümeysa Sezginer’in kaleme aldığı yazılarda, çocukların yaptığı hareket ve söylediği sözlerin onların zekâ ve yetenekleri konusunda önemli ipuçları verdiği belirtildi

Dergide verilen bilgilere göre üstün zekâlı olan çocukların özellikleri şöyle:

BEBEKLER AZ UYURLAR

• Beden yapıları (boy ve ağırlık bakımından) ve sağlık durumları bakımından yaşıtlarına oranla daha ileridir

• Enerji düzeyleri yüksektir

• Erken yürürler

• Erken konuşurlar

• Bebeklik döneminde daha az uyku gereksinimi duyarlar

• İlgilendikleri zaman dikkatlerini yoğunlaştırabilirler

• Kullandıkları dil, yaşıtlarına göre daha gelişmiştir

Sözcük zenginliği, ifade düzgünlüğü dikkat çeker

• Duyu organı bozuklukları, bedensel sakatlık gibi durumlara normal çocuklara göre daha az rastlanır

Hastalıklara karşı daha dayanıklıdırlar

• Duyu organları keskin olması nedeniyle bebekliklerinde battaniyelerini üstlerinden atma, giyim eşyalarındaki markalardan, altlarının ıslanmasından rahatsız olma, gürültüye yoğun tepki gibi özellikler gösterebilirler

• Duyu organlarının aşırı duyarlıkları tat alma duyularında da görülebilir

Mesela iki değişik fabrikanın ürettiği meyve suyu arasındaki farkı hissedebilirler

• Öğrenme hızları yüksektir

Çabuk ve kolay öğrenirler

• Dikkat süreleri daha uzundur

Daha kolay odaklanabilirler

• Düşünme becerileri gelişmiştir

Fikir üretmede daha aktiftirler

• Kelime hazineleri çok geniştir, bildikleri kelimeleri kolaylıkla kullanırlar

• Pek çok işlemi zihinsel olarak kolaylıkla başarabilirler

• Genelleme yapmada, ilişkileri görmede, mantıki çağrışımlarda ileridirler

• Soyut fikirlere karşı ilgileri fazladır

• Okul çalışmalarında, akademik konularda yaşıtlarından 1-2 yıl ileridirler

• Yaş düzeylerinin 1-2 yıl üstündeki kitapları okumaktan hoşlanırlar ve anlarlar

• Keşfetmekten hoşlanırlar

Kalıplardan, sıradanlıktan uzak kalmayı tercih ederler

Orijinal bilgiler ilgilerini çeker

• Diğer çocukların farkında olmadığı pek çok alanda bilgi sahibidirler

• Hafızalarını etkin kullanırlar

Fazla çalışmaya gerek duymadan, duyduklarını ve okuduklarını uzun zaman belleklerinde tutarlar ve hatırlarlar

• Meraklıdırlar

Çok soru sorarlar ve ilgi alanları geniştir

Zihinlerinde bilgiye karşı bitmeyen bir açlık vardır

Devamlı öğrenmekten sıkılmaz ve yorulmazlar

• Okula başlamadan önce okuma-yazma öğrenirler

• Hazır cevaptırlar

Arkadaşları arasında popülerdir
• Arkadaşları arasında popülerdirler

n Arkadaşlarını kendilerinden yaşça 2-3 yaş ileri olanlardan seçerler

• Lider ruhludurlar, başkalarına tabi olmaktan hoşlanmazlar

• Okula karşı isteklidirler, ders dışı uğraşılara katılmaktan zevk alırlar

• Sosyal uğraşılardan, sportif faaliyetler, şiir, hikâye ve resim alanlarında çalışmaktan hoşlanırlar

• Orijinal bağlantılar kurarak, beklenmeyen espriler yapabilirler

• İlgi alanlarına çok iyi odaklanıp bu alanlarda da başarı gösterirler

• Yeni ve değişik durumlara kolay ve çabuk uyarlar

Değişime açık bir yapıları vardır

• Dünya sorunlarına bile ilgilidirler

Çözüm bulmaya yönelirler

AİLE NASIL DAVRANMALI?

Çocukları üstün zekâlı olan anne-babalar, çocuklarının bu özelliğinin gelişmesi için ev içerisinde çocuklarıyla iletişimde şu noktalara dikkat etmelidirler:
Ailenin, çocuğun diğer bireylerden farklı olduğunu bilmesi ve farklı ihtiyaçlar içinde olduğunu değerlendirebilmesi çok önemlidir

Ona yaklaşım ve iletişimle ilgili devamlı olarak rehber öğretmenleriyle iletişim halinde olunmalıdır

Bu tip çocukların, yüksek zihinsel potansiyellerinin yanında, aslında bir “çocuk” oldukları unutulmamalıdır

Olgun birey davranışları beklenmemelidir

Meraklı tutumları, çok soru sormaları, devamlı öğrenme isteklerinin önüne engeller konulmamalı, hatta takdir edilmelidir

Bu konuda, sorularına sabırla ilgi gösterilmelidir

Çocuk, değişik düşüncelerinden, orijinal fikirlerinden dolayı hemen eleştirmeye tabi tutulmamalıdır

Fikirlerine saygı duyulduğu hissettirilmelidir

Aile hayatına orijinallikler katılmalı, normal yaşam zengin bir öğrenme çevresine dönüştürülmelidir

Ailece değişik faaliyetlerde bulunulması, birlikte yeni ufuklara yelken açılması verimliliği arttırır

Üstün zekâlı çocuk “tek doğru cevaba”, “tek tipte düşünmeye” kilitlenmemelidir

Farklı bakış açılarıyla değerlendirebilme becerisi geliştirilmelidir

-STAR

01-27-2011	#1
Şengül Şirin	Üstün Zekalı Çocukların Belirtileri Çocuğunuzun küçük bir hareketi ya da sözü, zekası konusunda altın ipuçları veriyor Örneğin konuşmaya erken başlayan, derslerinde arkadaşlarının önüne geçen hatta dünya sorunlarına çözüm arayan yavrunuz üstün zekalı olabilir Çocukların üstün zekâlı ve üstün yetenekli olduklarını anlayabilmek için bazı davranış ve hareketlerine dikkat etmek yeterli Aylık kültürel aile dergisi Moral Dünyası ocak ayı kapak konusu olarak üstün zekalı ve üstün yetenekli çocuklara yer verdii Dergide Uzman Pedagog Adem Güneş’in ve Üstün Zekâlı/Yetenekli Öğrenciler Eğitmeni Didem Rümeysa Sezginer’in kaleme aldığı yazılarda, çocukların yaptığı hareket ve söylediği sözlerin onların zekâ ve yetenekleri konusunda önemli ipuçları verdiği belirtildi Dergide verilen bilgilere göre üstün zekâlı olan çocukların özellikleri şöyle: BEBEKLER AZ UYURLAR • Beden yapıları (boy ve ağırlık bakımından) ve sağlık durumları bakımından yaşıtlarına oranla daha ileridir • Enerji düzeyleri yüksektir • Erken yürürler • Erken konuşurlar • Bebeklik döneminde daha az uyku gereksinimi duyarlar • İlgilendikleri zaman dikkatlerini yoğunlaştırabilirler • Kullandıkları dil, yaşıtlarına göre daha gelişmiştir Sözcük zenginliği, ifade düzgünlüğü dikkat çeker • Duyu organı bozuklukları, bedensel sakatlık gibi durumlara normal çocuklara göre daha az rastlanır Hastalıklara karşı daha dayanıklıdırlar • Duyu organları keskin olması nedeniyle bebekliklerinde battaniyelerini üstlerinden atma, giyim eşyalarındaki markalardan, altlarının ıslanmasından rahatsız olma, gürültüye yoğun tepki gibi özellikler gösterebilirler • Duyu organlarının aşırı duyarlıkları tat alma duyularında da görülebilir Mesela iki değişik fabrikanın ürettiği meyve suyu arasındaki farkı hissedebilirler • Öğrenme hızları yüksektir Çabuk ve kolay öğrenirler • Dikkat süreleri daha uzundur Daha kolay odaklanabilirler • Düşünme becerileri gelişmiştir Fikir üretmede daha aktiftirler • Kelime hazineleri çok geniştir, bildikleri kelimeleri kolaylıkla kullanırlar • Pek çok işlemi zihinsel olarak kolaylıkla başarabilirler • Genelleme yapmada, ilişkileri görmede, mantıki çağrışımlarda ileridirler • Soyut fikirlere karşı ilgileri fazladır • Okul çalışmalarında, akademik konularda yaşıtlarından 1-2 yıl ileridirler • Yaş düzeylerinin 1-2 yıl üstündeki kitapları okumaktan hoşlanırlar ve anlarlar • Keşfetmekten hoşlanırlar Kalıplardan, sıradanlıktan uzak kalmayı tercih ederler Orijinal bilgiler ilgilerini çeker • Diğer çocukların farkında olmadığı pek çok alanda bilgi sahibidirler • Hafızalarını etkin kullanırlar Fazla çalışmaya gerek duymadan, duyduklarını ve okuduklarını uzun zaman belleklerinde tutarlar ve hatırlarlar • Meraklıdırlar Çok soru sorarlar ve ilgi alanları geniştir Zihinlerinde bilgiye karşı bitmeyen bir açlık vardır Devamlı öğrenmekten sıkılmaz ve yorulmazlar • Okula başlamadan önce okuma-yazma öğrenirler • Hazır cevaptırlar Arkadaşları arasında popülerdir • Arkadaşları arasında popülerdirler n Arkadaşlarını kendilerinden yaşça 2-3 yaş ileri olanlardan seçerler • Lider ruhludurlar, başkalarına tabi olmaktan hoşlanmazlar • Okula karşı isteklidirler, ders dışı uğraşılara katılmaktan zevk alırlar • Sosyal uğraşılardan, sportif faaliyetler, şiir, hikâye ve resim alanlarında çalışmaktan hoşlanırlar • Orijinal bağlantılar kurarak, beklenmeyen espriler yapabilirler • İlgi alanlarına çok iyi odaklanıp bu alanlarda da başarı gösterirler • Yeni ve değişik durumlara kolay ve çabuk uyarlar Değişime açık bir yapıları vardır • Dünya sorunlarına bile ilgilidirler Çözüm bulmaya yönelirler AİLE NASIL DAVRANMALI? Çocukları üstün zekâlı olan anne-babalar, çocuklarının bu özelliğinin gelişmesi için ev içerisinde çocuklarıyla iletişimde şu noktalara dikkat etmelidirler: Ailenin, çocuğun diğer bireylerden farklı olduğunu bilmesi ve farklı ihtiyaçlar içinde olduğunu değerlendirebilmesi çok önemlidir Ona yaklaşım ve iletişimle ilgili devamlı olarak rehber öğretmenleriyle iletişim halinde olunmalıdırBu tip çocukların, yüksek zihinsel potansiyellerinin yanında, aslında bir “çocuk” oldukları unutulmamalıdır Olgun birey davranışları beklenmemelidir Meraklı tutumları, çok soru sormaları, devamlı öğrenme isteklerinin önüne engeller konulmamalı, hatta takdir edilmelidir Bu konuda, sorularına sabırla ilgi gösterilmelidir Çocuk, değişik düşüncelerinden, orijinal fikirlerinden dolayı hemen eleştirmeye tabi tutulmamalıdır Fikirlerine saygı duyulduğu hissettirilmelidir Aile hayatına orijinallikler katılmalı, normal yaşam zengin bir öğrenme çevresine dönüştürülmelidir Ailece değişik faaliyetlerde bulunulması, birlikte yeni ufuklara yelken açılması verimliliği arttırır Üstün zekâlı çocuk “tek doğru cevaba”, “tek tipte düşünmeye” kilitlenmemelidir Farklı bakış açılarıyla değerlendirebilme becerisi geliştirilmelidir -STAR __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır