Ağiz Yaralri

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-04-2012

Aft ağız içerisinde sıklıkla yanak ve dudak mukozasında, dil üzerinde, yumuşak damakta, farenkste, diş eti üzerinde görülen solgun sarı-kırmızı hale ile çevrili oldukça ağrılı ülserleşmiş lezyonlardır

Toplumun %18-20 az ya da çok aft sorunu ile karşı karşıyadır

Bayanlarda daha sıklıkla rastlanır

Aft genellikle tek olarak seyretse de aynı anda birkaç bölgede birden görülebilmektedir

Aftın oluş nedenini belirlemek için çeşitli araştırma yapılmıştır

Ancak aftın oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici birçok faktör faktör saptanmasına karşın oluş nedeni tam olarak belirlenememiştir

Bu nedenle aft oluşumunu hızlandıran ve iyileşmesini geciktiren faktörlerden bahsetmek mümkündür

Aft oluşumunda hangi faktörler önemlidir?

* STRES
Günümüzde migren, yüksek tansiyon ve gastrit gibi birçok hastalığın nedenleri arasında kabul edilen stres aft oluşmasının en önemli nedenlerinden birisidir

Hanımlarda premenstural gerginlik(adet öncesi dönem) de aft oluşumunu hızlandıran faktörlerdendir

* YİYECEKLER
Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler aft oluşumunu hızlandıran önemli faktörler arasında sayılmaktadır

Bunların yanı sıra bazı bünyeler için alerjik olabilen kara buğday, çavdar, arpa, çikolata, fındık, kabuklu deniz hayvanları, soya, domates, bazı patlıcan, elma, incir, peynir gibi yiyecekle

de aft oluşumunu hızlandırırlar

* TRAVMA
Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin tahrişi ve yumuşak olmayan diş fırçalama işlemleri ve iyi adapte olmayan proaaalerin neden olduğu vuruklar aft için uygun zeminin oluşmasına yardımcı olurlar

* DİŞ MACUNU
Diş macunlarının temizleme özelliğini artırmak için köpük yapıcı olarak yapılarına katılan "sodyum lauryl sulhate" ( SLS ) mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır

SLS bu özelliği ile aft oluşumu üzerine direkt etkili olan bir maddedir

Özellikle aft sorunu olan kişilerin kullanabilmesi için günümüzde daha az oranda (%1

25) SLS içeren diş macunları üretilmektedir

(Tom's of Maine Natural Toothpaste , Oral-B Sensitive Fluoride Toothpaste

)
* SİSTEMİK HASTALIKLAR
Behçet Hastalığı: Genital ülser, konjuktivit, retinit, lokositoz gibi, birçok sistemik belirtiler yanında ağız içerisinde oluşan tekrarlayıcı aftlarla kendini gösteren bir hastalıktır

Birçok malign ve otoümmin hastalıklarla birlikte de tekrarlayıcı aftlar görülebilmektedir

* DİĞER NEDENLER
B12 vitamini ve demir noksanlığı,sigara içme, tütün çiğnemenin gibi alışkanlıkların de aft oluşumuna katkıda bulunan önemli faktörler olduğu bilinmektedir

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-04-2012

Aft ile uçuk genellikle aynı belirtileri gösterdikleri için birbirleri ile karıştırılabilmektedir

Ancak aralarında birçok temel farklılık vardır:

AFT
1

Kesinlikle ağız içersinde oluşur

2

Bulaşıcı değildir

3

Aftın oluşmasına virüsler neden olmaz

UÇUK
1

İçi su toplamış küçük kabarcıklar (blisters) şeklinde başlar

2

Nadiren ağız içerisinde olsalar da genellikle ağız dışında meydana gelirler

Aft ağız içerisinde tüm bölgelerde olabilmesine karşın uçuk genellikle ağız içerisinde damak tavanı gibi hareketsiz bölgeleri tutar

3

Bulaşıcıdır

4

Virüsler tarafından meydana getirilir

UÇUĞUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Uçuk çıkmadan önce kendini belli eder (0-24 saat önceden); karıncalanma, kaşınma, yanma, sızlama hissedilir

Bunu o bölgenin kızarması, şişmesi ve daha sonra da içi sıvı dolu kabarcıkların ortaya çıkışı izler

Bu kabarcıklar konuşurken, gülerken, yiyip içerken acı ve ızdırap verir

Zamanla kuruyup çatlar, sızıntı yapar ve açılarak görüntüyü bozan çirkin bir yara haline gelir

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-04-2012

DİKKAT! UÇUK BULAŞICIDIR!

* Uçuğa dokunulmamalıdır

Dokunulursa eller çok iyi yıkanmalıdır

* Bayanlar makyajlarını çıkarırken özellikle çok dikkat etmelidirler

Kesinlikle gözlere dokunulmamalıdır

* Özellikle bebekler, çocuklar ve diğer insanlar öpülmemelidir

* Uçuklu insanın kullandığı havlu, bardak, çatal, kaşık vb

eşyalar ayrılmalı ve başkalarının kullanmasına izin verilmemelidir

* Yerken, içerken kullanılan malzemeler özellikle çocuklar ile paylaşılmamalıdır

* Uçuk ve uçuk yarasının kabuğu ile oynanmamalıdır

(Parmaklara uçuk virüsü bulaştırırken, uçuk yarasına da diğer mikroplar bulaştırılmış olur

)

11-04-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Ağiz Yaralri Aft ağız içerisinde sıklıkla yanak ve dudak mukozasında, dil üzerinde, yumuşak damakta, farenkste, diş eti üzerinde görülen solgun sarı-kırmızı hale ile çevrili oldukça ağrılı ülserleşmiş lezyonlardır Toplumun %18-20 az ya da çok aft sorunu ile karşı karşıyadır Bayanlarda daha sıklıkla rastlanır Aft genellikle tek olarak seyretse de aynı anda birkaç bölgede birden görülebilmektedir Aftın oluş nedenini belirlemek için çeşitli araştırma yapılmıştır Ancak aftın oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici birçok faktör faktör saptanmasına karşın oluş nedeni tam olarak belirlenememiştir Bu nedenle aft oluşumunu hızlandıran ve iyileşmesini geciktiren faktörlerden bahsetmek mümkündür Aft oluşumunda hangi faktörler önemlidir? * STRES Günümüzde migren, yüksek tansiyon ve gastrit gibi birçok hastalığın nedenleri arasında kabul edilen stres aft oluşmasının en önemli nedenlerinden birisidir Hanımlarda premenstural gerginlik(adet öncesi dönem) de aft oluşumunu hızlandıran faktörlerdendir * YİYECEKLER Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler aft oluşumunu hızlandıran önemli faktörler arasında sayılmaktadırBunların yanı sıra bazı bünyeler için alerjik olabilen kara buğday, çavdar, arpa, çikolata, fındık, kabuklu deniz hayvanları, soya, domates, bazı patlıcan, elma, incir, peynir gibi yiyeceklede aft oluşumunu hızlandırırlar * TRAVMA Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin tahrişi ve yumuşak olmayan diş fırçalama işlemleri ve iyi adapte olmayan proaaalerin neden olduğu vuruklar aft için uygun zeminin oluşmasına yardımcı olurlar * DİŞ MACUNU Diş macunlarının temizleme özelliğini artırmak için köpük yapıcı olarak yapılarına katılan "sodyum lauryl sulhate" ( SLS ) mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır SLS bu özelliği ile aft oluşumu üzerine direkt etkili olan bir maddedir Özellikle aft sorunu olan kişilerin kullanabilmesi için günümüzde daha az oranda (%125) SLS içeren diş macunları üretilmektedir (Tom's of Maine Natural Toothpaste , Oral-B Sensitive Fluoride Toothpaste) * SİSTEMİK HASTALIKLAR Behçet Hastalığı: Genital ülser, konjuktivit, retinit, lokositoz gibi, birçok sistemik belirtiler yanında ağız içerisinde oluşan tekrarlayıcı aftlarla kendini gösteren bir hastalıktır Birçok malign ve otoümmin hastalıklarla birlikte de tekrarlayıcı aftlar görülebilmektedir * DİĞER NEDENLER B12 vitamini ve demir noksanlığı,sigara içme, tütün çiğnemenin gibi alışkanlıkların de aft oluşumuna katkıda bulunan önemli faktörler olduğu bilinmektedir

11-04-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Ağiz Yaralri Aft ile uçuk genellikle aynı belirtileri gösterdikleri için birbirleri ile karıştırılabilmektedir Ancak aralarında birçok temel farklılık vardır: AFT 1 Kesinlikle ağız içersinde oluşur 2 Bulaşıcı değildir 3 Aftın oluşmasına virüsler neden olmaz UÇUK 1 İçi su toplamış küçük kabarcıklar (blisters) şeklinde başlar 2 Nadiren ağız içerisinde olsalar da genellikle ağız dışında meydana gelirler Aft ağız içerisinde tüm bölgelerde olabilmesine karşın uçuk genellikle ağız içerisinde damak tavanı gibi hareketsiz bölgeleri tutar 3 Bulaşıcıdır 4 Virüsler tarafından meydana getirilir UÇUĞUN BELİRTİLERİ NELERDİR? Uçuk çıkmadan önce kendini belli eder (0-24 saat önceden); karıncalanma, kaşınma, yanma, sızlama hissedilir Bunu o bölgenin kızarması, şişmesi ve daha sonra da içi sıvı dolu kabarcıkların ortaya çıkışı izler Bu kabarcıklar konuşurken, gülerken, yiyip içerken acı ve ızdırap verir Zamanla kuruyup çatlar, sızıntı yapar ve açılarak görüntüyü bozan çirkin bir yara haline gelir

11-04-2012	#3
Prof. Dr. Sinsi	Ağiz Yaralri DİKKAT! UÇUK BULAŞICIDIR! * Uçuğa dokunulmamalıdır Dokunulursa eller çok iyi yıkanmalıdır * Bayanlar makyajlarını çıkarırken özellikle çok dikkat etmelidirler Kesinlikle gözlere dokunulmamalıdır * Özellikle bebekler, çocuklar ve diğer insanlar öpülmemelidir * Uçuklu insanın kullandığı havlu, bardak, çatal, kaşık vb eşyalar ayrılmalı ve başkalarının kullanmasına izin verilmemelidir * Yerken, içerken kullanılan malzemeler özellikle çocuklar ile paylaşılmamalıdır * Uçuk ve uçuk yarasının kabuğu ile oynanmamalıdır (Parmaklara uçuk virüsü bulaştırırken, uçuk yarasına da diğer mikroplar bulaştırılmış olur)