11-04-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Felaket Seneleri(Osmanlıda)
1683-1699 büyük savaşına Felaket Seneleri denir Bu yıllarda Türkiye, tek başına kudretli bir koalisyonla savaşmıştır Almanya İmparatorluğu, Rusya imparatorluğu, Polonya krallığı ve Venedik Cumhuriyeti, bu koalisyonun büyük devletleridir Bunlara, Türkiye'nin hemen daimî denecek şekilde harp halinde bulunduğu İspanya krallığı ile bir sürü orta ve küçük boyda devlet de eklenebilir En büyük cephe Alman-Türk harbinini cereyan ettiği Macaristan idi 1684 kuşatmasını savuşturan Budin, 18 Haziran 1686'da Müttefiklerce yeniden kuşatıldı ve çok şiddetli bir savunmadan sonra 2 Eylülde düştü Şehirdeki (Budapeşte) bütün Türkler kılıçtan geçirildi Bir kısmı Tuna yoluyla kaçabildi Budin Beylerbeyisi Vezir Abdurrahman Abdi Paşa, şehitler arasında idi Şehirdeki 81 cami ve bu adede uygun binlerce Türk bayındırlık eseri temellerine kadar tahrip edildi
161 yıl önce Kanûnî'nin Macaristan'ı kazandığı Mohaç sahrasında geçen meydan muharebesinde (12 Ağustos 1687) Türk ordusu bozuldu Macaristan'ın büyük kısmı Almanlarca işgal edildi Diğer cephelerde de durum iyi değildi Venedikliler, Atina'yı (25 Eylül 1687) ve Mora'yı aldılar Yalnız Polonya ordusu Kamaniçe'de bozuldu (3 Eylül 1687) IV Mehmed tahttan indirildi 46 yaşında idi ve 39 yıldan fazla bir zamandan beri tahtta bulunuyordu Yerine sırasıyla kardeşleri III Süleyman (1687-1691) ve II Ahmed (1691-1696) geçti
Almanya cephesinden kötü haberler gelmekte ve İstanbul'u alt üst etmekte devam etti Eğri (14 Aralık 1687), İstolni-Belgrad (6 Eylül 1688) düştü 1688'de bugünkü Macaristan'ın hemen hemen tamamı kaybedilmiş bulunuyordu Bozgun devam etti Belgrad (8 Eylül 1688), Banyaluka (4 Eylül), Zvornik (4 Ekim) birbiri ardı sıra Almanların eline geçti III Süleyman sefer-i hümayuna çıkmaya karar verdi Edirne'den Sofya'ya geldi (6 Haziran-25 Haziran 1689) Fakat ileri gitmedi Batucina ve Niş'te Türk orduları Almanlarca bozuldu (30 Ağustos ve 24 Eylül 1689) Çare olarak Köprülüzade Fazıl Ahmed Paşa, sadarete getirildi (25 Ekim 1689) Köprülü Mehmed Paşa'nın ortanca oğlu ve Köprülüzade Fazıl Ahmed Paşa'nın kardeşi idi Sert tedbirler aldı, sefere çıktı (13 Temmuz 1690) ve Belgrad'ı geri aldı Bu sırada Almanlar Erdel'i de işgal ettiler (4 Aralık 1691) Köprülüzade Almanlar üzerine ikinci seferine hareket etti (14 Haziran 1691) Fakat Salankamen'de şehit olması üzerine Ordu-yı Hümayun bozuldu (19 Ağustos)
Venedikliler Girit'e asker çıkarmak istediler Fakat defedildiler (28 Ağustos 1692) Ama Sakız adasını işgal edebildiler (21 Eylül 1694) Bu günlerde IV Mehmed'in büyük oğlu II Mustafa amcasının ölümü üzerine tahta çıktı (6 Şubat 1695) Vesir Mezomorta Hüseyin Paşa Venedik donanmasını Sakız Boğazı ve Koyun Adaları açık deniz muharebelerinde ard arda iki defa bozdu (9 ve 18 Şubat 1695) ve Sakız'ı geri aldı (22 Şubat) Yera'da Venedik donanmasını bir defa daha bozdu (19 Eylül)
|
|
|