Gazozda Bulunan Alkol Ve Alkol Üreten Besinler

lk çıktığında birçok müslüman kardeşimiz içmez iken şimdi neredeyse o içmeyenlerin %80'i yeniden içmeye başlamışBu konuda bilgi sahibi olanların yazmalarını rica ediyorum

Soru : GAZOZDA TESBİT EDİLEN ALKOLÜN HÜKMÜ NEDİR? BİR BÜYÜK VE GÜVENİLİR SANDIĞIM ÜRETİCİ FİRMA GAZOZA ALKOL KONMASA BİLE ZAMANLA İÇİNDE ETANOL YANİ ETİL ALKOLÜN OLUŞACAĞINI YAZMIŞ BU DURUMUN DİĞER İÇECEK VE GIDALARDA DA OLUŞABİLECEĞİNİ BELİRTMİŞ ÖRNEĞİN MEYVE SULARINDA TURŞUDA DA OLUŞABİLİR DENMİŞ BU KONUYLA İLGİLİ AYDINLATIRSANIZ SEVİNİRİM

Cevap : Değerli Kardeşimiz;

İçinde alkol tesbit edilen her içeceğe ya da yiyeceğe haram diyemeyiz

Örneğin, etil alkol doğal olarak meyve ve sebzelerde bulunur Zira, meyve ve sebzeler olgunlaştıkça oluşan fermantasyon sırasında yan ürün olarak belirli oranlarda Etil alkol ortaya çıkar Gıda ve içecek sektöründe kullanılan doğal aromaların birçoğunda doğal olarak oluşmuş etil alkol mevcuttur Bütün dünyada gıda regülasyonlarında etil alkolün belirli oranlarda yer alması doğal kabul edilmektedir

Yiyecek ve içeceklerde bulunan etil alkol miktarı belli bir oranı geçmemelidir Bu hüküm meyve suları tebliğinde bulunmaktadır Nedeni de içinde karbonhidrat bulunan gıdalarda bir süre sonra doğal olarak alkolün oluşmasıdır Bu, gıdanın kimyası gereğidir Gıda Tebliğinde 5 gram sınırının konulmasını, ?bu değerin altındaki miktarların kendiliğinden oluşum nedeniyle üründe bulunabileceğini göz önünde bulundurmak' diye açıklanıyor

Gıda ve içecek üretiminde kullanılan doğal aromaların birçoğunda meyveden ve sebzeden kaynaklanan doğal alkolün bulunduğu bilinmektedir Bu da nihai ürün olan gazozun on binde 5 oranında alkol içermesinin nedenidir Gazozlara yaptırılan analizler, ekmek, ayran, yoğurt, meyve sebzeler, boza, kefir ve daha birçok gıdaya yapılmış olsaydı gene aynı sonuçların ortaya çıkacağı açıkça görülecekti Bu nedenle içinde alkol bulunan her içeceğin haram olmasını söylemek doğru değildir

Ancak işin bilinmeyen bir yönü vardır O da içeceklerin içine çözücü olarak katılanların ne olduğudur

Bütün gazozlarda tat veya koku verici esanslar kullanılır Bu esanslar, yağ cinsinden maddeler olup suda çözünmezler Bunları suda çözünür hale getirmek için hem su ile hem de yağlarla tam karışabilen (çözünebilen) ara çözücülere ihtiyaç olur Bu hususta en bol, en ucuz ve en yaygın olarak kullanılan ara çözücü de etil alkoldür Etil alkol bunun için gazozların terkibine girer Kimya bilimi açısından bunun biraz daha açıklaması şöyledir: Kimyada, ?benzer olanlar, birbiri içinde çözünür' kaidesi vardır En mühim ve en çok kullanılan çözücü de su olduğundan suyun dışındaki bütün çözücülerde hidrofil (suyu seven, su ile tam karışan) ve hidrofob (suyu sevmeyen su ile tam olarak karışmayan) olarak ikiye ayrılır Moleküllerinde hidrofil bulunduran maddeler su ile hidrofil assosiasyon yaparak berrak bir çözelti verebilir

Etil alkolden başka, sekerat (sarhoşluk) verici olmayan sağlığa başka zararı da olmayan ara çözücüler yok mudur? Vardır Fakat bunlar etil alkole nispeten daha pahalıdır ve imalatçının bunları seçip kullanmakta bir gayesi ve hassasiyeti yoksa, etil alkolden başkasını kullanmayabilir

Tat ve koku verici yağ cinsi maddeleri suda çözünür hale getirmek için kullanılan etil alkol, gazoz içinde kimyevi bir değişime uğramaz mı?

Etil alkol, hidrofil ve hidrofob assosiasyon yaparak yağ cinsi maddelerin suda çözülmesini sağlar Kimyada bunun adı 'solvatasyon' olup fiziki bir olaydır Fiziki olaya giren maddelerin asli mahiyeti genelde değişmez Bir değişim olsa, bu fevkalade az oranda olabilir

Bu açıklamalara göre :

1- Mayalama sonucu belli bir oranı aşmayan yiyecek ve içeceklerde olan alkol haram olmaz Kefir gibi

2- İçinde doğal olarak alkol bulunan yiyecek ve içecekleri yemek de helaldir Meyveler gibi

3- İçine çözelti olarak alkol katılanları ilaç ve tedavi maksadı olmaksızın kullanmak ise dinen sakıncalıdır Çözücü olarak katılan alkol ise, bu alkol değişikliğe uğramadığı için o içeceği içmek helal olmaz Eğer alkol dışında helal bir çözücü kullanıldıysa helal olur

Sonuç olarak:

Yiyecek ve içeceklerde temel kural haramlığı kesinleşinceye kadar helal kabul edilmesidir Bu nedenle haram olduğu kesinleşince haram olur Şüphelilerden ise her zaman kaçınmak daha hayırlıdır

Her hangi bir meşrubatın terkibini incelemek ve içine çözücü olarak da alkol konulup konulmadığını belirlemek gerekir Bazı gazozcular, gazozun içine konulan esansın suya karışmasını temin için, kullanılan maddenin pahalılığı veya bulunmaması sebebiyle bunu etil alkolle yapmaktadırlar Bu husustaki hüküm, gazozdan gazoza ve hatta imal eden şahsın dindarlığına göre değişmektedir Verilecek hükümde bahsi geçen hususların bilinmesi lâzımdır

Selam ve dua ile