Çocuklarda Çalma

ÇALMA DAVRANIŞI:
Anne babaları büyük bir endişeye düşüren çocuklarda çalma davranışı esasında çocuğun psikolojik sıkıntılarının dışa vurumu olabilirÇocuk,çevreye uyum sorununu bu şekilde ifade ediyor olabilir
Okul öncesi dönemde, genellikle 7-8 yaşlarına kadar görülen izinsiz eşya alma davranışı, bir uyum ve davranış bozukluğu olan ‘çalma davranışı’ olarak kabul edilmez Bu dönemden önce, özellikle 3-6 yaşları arasında çocuklar gittikleri evlerde veya kreşte arkadaşlarında gördükleri objeleri ve oyuncakları almakta sakınca görmezler Çocuğun bu davranışının altında yatan neden, beğendiği nesneyi yanında bulundurmaya çalışmaktan öte birşey değildir

Çocuğun kendine ait olmayan bir şeyi izin almadan alıp sahip olması ve bunu alışkanlık edinmesidir, anne babanın, arkadaşların, çevredeki diğer kişilerin paralarını, eşyalarını veya çeşitli mağaza ve marketlerden yiyecek, kalem, oyuncak vb alma şeklinde görülebilir

SALDIGANLIK:
Hemen hemen her çocuk yuvasında, özellikle saldırgan davranışlar gösteren bir veya birkaç çocuk bulunur Eğitmenler genellikle ne yapacaklarını bilemezler: Bir yandan diğer çocukları korumak, diğer yandan da agresif çocuğa yardım etmek isterler

Ama nasıl? Parkta, yuvalardaki çocuk gruplarında veya okulda, daha doğrusu çocukların toplu olduğu yerlerde genellikle en azından bir çocuk vardır ki, genellikle erkek çocuğudur, diğerlerini rahatsız eder; her fırsatta onları itmek, ısırmak veya onlara vurmak ister ve yapar da Diğer çocukların anneleri, veliler sinirlenir; genellikle de agresif çocuğun ailesinin eğitiminin yanlış olduğunu düşünür, şikayet eder ve mümkünse bu çocuğun gruptan, sınıftan atılmasını veya uzaklaştırılmasını isterler Öğretmenle, eğitmenle, müdürle tartışmalar başlar, çocuk cezalandırılır, kimse yanına yaklaşmaz O artık damgalanmıştır

SÖZ DİNLEMEME:

Bir çocuk nasıl söz dinler? Elbette her çocuğa uygun "altın kurallar" yok; ama yine de birtakım genel kuralları sıralamak mümkün Aile içinde sağlıklı bir iletişim olabilmesi için ebeveyn olarak sizlere birtakım önerilerimiz bulunuyor

İletişim ve zaman çok önemli

Günümüzde artık çalışan anne-babalar, çocuklarına pek vakit ayıramıyor, onlarla birebir iletişim kurma fırsatını bulamıyor Anne-babalar, çocuklarına zaman ayınp onlarla küçük yaşlardan itibaren sürekli iletişim kurmalı, çocuğa yakınlaşarak sevgi ve ilgi göstermeli Sadece sağlıklı bir iletişimin olduğu bir ortamda çocuk söz dinler

UYUM VE DAVRANIŞ SORUNLARI:Parmak Emme
Parmak emme, normal çocuklarda herhangi bir psiko-patolojik etken olmaksızın 3-4 yaşlarına kadar görülen bir olgudur Bir yaş çocuklarının hemen yarısı parmaklarını emerler 9 aydan itibaren uykuyla parmak emme arasında yakın bir ilişki olduğu, uykusu gelen bebeğin parmağını ağzına götürdüğü görülür Çocuğu parmak emmeden vazgeçirmek üzere yapılan çabalar, 3 yaşına kadar dirençle karşılanır Genellikle 18 Ay dolaylarında sıklaşan parmak emmenin 4 yaşına doğru kaybolması beklenir Araştırmalar en geç 5-6 yaşlarında sona erdiği taktirde parmak emmenin zararının olmadığını, ancak süre gelmesi halinde dişlerde deformasyona neden olabileceğini kanıtlamıştır

TIRNAK YEME:Çocuklar, sıkıntılı bir durumla veya herhangi bir olumsuzlukla karşılaştıkları zaman genellikle ellerini ağızlarına götürür ve yaşadıkları stresi bu şekilde ifade ederler Bu durum her hangi bir oyun veya iş üzerinde olduklarında da ortaya çıkabilir Çocuklar bu yollarla huzursuzluklarını bastırmaya ya da gidermeye çalışırlar Dikkat edilirse huzursuzluğun ya da stresin olduğu durumlarda eller kendiliğinden ağza gitmekte ve tırnaklar yenmeye başlanmaktadır

TİKLER:Çocuklar, sıkıntılı bir durumla veya herhangi bir olumsuzlukla karşılaştıkları zaman genellikle ellerini ağızlarına götürür ve yaşadıkları stresi bu şekilde ifade ederler Bu durum her hangi bir oyun veya iş üzerinde olduklarında da ortaya çıkabilir Çocuklar bu yollarla huzursuzluklarını bastırmaya ya da gidermeye çalışırlar Dikkat edilirse huzursuzluğun ya da stresin olduğu durumlarda eller kendiliğinden ağza gitmekte ve tırnaklar yenmeye başlanmaktadır

ALT ISLATMA:Altını ıslatma sorunu, çocuğun 4 yaşına geldiği halde bu davranışını hala sürdürüyor olmasıdır Normal gelişim sürecine bakıldığında çocuğun çişini tutması için mesaneyi kontrol eden kaslarının iki yaş civarında geliştiği görülmektedir Yani her çocuk iki yaşına kadar çişini tutamaz ve altına yapar Genellikle, gündüz çiş kontrolü iki yaş, gece çiş kontrolü ise üçbuçuk dörtbuçuk yaş civarında kazanılır Bir çocuk dört ya da beş hatta altı yaşına geldiği halde altına yapıyorsa; ya fiziksel ya da psikolojik bir sorunun varlığından söz edilebilir

ALT KİRLETMEört yaşından sonra devam eden altını ıslatmalar ve kirletmeler normal değildir Eğer çocuk küçük abdestini tutmayı hiç öğrenememiş ise, zeka geriliği veya organik bir rahatsızlığından dolayı kaslarını kontrol edemiyor olabilir Laboratuvar testlerinin normal çıkması hâlinde psikolojik sebepler aranır

YALAN:Yalan: Çocuk, okul öncesi (3-5 yaş arası) dönemde gerçek dışı simgelerle gerçek simgeleri birbirinden ayıracak zihinsel olgunluğa ulaşmadığından anlattığı gerçek dışı şeyler yalan olarak değerlendirilmez Bazen rüyalarını ve hayallerini de gerçekmiş gibi anlatabilir Dikkat çekmek için uydurduğu hikâyeler de yalandan uzaktır Çünkü burada amacı sizi aldatmak değil, kendisiyle meşgul olmanızı ve ona zaman ayırmanızı sağlamaya çalışmaktır

UYKU SORUNU:Uyku Bozukluğu: Bebeklerin uyku ve uyanıklık saatlerini ayarlama ve bir düzene sokma ilk aylarda zor olabilir Ancak zamanla anne-bebek ilişkisi yerine oturunca, uyku saatleri de bir düzene girecektir Bebek geceleri birkaç defa ağlayarak uyanabilir Meme verilip altı temizlendiğinde tekrar uykuya dalar İleriki aylarda diş çıkarma, yeterince beslenememe, karın ağrısı ve kulak iltihabı, ilgi eksikliği, fazla ses ve ışık gibi sebeplerle uykuda düzensizlikler ortaya çıkabilir Annenin uyku konusundaki titizliği, yeterince uyumadığı endişesi, uyutmak için gösterdiği çaba bebekte duygusal bir gerginliğe yol açar ve uykuya gitmeyi zorlaştırır

ÇEKİNGENLİK:İçe Kapanıklık: Psikolojide saldırganlık ve kural tanımama madalyonun bir yüzü ise; diğer yüzü içe kapanıklık ve çekingenliktir Yani, çekingenlik de saldırganlık kadar problem sayılmaktadır Ancak çoğu ailelerde çekingenlik efendilik ve uysallık olarak yorumlanmakta, “Çocuğum çok usludur, hiç yaramazlık yapmaz, sözümden dışarı çıkmaz” diyerek içe kapanıklığı övülmektedir Duyguları ve haklı tepkileri ceza ile bastırılan, yanlışları kınama ve suçlama ile karşılanan çocuklar zamanla kendilerine olan güvenlerini kaybeder, yanlış yapmamak için susmayı ve içlerine kapanmayı tercih ederler

OKUL FOBİSİ:Okul reddi okula başlama ile birlikte başlayacağı gibidaha sonra kaza hastalık nedeni ile okula gidememe çocuğa yakın olan aile üyelerinden birinin hastalığı ölümü anne baba arasındaki sorunlar kardeş doğumu öğretmen tarafından duygusal ve ya fiziksel olarak örselenme okul değişikliği ağır aaaaler tatiller okul arkadaşları ile yaşanan sorunlar okul reddini tetikleyebilir

Psk Dan Aykut AKOVA Psikoloji