Akdeniz Bölgesinin Örf Ve Adetleri |
09-06-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Akdeniz Bölgesinin Örf Ve AdetleriAkdeniz Bölgesinin Örf ve Adetleri DÜĞÜN GELENEKLERİ Kız İstemede Mendil Düğümleme: Gelinlik çağına gelen genç kızlara çevrede dünürcü gelinirBu dünürcüler bir tane olabileceği gibi aynı anda birden fazla da olabilirKıza gelen dünürcülere kız babası düşüneceğini söylerKız babası kıza doğrudan doğruya kiminle evlenmek istediğini soramadığı için bir kadın tarafından kıza kaç tane taliplisi varsa o kadar ayrı renkte mendil getirilirBu mendillerin kime ait olduğu da söylenirKızın kime gönlü varsa o kişiye ait mendili düğümler ve böylece kiminle evlenmek istediğini belirtir Düğün: Babası oğlunu çağırır, oğlan diz çökerek oturur Baba oğlum falan adamın kızını sana isteyeceğim, git kızı uzaktan gözet der Oğlan kızı beğenirse arkadaşlarıyla babasına haber gönderir Oğlan babası iyi konuşan, ağzı laf yapan bir komşusu ile dünüre gider Oturup uzun uzun sohbet ederler Olan tarafı çekingen davrandığı için bir türlü konuya giremez Ziyaretin sonuna yakın komşusu Allahın emri üzeri Peygamberin Kavli üzeri oğlumuz falancaya sizden hısımlık diliyorum der Kız babası başını eğerek sonra cevap veririz biraz düşünelim der Daha sonra ikinci bir ziyaret gerçekleştirilir Geçen günkü sözümüz ne oldu diyerek söze başlanır Kız babası yine başını eğerek cevap vermek istemez,düşünelim derOğlan babası yine cevap alamadan geri döner Çünkü kız evi naz evidir Kız evine üçüncü ziyarette maddi duruma göre hediye (Baklava,çikolata) alınarak götürülür Oğlan babası bu kez biz geldik gitmeyiz, kuzu kurban kabul etmeyiz,bu kızı Allah yazdıysa gelin almak isteriz der Eve getirilen hediye kız evi tarafından kabul edilirse oğlan evini görmeceye (kız ile oğlanın biribirini görmesi) çağırır Kız ile oğlan görüştükten sonra kız babası yakın bir akrabası vasıtasıyla kızının fikrini sorarKız babam bilir derse gönlü var demektir Bundan sonra söz kesilir Arkasından oğlan tarafı nişan ister Nişandan sonra bir gün alırlar ve kızın evine kesene (Kıza altınını, elbisesini ve çeyizini götürmek) giderler Kesene kızın çeyizini evine serer Kesene Perşembe günü gider düğün cumartesi akşamı kına ile başlar Kına gecesi gelinin tüm tanıdıkları ve arkadaşları gelerek gelini giydirip süslerler Gelin odaya gelince alkışlanır ve oturmadan oynatılır Bundan sonra meydan genç kızlara kalırVe uzun bir süre söyleşirler Birbirlerini överler,türkü söylerler Oyun faslı bittikten sonra sıra geline kına yakmaya gelmiştirKına yakılmadan önce kız anasından şöyle izin istenir Kız mısırdan kınan geldi mi? Kız annesi duydu mu? Çağırın gelsin öz anasına İzin versin kınasına Geline kına yakmadan önce abdest aldırılır Genç kızlar tarafından büyük bir leğende kına yoğrulur Yoğrulan kınanın üzerine mum yakılır Kına ilk olarak, annesi tarafından gelinin eline sürülür Daha sonra genç kızlar kına türküsünün eşliğinde birbirlerine kına yakarlar Gelin söyler: Ak elime mor kınalar yakarlar Baba evinden el evine atarlar Ana söyler: Var git kızım güle güle Göz yaşını sile sile Gelin söyler : Sabah erken kalkarım Elim kına yıkarım Anne, baba ve kardeşlerim artık sizi çok özlerim Kız anası söyler: Var git kızım güle güle Göz yaşını sile sile Oğlan tarafı Pazar günü gelin alıcı gelerek gelini alırlar DOĞUM GELENEĞİ Doğum ve Sonraki Törenler: Doğum öncesi akraba ve komşulardan tecrübeli ve yaşlı kadınlar evde toplanır Anne adayının yanında ayrılmazlar Doğumu en tecrübeli kadın yaptırır Ve ömür boyu çocuğun ebesi olarak kalır Doğum gerçekleşince bebeğin göbeği kesilerek bağlanır Zaman geçirmeden yıkanarak bir beze sıkı sıkı sarılır(Kundaklanır) Doğumdan sonra göbedelik töreni yapılır Bu tören yapılırken maddi durumu iyi olanlar ziyafet verir, iyi olmayanlar ise lokum ve büskivi dağıtırlar Ad verme: Ailenin en yaşlı erkeği çocuğu kucağına alarak kulağına ezan okuyarak ismini verir Tuzlama: Bebek doğduktan 3 gün sonra yakın komşularının ve akrabalarının toplandığı ev ortamında bebek bal karıştırılmış tuzla tuzlanır(Büyüdüğünde teni kokmasın diye) Diş Diricesi(Gölleme): Bebeğin ilk çıkardığı dişi gören ilk kişi çocuğa hediye alır Ve diş diricesi (nohut, mısır, fasulye ve buğdayın harşlanmasıyla yapılan yiyecek) pişirilerek gelenlere ikram edilir Gelmeyenlere gönderilir Günümüzde ise gelişen teknoloji sayesinde bebeğin cinsiyeti, sağlıklı mı yoksa özürlü mü olduğu önceden belirlenebilmekte, hastanelerde hijyenik ortamda doğum yaptırılmaktadır YAYLA GELENEĞİ İklimi nemli ve sıcak olan ilçemizde tarımsal üretimin gelişmediği ve turizmin olmadığı dönemlerde hayvancılıkla geçinen yöre halkı hayvanların ilkbaharda otlak ihtiyacı için yaz yurduna Temmuz ve Ağustos aylarında başyaylaya Eylül ve Ekim aylarında da güzlüğe gitmektedir Günümüzde ise daha çok iklim ve nostaljik sebeplerle Mayıs Eylül ayları arasında yaylalara gitmektedirler Geçmişte barınak olarak inler, kümeler, taştan yapılmış çivliklerde ikamet edilirken ve at, deve ve eşeklerle yayla göçü gerçekleştirilirken günümüzde motorlu araçlarla ulaşıma elverişli yayla yolları günübirlik yayla gidiş-gelişine olanak sağlamış, yayla evleri kalıcı konut halini almıştır Çoğu yaylada elektrik ve su imkanı yaylalarda yöre halkının kentsel imkanlara kavuşmasını sağlamıştır İMECE GELENEĞİ Özellikle kırsal kesimdeki köylüler,köyün ortak işlerini imece usulüyle çözdükleri gibi, birbirleriyle de kendi aralarında özellikle ekim ve hasatlarda yardımlaşma geleneği günümüzde de halen devam etmektedir |
|