Dinimizde Mehrin Önemi Nedir?

Mehr nedir?

Dinimizde mehrin önemi nedir?


Mehr, erkeğin evlenirken kıza vermesi gereken altın, mal veya bir menfaattir İstanbul’da genel olarak 11 Reşat altını mehir olarak verilir Mehrin altın olması şart değildir Herhangi bir mal [ev, apartman, bağ, araba, fabrika] veya bir menfaat de olabilir Dul kadınla evlenen de mehr verir


Mehr söylenmeden yapılan nikah da sahihtir Fakat evlendikten sonra da erkeğin hanımına Mehr-i misil vermesi gerekir


Bir kız veya kadın evlenirken, (Benim nikahım mehirsiz olsun) diyemez Bir mehirde anlaşılır Bu mehir kadının hakkı olduktan sonra, henüz almadan da kocasına bağışlayabilir Bağışlaması ise çok sevaptır


Hanım, mehrimi helal ettim dedikten sonra, haram olsun demesi ile haram olmaz, hediyesini geri isteyemez


Düğünden önce, kıza verilen takılar, nikahta mehirden söz edilmemişse, mehr yerine geçer Erkek, nişan için gönderdiğim şeyler mehr idi dese, kadın ise, hediye idi dese, yenilen şeyler hediye olur Başka şeyler, mehr olur


Mehr iki kısımdır Mehr-i muaccel ve mehr-i müeccel Her iki mehr, nikahta bildirilmedi ise, Mehr-i misil verilmesi gerekir Kadının baba tarafından akrabasına verilen kadar verir


Mehr-i muaccel:

Acele verilmesi gereken mehr demektir Bir bilezik, bir küpe, bir buzdolabı vesaire olabilir Nikah yapılınca, verilmesi vacip olur Zifaftan veya halvetten önce verilir Mehr-i muacceli geciktirmek caiz değildir Hanım ayrılmaya sebep olan bir şey yaparsa, mesela mürted olursa, hürmet-i müsahere’ye sebep olursa, mehr-i muaccel verilmez Erkek boşarsa veya ayrılığa sebep olanı yaparsa, yarısı verilir


Önce kıza takılan takılardan hangisinin mehri muaccel olduğu bilinmeli Nikah kıyılırken o zaman (malum olan) denilir Bilinmiyorsa, malum olan demek yanlış olur En uygunu ise, mehri müeccel gibi muaccel de tespit edilip, şu kadar mehri muaccel ve şu kadar mehri müeccel ile denmelidir Taraflar, mehri muacceli tespit ettikleri halde söylemek istemezlerse o zaman, (aralarında malum olan mehri muaccel ile) ifadesi kullanılır İleride boşanma vaki olunca takılan takıların hangisi emanet, hangisi hediye, hangisi mehri muaccel olduğu bilinmeli, herhangi bir uyuşmazlığa sebep olmamalı


Mehr-i müeccel:

Hemen verilmeyip daha sonra verilmesi gereken mehr demektir Halvet olmuşsa veya ikisinden biri ölmüşse, mehr-i müeccelin verilmesi vacip olur Hanımının istediği zamanda verilir Eğer istemedi ise, ikisinden biri ölünce, verilmesi vaciptir Hanım ölünce, kocası, hanımının vârislerine verir Kocası ölünce, mirasından hanımına verilir Mehrin başlık parası ile ilgisi yoktur Başlık parası almak haramdır


Boşanma halinde, zifaf veya halvet olmuşsa, müeccel mehrin tamamı, olmamışsa yarısı verilir Bir âyet-i kerime meali:

(El dokunmadan boşadığınız kadınlara, mehrin yarısını verin!) [Bekara 237]


Nikah kıyılırken mehr söylenip de, ne kadarı muaccel olduğu bildirilmedi ise, âdete ve hanımının emsaline göre, söylenilenin bir miktarı muaccel olur Nikah kıyılırken, mehr-i müeccelin belli bir tarihte ödenmesini şart etmek caizdir Boşanma halinde, mehrin ödeme tarihi beklenir Ödeme tarihi belli değilse, boşarken hemen ödenir (Fetava-yı Hindiyye)


İslamiyet’te mehr parası, evlenmek için değildir Evliliğin düzenli, mutlu olarak devam etmesi, kadının hak ve hürriyetlerinin korunması, din cahili huysuz erkeğin elinde oyuncak olmaması içindir Mehr parasını vermek ve çocukların nafaka paralarını her ay ödemek korkusundan, erkek, hanımını boşayamaz Bu korkunun olmadığı yerlerde, mahkemeler boşanma davaları ile dolup taşar Bunun için, evlenecek kızın, İslam’ın güzel ahlakını ve kadına verdiği kıymeti bilen ve bunlara önem veren erkekten az miktarda, böyle olmayandan ise, fazla miktarda mehr istemesi efdaldir


Mehr parası, kadın için bir sigorta sayılır Erkeğin zor ödeyeceği veya hiç veremeyeceği bir mehr ile evlenen kadını, erkek boşayamaz Boşarsa, maddi hayatı felce uğrar Mehr vermek korkusu, erkeğin iyi geçinmesine de sebep olur Şayet erkek, mehr parasını verir de, hanımından ayrılırsa, hanımın kimsesi de yoksa, bu mehr parası ile geçinme imkanı bulabilir İmkanı olan erkeğin, saliha kız veya kadına çok mehr vermesi iyi olur Habeş imparatoru Necaşi, Ümm-i Habibe validemiz ile Peygamber efendimizin nikahlarını kıyınca, mehr olarak yaklaşık 2 kilo altın vermişti (Nesai)


Mehr biçilmeden yapılan nikah da sahihtir Ama daha sonra mehr-i misil vermek gerekir Mehrin çoğunun bir sınırı yoktur Fakat en azı, 5 gram altındır


Boşadığı kadına mehrini ödememek kul hakkıdır Ödemezse, ahirette azabı çok şiddetlidir Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:

(Kadınlara mehrlerini gönül rızası ile verin; kendi arzuları ile mehrin bir kısmını size hediye ederlerse, onu da afiyetle yersiniz) [Nisa 4]


Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki:

(Mehr vermemek niyeti ile evlenen, kıyamette hırsızlarla haşrolur) [RNasıhin]


(Hanımını bırakıp mehrini vermemek haramdır) [Hakim]


(Mehr olarak, bir yüzük olsa da verin!) [Müslim]


(Mehr parası hayırlı maldır) [Deylemi]


(En iyi mehr kolay ödenendir Mehirde kolaylık gösterin Çok mehr istemek düşmanlığa sebeptir) [Abdürrezzak]


Karı koca arasında olan meşru halvet, yabancı kadın ile olan haram halvet gibi değildir Yanlarında hissen veya şeran yahut tabiaten cinsi münasebete mani bir sebep bulunursa, meşru halvet olmaz İkisinden birinin hasta olması, ihramlı olması, farz namazda, Ramazan orucunda olması, kadının hayız veya nifas halinde olması, yanlarında akıllı [7 yaşında] bir çocuk bulunması bu halvete mani olur Fakat akıl baliğ olmayan bir çocuk, haram olan halvete mani olamaz (Mezahib-i erbea)


Bir kız ile bir erkek nikahlanıp, sonra boşanırlarsa, böyle meşru bir halvet de olmamışsa, mehrin yarısını verir Halvet olmuşsa mehrin tamamını verir


Zifafa girmeyen ve halvet de olmayan kız, bir kere boşanınca, bain [kesin boşanmış] olur Erkeğin buna hemen yarım mehir vermesi lazım olur ve iddet beklemez Boşandığı gün bile, başkası ile evlenebilir


Mehirsiz nikâh

Sual: Mehirsiz kıyılan nikâh sahih olur mu?

CEVAP

Nikâh sahih olur Daha sonra da anlaşabilirler Anlaşamayıp erkek mehir vermezse, mehr-i misil vermesi vacib olur Yani kadının baba tarafından akrabasına verilen miktar kadar verir Hiç vermezse kul hakkı olur, fakat kadın isterse, alacağı mehrini hediye edebilir


Sual: Evlenirken, hanımımın kapalı ve namaz kılan birisi olmasını istedim Açık bir kıza teklif ettim Kabul etti ve evlendik Sonra açılıp saçıldı Namazı bıraktı Müslümanlığı kabul etmiyorum dedi Beni bırakıp gitti Yani boşandık Mehr borcumu vermem gerekiyor mu?

CEVAP

Vermek gerekmez Çünkü kadının mürted olması veya hürmet-i müsahereye kasten sebep olması gibi, kadının sebep olduğu ayrılmalarda, mehri vermek gerekmez Verilmişse, erkek hepsini geri alır


Düğünde verilenler

Sual: Düğünden önce, kıza altın bilezik vesaire veriliyor Nikâhta mehir konuşulmazsa, mehir yerine geçer mi?

CEVAP

Evet, geçer


Dul kadına mehir verilir

Sual: Dul kadınla evlenen de mehir verir mi?

CEVAP

Evet, verir


Mehri muaccel

Sual: S Ebediyye’de, nikâh kıyılırken, (Şu kadar mehri müeccel ve aralarında malum olan mehr-i muaccel ile) deneceği bildiriliyor Eğer mehr-i muaccel aralarında malum değilse, yani hiç mehr-i muaccel konuşulmamışsa yine böyle söylenebilir mi?

CEVAP

Hayır O zaman önce her iki mehri de malum hâle getirmek gerekir Mehir konuşulmadan yapılan nikâh sahih olursa da, doğrusu önceden bunları belirlemektir Belirlenmemişse, nikâhtan sonra belirlenir


Mehrin en azı nedir?

Sual: Mehrin en çoğu ve en azı ne kadar olmalıdır?

CEVAP

Mehrin çoğunun bir sınırı yoktur, en azı ise, 5 gram altındır Kadın mehrini alınca veya almadan da kocasına hediye edebilir Mehr söylemeden, hattâ mehr vermemek şartıyla yapılan nikâh sahihtir, fakat şart fasid olur Erkeğin, mehr-i misl vermesi vacib olur Mihr-i misl, kızın baba tarafından akrabasına verilen miktardır (S Ebediyye)


Mehr-i mislden az mehirle nikâhlanan kızın velisi, mehri tamamlatabilir, damat tamamlamazsa, velisi kızı, mahkeme kanalıyla ayırabilir (Nimet-i İslam)


Mehr iki kısımdır:

a- Mehr-i muaccel: Nikâh yapılınca, verilmesi vacib olur


b- Mehr-i müeccel: Verilmesi, şu üç şeyden biri hâsıl olunca vacib olur:

1- Halvet,

2- Vaty [Zifaf],

3- İkisinden birinin ölmesi Kadın ölünce, mehir kadının varislerine verilir Koca ölünce, mirasından hanımına verilir (Kitab-ül-fıkh alel-mezahib-il-erbea)


Mehri az istemeli

Sual: Çok mehir istemek iyi midir?

CEVAP

Mehir, evlenecek kızın sigortası gibidir Mehri çok isterse, erkek basit şeyler yüzünden karısını boşayamaz Güvenilemeyen erkekten mehri çok istemekte mahzur olmaz İstediği zaman kadın mehrini kocasına hediye edebilir Bu bakımdan çok istemesinin bir zararı olmaz


Salih, güvenilir biriyle evlenen kız, fazla mehir istememeli Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:

(En iyi mehir kolay ödenendir) [Hâkim]


(Mehirde kolaylık gösterin! Çok mehir istemek düşmanlığa sebeptir) [Abdurrezzâk]


Hazret-i Ömer buyurdu ki:

(Mehri çok istemeyin! Mehri çok almak fazilet olsaydı, Resulullah bunu yapardı) [Tirmizî]


Bir kadının mehri, bir çift ayakkabıydı Peygamber efendimiz, bu kadının mehrinden memnun olup olmadığını sordu Kadının memnun olduğu bildirilince, Peygamber efendimiz de sevindi (Tirmizî)