Ünlü Türemesi,Ses Türemesi,Harf Türemesi Nedir? |
08-25-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Ünlü Türemesi,Ses Türemesi,Harf Türemesi Nedir?Ünlü Türemesises türemesiharf türemesi nedir? Ünlü Türemesi: Küçültme eki (-cık-cik) nin tek heceli ve son harfi sessiz olan sözcüğe gelmesiyle oluşur Örn: Genç-cik > gencecik Az-cık > azıcık Bir-cik > biricik Ünsüz Türemesi: Yardımcı eylemlerle yapılan birleşik eylemlerde: Örn: Af-etmek > affetmek His-etmek > hissetmek Zan-etmek > zannetmek vb Sözcükler kimi eklerle birleşirken zaman zaman araya başka yeni sesler girer Türkçe’de ses türemesi olayına fazla rastlanmaz ses türemesine neden olan başlıca durumlar; Ünlüyle biten sözcüklere ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde Türkçe sözcüklerde iki ünlü yan yana gelemeyeceği için bu ünlülerin arasına “yşsn” ünsüzlerinden uygun olan biri gelir Bu ses türemesine kaynaştırma da denir Örnek : Oku-y-an okuyan Baba-s-ı babası Yedi-ş-er yedişer Elma-n-ın elmanın -Yardımcı eylemle yapılan bileşik eylemlerde ad soylu sözcükte ses türemesi görülür Örnek: his etmek hissetmek Red etmek reddetmek -Bu sözcüklere ünlüyle başlayan bir ek (bilgi yelpazesi) getirildiğinde sözcüklerde aynı türeme ortaya çıkar Örnek: Af-ı affı Had-i haddi -Kimi sözcükler pekiştirilirken ses türemesi meydana gelir Örnek: Yalnız yap-a-yalnız Sağlam sap-a-sağlam Dar-a-cık daracık Bir-i-cik biricik |
|