Bayram, Süslü Elbiseler Giyenlere Değil, Cehennemden Kurtulanlaradır”

“Muhakkak o kimse felâha ermiştir Ve Rabbının ismini zikredip de namaz kılmıştır” (A’lâ;14-15)

Bu âyeti kerimede bize anlatılan felah bulma, felaha erme durumu, iki mâna taşır, şöyle ki:
1 Cennete girmek Cehennemden kurtulmak Bunlar, ahirette olacaktır Bu dünyadaki felah bulmak ise; âfetlerden, belâlardan kurtulmaktır
2 Dünyada iken, ibadet ve teate muvaffak olup, huzur ve saâdet bulmak; ahirette ise ebedî olarak cennette kalmaktır
Buradaki “temizlenmiştir” ifadesi; mana temizliği başarısına erdi, pâk imana kavuştu, bütün kötülüklerden kendisini korudu, demektir
Her kim anlatılan mânanın dışında kalır ise, yani kendisini temize çıkaramaz ise o kişi felah bulamaz
Zira günahkârlar için Mevlâ Celle Celalühü şöyle buyurmaktadır:
-“Şüphe yok ki mücrimler (günahkârlar) felah bulamazlar” (Yunus;17)
Buradaki tezkiye mânası üzerinde değişik görüşler ileri sürülmüştür
O cümle ile murad; malların zekâtının verilmesidir Ya da murad mâna, fitre vermektir diyenler de vardır
-”Rabbının adını anarak namaz kıldı”(A’la;15) âyeti celilesinin tefsiri üzerinde de değişik görüşler ileri sürülmüştür Ebu Said-i Hudri Radiyâllahü Anh dahi şöyle demiştir:
-Tekbir getirmek suretiyle, Rabbının adını andı; gidip bayram namazını kıldı
Arapça’da bayrama (îyd) denilmiştir Bu ismin verilmesinde bir çok sebepler vardır
Allah Celle Celalühü o bayram günlerinde, kullarına ferahlık ve sürur verir Kullarına ihsanlar, bol bol iyilikler ve nîmetler gelir
O gün kullar ilk yaratılışlarındaki temiz hallerine dönerler
O gün (bayram günü) mükâfaat ve ziyade ihsan günüdür Mevlâ Celle Celalühu’nun, kadın ve erkek kullarını azad günüdür
Ve o gün zayıf kuldan, bağışlaması bol olan Allah Celle Celalühu’ya dönüş vardır
Rasülullah Sallallahü Aleyhi ve Sellem buyurmuştur ki:
-“Ramazan bayramı günü, insanlar namazgâha çıktıkları zaman, Allah Celle Celalühu onların hallerine bakar ve şöyle buyurur: “Kullarım, benim için oruç tuttunuz ve benim için namaz kıldınız Günahlarınız bağışlanmış olarak evlerinize dönünüz”
İslam ümmetinin iki bayramı vardır Biri Kurban bayramı, diğeri de Ramazan bayramıdır
Enes b Malik Radiyallahü Anh’den rivayete göre:
Peygamber Efendimiz Sallallahü Aleyhi ve Sellem Medîne’ye hicret ettiğinde, oralıların eğlendikleri iki günleri vardı “Bu iki gün neyin nesidir?” diye sordu Onlar: “Biz cahiliyye döneminde bu günlerde eğlenirdik” dediler Rasülüllah Sallallahü Aleyhi ve Sellem bunun üzerine şöyle buyurdu:
-“Allah Celle Celalühü, size kutladığınız bu iki bayrama bedel olarak daha hayırlısını, Ramazan Bayramı ile Kurban Bayramını lütfetti (Ebu Davut; Kitabussalat,239)
Asrı Saâdetten beri bu iki bayram, tüm müslümanlar tarafından hürmetle kutlanmaktadır Dargınlar küskünler barışır, dostlar akrabalar görüşür, garipler ve yetimler sevindirilir, neşe ve sevinç içerisinde yenilir ve içilir, ikramlar yapılır
Bayram namazları için misvak kullanmak, gusletmek, namaza çıkmadan önce (Ramazan bayramı için) tatlı bir şey yemek, müstehab olan şeylerdendir
Enes Radiyallahü Anh rivayet ediyor:
-“Rasülüllah Sallallahü Aleyhi ve Sellem Ramazan bayramında, sayıca tek olan bir kaç hurma yemedikçe namaza gitmezdi (Buhari;Îydeyn,4-Tirmizi;Salât, 390,’543’)
Ramazan ayında oruç tuttun, artık bayram geldi Bu gün oruçlu değilim manâsına tatlı bir şey yiyerek evden çıkılıyor, Kurban bayramında ise namazı kıldıktan sonra iftar etmek daha fazîletlidir
Ebu Hureyre Radiyallahü Anh’ın rivayetinde:
-“Rasülüllah Sallalahü Aleyhi ve Sellem bayram günü bir yoldan çıktığında, başka bir yoldan geri dönerdi”(Tirmizi;2/424 Ebvabüssalât)
Bayram günleri namaza gidiş ve dönüş yollarını farklı kılmak hususunda değişik açıklamalar yapılmıştır Bazılarına göre bundaki amaç: Adımların çok olmasını sağlamak, çok yer görmek ve insanlardan mümkün olduğu kadar çok kimseyle karşılaşmaktır
Bayram günü en temiz ve güzel elbisesini giymek, güzel koku sürünmek, fıtır sadakasını vermek için hazırlamak ta müstehab olan işlerdendir
Bayram sabahında Mevlâ Celle Celalühü’nün emriyle melekler yeryüzüne inerler
Sokak ağızlarını, yolların birleştiği yerleri tutarlar İnsanların ve cinlerin dışında bütün yaratılmışların duyacağı şekilde şöyle seslenirler:
-Ey Muhammed Ümmeti! Rabbınıza geliniz Size bol bol ihsanda bulunacak ve günahlarınızı da bağışlayacaktır
Müslümanlar namazgâhlarından çıktıkları zaman Mevlâ Celle Celalühu meleklerine sorar:
-Ücretle çalışan biri, işini tamamladığı zaman mükâfatı nedir?
Melekler:
Ya Rabbi!
Onun mükâfatını bol bol vermendir
Bunun üzerine Allah Celle Celalühu:
-Ey meleklerim
Sizi şahit tutuyorum!
Onların Ramazan ayında tuttukları orucun ve kıldıkları namazın sevabını Rızam ve Mağfiretim eyledim
Böylece Allah Celle Celalühu, onların yerine gelmemiş hiç bir ihtiyacını geriye bırakmaz Tüm dileklerini kabül eder
İşte bayram budur!
Pehlüldane Kuddise sirruhu der ki:
-“Bayram, süslü elbiseler giyenlere değil, cehennemden kurtulanlaradır” der
Yoksa bayram denilince akla güzel giyinmek, yemek, içmek, lezzet ve şehvetlere dalmak gelmemelidir
Yapılan ibadet ve teatin makbul olunduğunun bilinmesi, günahların ve hataların bağışlandığının anlaşılması, ilahî in’am ve ikrâma kavuşulmasıdır
Bir de Ramazan ayından sonra gelen Şevval ayında altı gün oruç vardır ki, Rasülüllah Sallallahü Aleyhi ve Sellem Efendimiz bu konuda şöyle buyurmuştur:
-“Her kim Ramazan orucunu tutar, sonra peşinden Şevval ayından da altı gün oruç tutarsa, senenin tamamını oruçlu geçirmiş olur”(Müslim; Sıyam, 204- Ebu Davut; Sıyam,58)
Çünkü Mevlâ Celle Celalühü:
-“Her kim bir iyilikle gelirse, kendisi için onun on misli vardır” (En’am;160) buyurmaktadır
Demek ki Ramazan ayı, on aya karşılıktır Şevval ayında tutulan altı gün, on misli olunca 60 gün, yani iki ay eder
Böylece tamamı on iki ay, yani bir yıl eder Böylece senenin tamamı oruçlu geçirilmiş olur
Mevlâ Celle Celalühü, cümlemizi Mağfurîn zümresine ilhak eyleyip, daha nice Ramazan-ı Şerif aylarına hayırla ulaşmak nasib etsin
Âmin