Hz Yusuf'un Rüyasında Gördüğü 11 Yıldız

Her yıldız bir güneştir ve her güneşin de kendine tâbi gezegenlerinin olması tabiidir
Hz Yûsuf (as)'un, rüyasında gördüğü “on bir kevkebi” güneşimizin gezegenlerine yorumlarsak o takdirde bunların gerçek sayıları hakkında ciddî bir araştırma yapmamız gerekecektir Bu rüya Kur'an'da şöyle dile getirilir:

"Hani Yûsuf babasına söyle demişti; Babacığım ben rüyada, gerçekten onbir yıldızla, güneş ve ayı gördüm; onları bana secde ederlerken gördüm" (Yûsuf, 12/4)

Onbir yıldız, bazı müfessirlerce Hz Yûsuf 'un sonradan kendisine muhtaç ve teslim olan kardeşlerine yorumlanırken güneş ve ay da onun ana babasına yorumlanmıştır
Bu arada müfessirler, onbir yıldız adının geçtiği bir hadîse de yer verdiler ki bu hadis, yıldız isimlerindeki bazı küçük farklarla birlikte hadisçi Hâkim 'in kitabında da bulunmaktadır
Birinci derecedeki sahih hadis kaynaklarında bulunmayan bu hadiste anlatıldığına göre, ehl-i kitaptan biri Peygamber (asm)'e gelerek bu onbir yıldızın ne olduklarını sormuş, o da "Hadsân, târik, zebbal, kabis, vûdân, falık, nush, kurûh, zü'l-kenfân, zü'l-ferv, vessab" (Hâkim, Müstedrek, IV/396) isimlerini veya biraz farklı isimler vermiştir (1) Müfessir Neysabûrî, isimleri verilen bu yıldız veya gezegenlerin çoğunun, gök ilmiyle uğraşanlarca meşhur olmadıklarını, yazar (Neysabûrî, XII/100)
Hâkim'in kitabına aldığı hadiste bu onbir kevkebin, göğün yan taraflarıyla kuşatılmış oldukları kaydı da vardır Bu da onların gökada içinde, merkezde değil de kenarlarda bir yerde olduklarını, ifâde edebilir

Âyette, yıldızların ay ve güneşle beraber söylenişi ve onların "necm" yerine "kevkeb" kelimesiyle dile getirilişi, bunların gezegen olma ihtimallerini güçlendirmektedir Çünkü Kur'an'da kevkeb kelimesi genellikle gezegen anlamında kullanılmıştır (2 ) Eğer biz ay ve güneşi on bir sayısından çıkarırsak geriye 9 kalır Fakat âyetin ifadesinde böyle bir çıkarma işlemini gerektirecek bir durum bulunmamaktadır

Ayetteki "kevkeb" kelimesini genelde olduğu gibi gezegen anlamında ele alır ve bunu da Yûsuf 'un kardeşlerinin yanı sıra doğrudan gezegenlere yorumlarsak o takdirde Yûsuf ailesi gibi güneş ailesinin on bir gezegene sahip olduğuna hükmedebiliriz

Güneş ailesinin elbet gezegenlerden başka çok sayıda kuyruklu yıldızları, gezegenlere ait ayları, ve bir çok küçük gezegenler (:asteroidler) i vardır ve bu aile sanıldığı kadar küçük değildir Kim bilir belki bir gün Yûsuf'un rüyası gibi bu 11 gezegen sayısı da gerçekleşir ve "nuh felek" yerini bu sayıya terkeder (3)

Dipnot:

1- Kurtubî ve diğer tefsirlerde verilen isimler farklılıklarıyla beraber şöyledir, Harsan (ceryân, cerbân), tank, zeyyâl, kâbis, mısbâh, darûh (sarûh), zü'l-ketifeyn (zü'l-kenfât), zü'l-kar' (zü'l-farg), falık, vessâb, amûdân Bak Taberî, XH/90-91; Kurtubî, IX/121-122; Nc-sefî, 11/211

2- Kur'an-ı Kerîm'de genellikle yıldız için "necm", gezegen türünde olanlar için de "kevkeb" denildiği anlaşılmaktadır Bir iki âyette bu iki ısıtılahın birbirleri yerine kullanılmış olması da muhtemeldir Necm (:yıldız) kelimesinin Kur'an'da 14 yerde geçmesine karşılık "kevkeb" kelimesi sâdece beş yerde geçmektedir Beş âyetten iki yerde "kevkeb" bir benzetmede kullanılmıştır Nûr sûresi 35 âyette, ALLAH'ın nuru anlatılırken, inci gibi parlıyan bir kevkebe benzetilen bir kandilden bahsedilir Diğeri ise Yûsuf 'un rüyasında gördüğü 11 kevkebdir ki bu onun kardeşlerine yorumlanır İbn Kesîr, "'kevkeb"i, hem gezegen, hem de sabit yıldızlar olarak tefsir etmiştir, C 111/175

3- Bu konu ve uzaydan bahseden diğer konularla ilgili ayetlerinin yorumu için bkz Prof Dr Celal Yeniçeri, Uzay Ayetleri Tefsiri, Erkam Yayınları