Simon Bolivar |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Simon BolivarSimon Bolivar Simon Bolivar, tam adıyla Simón José Antonio de La Santísima Trinidad Bolívar y Palacios (d 24 Temmuz 1783 - ö 17 Aralık 1830), Güney Amerikalı devrimci önder Bask kökenli aristokrat bir ailenin oğlu olarak Caracas'ta doğdu (Ailesinin altın ve bakır madenleri vardı ki, gelecekte G Amerika bağımsızlık savaşlarını madenlerden elde ettiği gelirle finanse edecekti) Küçük yaşta anne ve babasını kaybettikten sonra dayısı tarafından özel öğretmenlerden eğitim aldı 16 yaşında İspanya'ya giderek Madrid'te tarih, dil ve hukuk öğrenimi gördü Bu dönemde J J Rousseau'nun yapıtlarını okudu ve liberal düşünceden etkilenmeye başladı 18GTde aristokrat bir ailenin kızıyla evlenerek Caracas'a döndü Eşinin ölümünden sonra 1804'te tekrar Avrupa'ya döndü Paris'te bir yandan J Locke, T Hobbes, GL Buffon, J d'Alembert gibi rasyonel düşünürlerin yanı sıra Voltaire'in, Montesquieu'nün yapıtlarını okurken, öte yandan 1 Napoleon'un attığı adımlara hayranlık duyuyordu Sonunda Alman kâşif ve âlim A Humboldt da etkisiyle anti-sömürgeci görüşleri benimseyerek 1807'de Venezüela'ya döndü (sömürge yanlısı güçler ile Karakas'ta savaştı ve Venezuela'nın bağımsızlığını ilan etti Sonra İngiltere'ye gidip tarafsızlık sözü aldı, döndü ve Karakas'ı Napolyon'un kardeşi Joseph'in komutasındaki İspanyol ordusunun elinden aldı İspanyollar tarafından yakalanıp Kolombiya'ya sürgün edildi Burada Kolombiya ordusunun başına geçip, Kolombiya'nın başkenti Bogota'yı ele geçirdi (1814) İmkânsızlıklar nedeniyle Kolombiya'da ağır yenilgiler aldı ve Jamaika'ya kaçtı Haiti'de yeni güçler topladı ve Venezuela'ya tekrar saldırdı Ciudad Bolivar şehrini ele geçirdi ve tek başına yönetmeye başladı Simon Bolivar 1808'de Napoleon'un İspanya'yı istila etmesi sonrasında Güney Amerika'daki ispanyol egemenliğinin zayıflamasıyla Güney Amerika'nın bağımsız mücadelesi başladı 1812-1822 yıllarında sömürgecilerle giriştiği pek çok savaştan galip olarak çıktı Birbiri ardına bağımsızlığını elde eden Bolivya, Kolombiya, Ekvador, Panama, Peru ve Venezuela halklarının devlet başkanı olarak bu gezegenin ulusal kurtuluş mücadeleleri tarihine benzersiz şekilde adını yazdırdı Kurduğu bu bölgede Peru'nun kuzeyi, Bolivya olarak ayrıldı Bolivya'nın anayasası bizzat Bolivar tarafından yazılmasına ve yüzyılın en önemli siyasal belgelerinden biri olmasına rağmen hiç uygulanamadı Generaller arasındaki kişisel çatışmalar iç savaşa dönüştü ve Büyük Kolombiya bölünmeye başladı (1827) Tüberküloz hastalığına ve hayalinin bölünüp yok olmasına dayanamayan Bolivar 1830'da hayata veda etti |
|