Atmosferin Katmanları Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-20-2012

Atmosferin Katmanları Nelerdir?

Atmosferde, yerçekimi etkisiyle iç içe kürelerden meydana gelmiştir

Bunların yoğunlukları ve bileşimleri birbirinden farklıdır

Troposfer: Atmosferin en alt tabakasıdır

Ekvator üzerindeki kalınlığı 16 - 17 km, 45° enlemlerinde 12 km, kutuplardaki kalınlığı ise 9 - 10 km dir

Bunun nedeni, Ekvatordaki hava kütlelerinin ısınarak yükselmesi, kutuplarda ise soğuyan havanın ağırlaşarak alçalmasıdır

iklim olayları troposferin 3 - 4 km lik kısmında meydana gelir

Çünkü, iklim olaylarında çok etkili olan su buharı troposferin 3 - 4 km lik kısmında bulunur

Troposfer daha çok yerden yansıyan ışınlarla ısınır

Atmosferdeki gazların % 75'i troposfer katında bulunmaktadır

Stratosfer: Troposferden itibaren 17 - 30 km ler arasında bulunur

Bu tabakada su buharı olmadığı için, iklim olayı görülmez

Stratosferde sıcaklık değişimi yok gibidir

Sıcaklık 45°C civarındadır

Stratosferde yerçekimi çok azaldığı için cisimler gerçek ağırlıklarını kaybederler

Üst kısımlarında ozon gazı bulunur

Şemosfer: Stratosferden sonra 30 - 90 km ler arasında bulunur

iki kısımdan oluşur

a Ozonosfer: içerisinde bulundurduğu ozon gazından dolayı bu ismi almıştır

Güneşten gelen ve canlı yaşamı için zararlı olan ışınları (Ultraviyole ışınları gibi) tutar

Bundan dolayı canlıların koruyucu katıdır

Dünyanın aşırı ısınıp, soğumasını önler

b Kemosfer: Bu katmana kemosfer denilmesinin nedeni, içerisinde bazı kimyasal olayların meydana gelmesidir

Az miktarda zararlı ışınların tutulması burada da görülür

İyonosfer: Şemosferden sonra 90 - 300 kmler arasında bulunur

Bu tabakadaki gazlar ultraviyole ışınlarının etkisi ile iyonlara ayrılmıştır

iyonlaşma sırasında açığaçıkan enerji ile sıcaklığı yükselmiştir

(250°C) iyonlar arasında elektron alışverişi son derece fazladır

Bundan dolayı haberleşme sinyalleri, radyo dalgaları bu tabakadan yansır

Eksosfer: Atmosferin en üst ve en dış sınırını oluşturur

Eksosferde bazı gaz molekülleri yerçekimi etkisinden kurtularak uzaya kaçar

Bu nedenle dış sınırı kesin olarak tespit edilememekte, 10

000 km ye kadar çıktığı sanılmaktadır

08-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Atmosferin Katmanları Nelerdir? Atmosferin Katmanları Nelerdir? Atmosferde, yerçekimi etkisiyle iç içe kürelerden meydana gelmiştir Bunların yoğunlukları ve bileşimleri birbirinden farklıdır Troposfer: Atmosferin en alt tabakasıdır Ekvator üzerindeki kalınlığı 16 - 17 km, 45° enlemlerinde 12 km, kutuplardaki kalınlığı ise 9 - 10 km dir Bunun nedeni, Ekvatordaki hava kütlelerinin ısınarak yükselmesi, kutuplarda ise soğuyan havanın ağırlaşarak alçalmasıdır iklim olayları troposferin 3 - 4 km lik kısmında meydana gelir Çünkü, iklim olaylarında çok etkili olan su buharı troposferin 3 - 4 km lik kısmında bulunur Troposfer daha çok yerden yansıyan ışınlarla ısınır Atmosferdeki gazların % 75'i troposfer katında bulunmaktadır Stratosfer: Troposferden itibaren 17 - 30 km ler arasında bulunur Bu tabakada su buharı olmadığı için, iklim olayı görülmez Stratosferde sıcaklık değişimi yok gibidir Sıcaklık 45°C civarındadır Stratosferde yerçekimi çok azaldığı için cisimler gerçek ağırlıklarını kaybederler Üst kısımlarında ozon gazı bulunur Şemosfer: Stratosferden sonra 30 - 90 km ler arasında bulunur iki kısımdan oluşur a Ozonosfer: içerisinde bulundurduğu ozon gazından dolayı bu ismi almıştır Güneşten gelen ve canlı yaşamı için zararlı olan ışınları (Ultraviyole ışınları gibi) tutar Bundan dolayı canlıların koruyucu katıdır Dünyanın aşırı ısınıp, soğumasını önler b Kemosfer: Bu katmana kemosfer denilmesinin nedeni, içerisinde bazı kimyasal olayların meydana gelmesidir Az miktarda zararlı ışınların tutulması burada da görülür İyonosfer: Şemosferden sonra 90 - 300 kmler arasında bulunur Bu tabakadaki gazlar ultraviyole ışınlarının etkisi ile iyonlara ayrılmıştır iyonlaşma sırasında açığaçıkan enerji ile sıcaklığı yükselmiştir (250°C) iyonlar arasında elektron alışverişi son derece fazladır Bundan dolayı haberleşme sinyalleri, radyo dalgaları bu tabakadan yansır Eksosfer: Atmosferin en üst ve en dış sınırını oluşturur Eksosferde bazı gaz molekülleri yerçekimi etkisinden kurtularak uzaya kaçar Bu nedenle dış sınırı kesin olarak tespit edilememekte, 10000 km ye kadar çıktığı sanılmaktadır