Bingöl Resimleri, Şehir Merkezi, Tarihi Yerleri, Camiler, Şehir Tiyatroları, Geçim Kaynağı

Bingöl resimleri, şehir merkezi, tarihi yerleri, camiler, şehir tiyatroları, geçim kaynağı, üniversiteler, devlet kurumları, hastaneler, türbeleri, şarkıları, türküleri, halk oyunları, şiirleri, sanatçıları, ozanları, ve daha fazla bilgiler


BİNGÖL

TARİHÇE

Bingöl adının nereden alındığına dair bir çok efsane vardır Tarihi boyunca çeşitli medeniyetlerin akımlarının etkisinde kalan il, İslam kaynaklarında Cebel-u Cur adıyla geçmektedir İslam orduları Diyar-i Bekir (Diyarbakır) iline geldiklerinde komutanları Halid Bin Velid, yardımcı komutanlardan Kibes'i Cebel-u Cur ve yöresini fethetmekle görevlendirilir İslam orduları Kibes komutasında bu yöreye girerler Şimdiki Kuruca(Gazik) köyü üzerinden Palu' ya yönelirler İslam kaynaklarında Kuruca koyunun güneydoğu mıntıkasında Merel adında bir şehirden bahsedilmektedir Merel o doneme göre medeni bir şehir görünümündedir Bu şehir yani Bingöl İslam kaynaklarında Cebel-u Cur (Çapakçur) adıyla geçmektedir Burayı fethe gelen Kibes bu yöredeki savşların birinde, buğun Sultan dağı diye adlandırdığımız dağda şehit olmuştur ve buraya gömülmüştür o günden bugüne orası Sultan kibes-i Ziyareti diye adlandırılmaktadır ve halk tarafından ziyaret edilmektedirDaha sonra ilimiz Palu ilcesine Cevlik adıyla bağlanır Cevlik halk dilinde "Colig" adıyla da tanınır "Colig" isimi hala etkin bir biçimde halk tarafından kullanılmaktadır
Çapakçur adının Evliya Çelebinin Seyahatnamesinde Büyük İskender tarafından verildiği rivayet edilmektedir Büyük İskender vücudundaki dayanılmaz ağrılar için nice hekimlere başvurduğu halde şifa bulamaz bunun üzerine Ab-i Hayat suyunu aramaya baslar Uzun aramalardan sonra bu suyu Bingöl yöresinde bulur ve şifa bulurFaydası gördüğü bu suya Cennet suyu anlamına gelen (Makdis Lisanı) Çapakçur adını vermiştir Doktorlarına ; " Sizin çare bulamadığınız ağrılarıma Allah cennet ırmaklarından deva verdi " der ve Murat nehrinin kenarında kısa zamanda bir kale yaptırır Bu kaleye Çapakçur kalesi denilmiştir
Bingöl İli 1844 yılında nahiye olarak Palu ilcesine bağlanır 1872 yılında Palu ilçesinden ayrılarak Cevlig (Colig) - Çapakçur adıyla ilçe olur 1936 yılında aynı isimle il merkezi olur 1945 yılında Bingöl adını alır
Bingöl ün tarihi milattan önce 2000 yıllarına dayanmaktadır Bu tarihten önceki yılları bilinmemektedir Daha çok çevre illere yaylacılık yapan ilimiz yerleşime dayalı kent merkezi olana kadar çeşitli medeniyetlerin etkisinde kalmıştır ve kalıcı bir statüye kavuşmamıştır İlimizde tarihi kalıntılara rastlanmaması bu tezimizi doğrulamaktadır İlimize bağlı Genç ve Kiğı ilçeleri yerleşik medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır Bu ilçelerimiz il merkezinden ziyade köklü bir tarihe sahiptir Bu ilçelerdeki tarihi kalıntılar bunu göstermektedir
Bingöl ün tarihi daha çok komşu illerin tarihi incelenerek meydana çıkarılmıştır Van, Bitlis, Ahlat, Diyarbakır, Erzurum, Tunceli şehirleri eski devirlerde bir beyliğe veya bir hükümdara başşehir olmuşturlar Bingöl yaylaları ise bir otlak olarak bu beyliklere bağlı tutulmuştur
Tarihçi Heredot bir eserinde Anadolu’yu bir takım bölgelere ayırmış ve her bölgeye ayrı bir isim vermiştirBugünkü Diyarbakır, Muş ve Bingöl illerini içine alan bölgeye "Komojen" ismini vermiştir Bingöl ili Osmanlı zamanında komşu illere bağlı olarak idare edilmiş ancak Cumhuriyet devrinde il haline gelmiştir



Bingöl doğuda Muş kuzeyde Erzincan ve Erzurum batıda Tunceli ve Elazığ güneyde ise Diyarbakır ili ile komşudur

Bingöl'ün ilçeler itibariyle yüzölçümü ve ilçe merkezlerinin deniz seviyesinden yükseklikleri Tablo-1'de görülmektedir

Tablo-1'de görüldüğü üzere Bingöl'ün yüzölçümünün yüzde 2282'si merkez ilçeye aittir Merkez ilçeden sonra sırasıyla Genç Karlıova ve Solhan gelmektedir Rakımı en düşük ilçeler İl merkez ve Genç ilçe merkezidirRakımı en yüksek ilçe ise Karlıova'dır

İlçenin Adı Yüzölçümü (KM2) Oran (%) Yükseklik (M)
Merkez 1790 2169 1151
Adaklı 901 1092 1500
Genç 1712 2074 1125
Karlıova 1311 1589 1940
Kiğı 368 445 1700
Solhan 1220 1478 1395
Yayladere 429 520 1550
Yedisu 522 632 1500
Toplam 8253 100

İlimizde belli başlı yaylalar ise; Bingöl Yaylası Şerafettin Yaylaları Genç'te Çötele (Çotla) Yaylası Karlıova'da Hırhal ve Çavreş Yaylası Kiğı'da Kiğı Yaylası ve Dağın Düzü Yaylaları Adaklı'da Karer Yaylası'dır

Hayvancılık için de çok elverişli olan bu yaylalar Beritan aşireti (Bertyan) ve çevre köyler için vazgeçilmez özelliklere sahiptir Yine bu yaylalarda yapılan arıcılıktan elde edilen bal yurdun her tarafından aranır duruma gelmiştir

İklim
Kuzeyden sokulan nemli-serin hava kütlelerine açık olması ve yükselti faktörü sebebiyle Bingöl ve çevresi yazları sıcakkışları soğuk geçmektedirMeteorol oji İşleri Genel Müdürlüğünün verilerine göre Bingöl’de yıllık ortalama sıcaklık 121 derecedir Yıllık yağış tutarı 8737 mm kadar olup kar yağışlı gün sayısı 245 gün donlu gün sayısı ise 941 gün kadardır