Yaşamın Püf Noktaları ( Alışveriş )

hediye seçmek

Hediye karşınızdakini “mutlu” etmek içindir Hediyenin küçüğü büyüğü olmaz ancak, işin püf noktası “doğru kişiye doğru hediye vermek”Armağan alacağınız kişiyi can kulağıyla dinleyin: Armağanın gideceği kişiyle televizyonda reklam izleyin Hangi reklamların onu heyecanlandırdığını gözleyin Ya da o kişiyle bir alışveriş merkezine, dolaşmaya gidin O vitrinlerin önünde durduğunda ilgisini çeken ürünleri aklınızın bir köşesine yazın Armağan almadan önce birinci göreviniz, onun gerçekte ne istediğini saptamak

Armağan alacağınız kişinin yakınlarına danışın: Eğer armağanın gideceği kişiyle o dönemde fazla görüşme olanağınız yoksa, yakınlarıyla irtibat kurun En yakın arkadaşı, kardeşi ya da iş arkadaşları size önemli ipuçları verebilir

Armağan alacağınız kişiye doğrudan sorun: Eğer onun ne istediğini hiç öğrenemiyorsanız ve o da zor beğenen bir kişiyse, ona doğrudan sorun Evet, bu sürprizi ortadan kaldırır ve karşınızdakini mahcup edebilir ama ona istemediği bir şey almanızdansa, sormanız daha anlamlı

Ve asla unutmayın: “siz ne alırsanız alın, beğeneceğini” söyleyenler, “sadece hatırlaman önemli” diyenler, “hiç bir armağan istemediğini” söyleyenlere kanmayın

Şu armağanlardan ısrarla kaçının:
Alaycı armağanlar: Örneğin babanıza hiç bir zaman dışarıda giyemeyeceği “Yılın Babası” yazılı bir t-shirt almayın Ama ilk kez baba olacak bir arkadaşınızın heyecanına katkıda bulunmak için, sembolik değeri yüksek bulunabilecek bir “Yılın Babası” t-shirt’ü alabilirsiniz

Giyim kuşam: Bedenini tam bilmediğiniz kişilere asla giysi almayın Bir de onlara alınan şeyi doğru bedenle değiştirmek gibi bir yükümlülük verirsiniz Böyle durumlarda hediye çekini tercih edin

Biblolar: Özellikle biblolara düşkün birine bu tür armağanlar alabilirsiniz Öbür türlü biblolar pek bir işe yaramaz, onları nereye koyacağını kimse tam olarak bilemez

Saldırgan armağanlar: İnsanların kusurlarını yüzlerine vuracak armağanlardan kaçının

Aslında kendiniz için istediğiniz armağanlar: Kendinizi mutlu etmeye değil, karşınızdaki mutlu etmeye çalışın Kendi zevkinize göre armağan seçmekten vazgeçin

Evcil hayvanlar: Bırakın, evcil hayvanını kendisi seçsin Evcil hayvan almak büyük sorumluluktur İlla ki alacaksanız, balık gibi bakımı nispeten kolay olanları seçin


Armağan alırken işlevine ve hayal gücü içermesine dikkat edin:

Karşınızdaki kişi sürekli yenilik mi peşinde, ona bir dil kursu, dans kursu ya da tenis kursu ayarlayabilirsiniz Çok gitmek istediği bir konser için bilet armağan edebilirsiniz Mutlaka işine yarayacak “cool” dekorasyon malzemeleri alabilirsiniz İnternete düşkünse ilginç bir domain adı, oyun seviyorsa son moda masa üstü oyunları, sevgi ifadelerinden hoşlanıyorsa ilginç ve tatlı yiyecekler de armağan edebilirsiniz Nadide şeyler peşinde koşanlar için ise en iyi armağanlar, o kişinin yıllardır arayıp bulamadığı bir albüm, ya da kitabı bulup buluşturup almaktır

Satın Alma Kararı Vermeden Önce Şu Hususlara Dikkat Ediniz
İlk adımda günlük, haftalık, aylık satın alınacak besinleri belirleyiniz
Kuru besinler (un, bulgur, pirinç, makarna, nohut, mercimek, şeker vb); kapalı teneke, şişe veya kutularda satılan yemeklik margarin ve sıvı yağ, zeytin ve salçayı aylık olarak satın alınız
Et haftalık veya günlük alınabilir ancak haftalık alınırsa buzlukta dondurarak veya kavurarak saklayınız
Ekmek veya sütü günlük satın alınız, eğer süt haftalık alınacaksa yoğurt yaparak buzdolabında saklayınız
Aylık satın alınacak besinlere karar verdikten sonra haftalık satın alınacaklar için beslenmeye yeter miktarda para ayırınız ve satın alınan malın maliyetini yükseltmesi nedeniyle veresiye alışveriş yapmaktan sakınınız Çünkü sonuçta alınanlar aynı miktar gelirle ödenecektir


Gerçekçi bir planlama yapabilmek için piyasada bulunan yiyeceklerin fiyat ve kalitesini değişik yerlerden kontrol ediniz


Semt pazarları genellikle manav ve bakkallardan daha ucuzdur Aylık alınacak besinleri ise tüketim kooperatifleri gibi daha az karla satış yapan yerlerden alınız

Yiyecekleri Satın Alırken (Alışveriş Sırasında) Şu Hususlara Dikkat Ediniz:
Alışverişe giderken mutlaka nelerin satın alınacağını gösteren bir liste yapınız Ancak listede bulunan bir yiyecek o hafta pazara az gelmişse fiyatı yüksek olabitir O zaman onun yerine geçebilen başka bir yiyecek satcrı alınız
Mevsimlik sebze ve meyveler turfanda olanından daha ucuz,daha lezzetli ye daha besleyicidir Her mevsim pazarda en bol bulunan sebze ve meyvelerden satın alınırsa daha az parayla daha dengeli beslenme sağlanmış olur
Paketlenmiş besin satın alırken dikkatli olunuzÇünkü;
Verilen paranın bir bölümü kullanılan ambalaja giderPaketlenmiş yiyecek ve içeceklerden en çok satın aldığımız konserve,süt,meyve suları,bisküvi vb meyve esansları,besin boyaları ve katkı maddeleri eklenerek hazırlanmış maddelerdirBunların hepsinin tabii ve taze olanları daha ucuz ve daha besleyicidir
Paketin içinde neler olduğunu üzerindeki etiketten inceleyinizBoya katılmamış olanları ,özellikle duyarlı kişilerde ve çocuklarda alerji yapabilir
Paketin veya ambalajın delik,hasarlı olmamasına ve son kullanma tarihine dikkat ederek alınızKonserve ve süt kutularında yarık,çatlak,kapaklarda bombe(dışa dönüklük)olmamalıdırÖzellikle pastörize sütlerde şişenin üstündeki tarih bir günü,uzun ömürlü sütlerde bir ayı geçmemiş olmalıdır
Satın alınan besinlerin kalitelerine dikkat ediniz · Kuru fasulye, nohut, mercimek, un, bulgur ve pirincin taşlı, topraklı, böceklenmiş ve küflenmiş olmamasına dikkat ediniz
Meyvelerin iri ve gösterişli olanları değil, düzgün, çürüksüz, pörsümemiş sulu ve lezzetli olanlarını seçiniz Örneğin; iri, gösterişli starking elmanın içi unlandığından, küçük Amasya elmasından daha lezzetsizdir Portakalın kabuğu ince olanı, mandalinanın çekirdeksiz olanını seçiniz
Yeşil yapraklı sebzelerin yaprağı bol ve yeşil olanları, patatesin yeşillenmemiş ve çillenmemiş olanları iyidir Yeşil fasulyenin kırıldığında gevrek ve kılçıksız olanını seçiniz
Yumurtanın en kalitelisi taze ve iri olanıdır Yumurtanın sarısının koyu ve açık sarı olması besin değerini fazla etkilemez; taze yumurtanın hava boşluğu çok küçüktür, ele alınınca hafif değildir ve sallanırken ses gelmez
Balığın iri veya küçük olması besin değerini etkilemez, taze olması önemlidir Taze balığın solungaçları kırmızı, pulları yapışık, görünüşü diridir ve hoş olmayan bir kokusu yoktur
Etin yağsız olanının besleyici değeri daha yüksektirSüt kuzusunun etinin önemli bölümü sudur Kahvaltılık margarinlerin su oranı da yemeklik margarinden daha yüksektir
Saklama imkanı yoksa israfı azaltmak için gerektiğinden çok besin almayınız
Yiyecekleri Satın Almak Kadar Uygun Koşullarda Saklamak da Önemlidir
Pirinç, bulgur, kuru fasulye, nohut gibi besinleri içerindeki taş, toprak ve diğer yabancı maddeleri ayıkladıktan sonra ,bez torbalarda saklayınız
Yağları kapalı olarak serin ve ışıksız yerde saklayınız
Taze sebzeler dayanıksızdırlar Ispanak, marul gibi sebzeleri, köklerindeki çamur, toz ve toprakları gidecek şekilde yıkadıktan sonra naylon torbalara koyarak buzdolabında 3-5 gün saklayabilirsiniz Diğer taze meyve ve sebzeleri de çamurluysa yıkadıktan sonra, çamuru değilse yıkamadan naylon torbalara koyarak buzdolabında saklayınız Naylon torbanın birkaç yerinde delik olursa saklanırken fazla nemden çürümeleri önlenir
Patatesi orta nemli, karanlık, hava akımı olan yerde saklayınız Kuru soğanı serin ve kuru yerde saklayınız
Günlük tüketeceğinizden çok et satın aldığınızda pişirilecek miktarlara ayırarak, buzlukta birkaç hafta saklamanız mümkündür
Yumurtayı buzdolabında bir iki hafta (tazeliğini yitirmeden) saklayabilirsiniz Yumurtayı yıkamadan saklayınız ve kullanacağınız zaman yıkayınız
Her türlü sütü buzdolabında saklayınız
Pastörize sütü, yazın bir gün, kışın iki-üç gün içinde tüketiniz
Hiç bir işlem görmemiş sütü önce kaynatınız ve iki gün içinde kullanınız
Uzun ömürlü sütü açtıktan sonra en geç üç gün içinde tüketiniz
Ekmeği günlük alınız Naylon torba içinde uzunca süre tutulan ekmek küflenebilir Küfler görünür olabileceği gibi, gözle görünmeyebilir Ekmek iki günden daha uzun bekleyecekse buzluğa koyarak dondurunuz Yenmeden bir saat önce buzluktan çıkarınız
Eğer derin dondurucuya sahipseniz yiyeceklerinizi daha uzun süre saklayabilirsiniz Ancak derin dondurucudan çıkardığınız yiyecekleri; çözüldükten sonra yeniden dondurmayınız
Satın aldığınız dondurulmuş gıdaların etiketlerini mutlaka okuyunuz

Alışveriş sırasında bir sorunla karşılaşmanız durumunda aşağıdaki kurumlara başvurabilirsiniz1-Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri: 80 il merkezinde Sanayi ve Ticaret İI Müdürlükleri ilçelerde kaymakamlıklar bünyesinde faaliyettedir


2- İllerde Sanayi ve Ticaret Müdürlükleri

;

3- TC Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü


4- Tüketici Sorunlarına bakmakla görevli Asliye Hukuk veya Ticaret Mahkemeleri


5- Tüketicinin korunmasına yönelik faaliyet gösteren dernek veya vakıflar (Tüketiciler Birliği)

palto alırken


Yapılması gereken ilk şey satın alınacak paltonun boyuna karar vermek Diz altı mı, diz üstü mü? Diz altı paltolar genellikle orta yaşın üzerindeki kişiler tarafından tercih ediliyor Dizaltı paltolar kısa boyluları daha da kısa gösterdiği için sadece uzun boyluların bu tür paltoları değerlendirmeye almasını öneriyoruz

Diz üstü paltolar daha çok gençler tarafından kullanılıyor Soğuk kış günleri için diz altı paltolar kadar uygun olmasalar da iyi dikilmiş bir diz üstü palto vücudunuzu daha iyi kavrayarak daha estetik bir görüntü sergiliyor

Gözönünde bulundurmanız diğer bir kriter de paltonun tek sıra düğmeli mi yoksa kruvaze mi olacağı Aslına bakarsanız her 3-5 yılda bir kruvaze modellerin demodeliği ilan ediliyor Sonra tekrar gündeme geliyor Modayı çok yakından takip etmek gibi bir sorununuz yoksa soğuk kış günleri için rüzgara ve soğuğa karşı daha iyi bir koruma sağlayan kruvaze bir modeli tavsiye ediyoruz

Fakat tek sıra düğmeli paltolar, kruvazeden farklı olarak, düğmeleri iliklenmeden de giyilebildiği için ılık günlerde daha kullanışlı olurlar Ayrıca kruvaze modellere göre daha modern ve spor görünüm sağlıyorlar Kilo problemi olanlar, özellikle de göbekli erkekler, vücudu daha ince gösterdiği için, tek sıra düğmeli paltoları tercih etmeliler

Palto seçerken kaliteli bir kumaştan dikilmiş olmasına dikkat edin Fiyatı biraz daha pahalı olabilir ama kullanım süresi gözönüne alındığında, fiyat çok da abartılı gelmeyecektir Kaliteli bir kumaştan, saf yünden ya da kaşmirden üretilen bir palto tüylenmeden, deforme olmadan uzun zaman giyilebilir

AYIPLI MAL VE HİZMETİ KABUL ETMEYİN!

Satın aldığınız mal ayıplı çıkabilir ya da size sunulan hizmet ayıplı olabilirMalın ayıplı olduğunu anlarsanız, 15 gün içinde, bu malı satıcıya geri vererek; ödediğiz bedelin iadesini, aynı kalitede bir ürünle değiştirilmesini, ücretsiz onarımını, ayıbın nedeni kadar indirim yapılmasını talep edebilirsiniz Satıcı bu talebinizi reddemez Hizmetin ayıplı olduğunu görürseniz, yine 15 gün içinde, yeniden yapılmasını, ödediğiniz bedelin iadesini talep edebilirsiniz
Taksitli satışlarda sözleşme yapın!

Satıcı, taksitli ve ön ödemeli satışlarda yazılı sözleşme yapmak ve bu sözleşmenin bir nüshasını size vermek zorundadır Sözleşmede, sizi sonradan beklenmedik bir durum ile karşı karşıya bırakacak bilgi eksiklikleri olmamalıdır

KAMPANYALI SATIŞLARDA DİKKAT EDİN!

Kampanyalı satışlarda, taksitli satışlarda olduğu gibi, haklarınızın dayanağı imzalayacağınız sözleşme olacaktır Sözleşmede bilinmedik bir husus kalmamasına dikkat edin Üretici firma garantisi isteyin Sözleşme dışında senet veya çek imzalamayın Ödeyeceğiniz miktara karşı da banka teminat mektubu isteyin İlan ve taahhüt edilen mal veya hizmetin ayıplı olması durumunda, satıcı, bayi, acenta, temsilci, imalatçı-üretici ve ithalatçı birlikte ve zincirleme sorumludur
Kapıdan alışveriş yapmayın!

Kapıdan satışlar tüketiciyi en fazla zarara uğratan satış şeklidir Bütün risklerine karşın kapıdan alışveriş yaparsanız, özellikle tarihsiz ve eski tarihli sözleşmeleri imzalamayın 7 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeden, satın almaktan cayma hakkına sahipsiniz Ancak, cayma bildirimini sözlü değil, mutlaka iadeli taahhütlü mektup veya noter aracılığı ile yapın ya da TÜKODER’e başvurun

Satıcı, 10 gün içinde, sizden aldığı parayı, kıymetli evrakı, sizi borç altına sokan her türlü belgeyi iade etmek ve 20 gün içinde de malını geri almak zorundadır

ETİKETSİZ ÜRÜN ALMAYIN!

Perakende satışa sunulan ürünlerin veya ambajlarının üzerinde, menşei, cinsi ve fiyatını bildiren etiketler bulundurulması zorunludur

GARANTİ BELGESİ İSTEYİN!

Üretici veya ithalatçı firmalar, sanayi malları için garanti belgesi düzenlemek zorundadır Bir yıldan az olmaması gereken garanti süresi içinde meydana gelen arızaların ücretiz giderilmesi (parça değiştirilmesi dahil) zorunludur Garanti süresi içinde aynı arıza 2 defadan fazla, değişik arızalar 4 defadan fazla olursa, ürünün aynı kalitede yeni bir ürün ile değiştirilmesini isteme hakkınız vardır

TÜRKÇE KULLANMA KILAVUZU İSTEYİN!

Yurt içinde üretilen veya ithal edilen sanayi mallarının Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzları ile birlikte satılması zorunludur

YETKİLİ SERVİSLERİ TERCİH EDİN!

Üretici veya ithalatçı firmalar, sattıkları sanayi mallarının bakım ve onarımı için yeterli sayıda servis istasyonu kurmak ve teknisyen bulundurmak zorundadır Ürünün serviste kalış süresi, hiçbir gerekçe ile, 30 iş gününü geçemez (Sanayi malların satış sonrası hizmetleri hakkında tebliğe göre)

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Bilinçli alışverişte temel ilkeler” başlıklı broşürde, daha iyi bir yaşam amacıyla ihtiyaç duyulan yüksek kalitedeki mal ve hizmetleri düşük fiyata satın alarak para, zaman ve enerjiden üst düzeyde fayda sağlayabilmek için dikkat edilmesi gereken püf noktalara dikkat çekiliyor

Bilinçli alışverişin planlama, alışveriş yapma ve değerlendirme olmak üzere 3 aşamada gerçekleştirilmesi gerektiğinin belirtildiği broşürde, planlama aşamasında uyulması gereken temel ilkeler şöyle özetleniyor: “Kıt kaynaklar ve sonsuz ihtiyaçlar arasında denge kurulmalı, bu nedenle istek ve ihtiyaçlar arasında seçim yapılmalı, öncelikli olanlar belirlenmelidir Satın alınacak malın kullanım yerine göre hangi kalitede uygun olduğu, piyasadaki çeşitler, kullanım ve bakım özellikleri hakkında bilgi edinilmelidir Alışverişte bilgi, davranış ve zaman, para kadar önemli bir unsurdur Alışveriş için uygun zaman belirlenmeli, mümkünse çarşı ve dükkanların tenha olduğu zamanlarda alışveriş yapılmalıdır Alışveriş öncesi alınacakların listesi hazırlanmalı, liste hangi ürünlerden ne miktarda alınacağını göstermelidir Böylece unutma ve plan dışı satın alma önlenebilir”

KEYFİNİZ YOKSA ALIŞVERİŞ YAPMAYIN

Bilinçli alışveriş için uyulması gereken temel ilkelere göre, alışveriş sırasında da birçok püf noktasına dikkat edilmesi gerekiyor Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bu konuda vatandaşları alışveriş sırasında ürünün reklamına veya markasına göre değil, kalite ve işlevine göre tercih edilmesi konusunda uyarıyor

Alışveriş sırasında dikkat edilmesi gereken ilkelerden bazıları da şöyle:







KÖTÜ MALI SİNEYE ÇEKMEYİN

Bilinçli alışverişte uyulması gerekli temel ilkeler bunlarla da sınırlı kalmıyor Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın vatandaşlara, alışveriş sonrası için önerdiği bilinçli alışveriş kuralları ise şöyle: