Oksijen / Oksijen Nedir? / Oksijen Hakkında...

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

Oksijen
ing

Oxygen

Sembolü:O
Atom Numarasi:8
Atom Agirligi:15

9994
Yogunluk:1

429 g/cm3 (273K de)
Erime Noktasi:54

8 K
Kaynama Noktasi:90 K

Özellikleri:
Bu elementi bulan kisi sayisi fazla ama ilk olarak saf bir halde elde eden kisi 1774 de Ingiliz kimyager Priestley olmustur

Oksijenin bulunusu, kimyadaki dönüm noktalarindan biri olmustur

Onu bu kadar önemli kilan sey, oksijenin bulunmasina kadar gecerli olan flogiston teorisinin cökmesidir

Soyle ki: 1774 lü yillara kadar insanlar (kimyager insanlar da bu insanlar grubuna dahil tabi) yanan maddelerin icinde flogiston adi verilen bir madde icerdigini, yanma sonucu bu maddenin havaya karistigini ve ayni zamanda cikan isidan da bu görünmez maddenin sorumlu oldugunu düsünüyorlardi

Ta ki takvimler 30 Subat 1774 ü gösterene kadar

Ancak, Priestley in oksijen olarak izole ettigi seyi O, gülme gazi olarak bilinen N2O olarak saniyordu

Priestley in calismalarindan haberdar olan Fransiz kimyager Lavoisier da oksijeni izole etti ama o da saf hava oldugunu dusunuyordu

Yani her ikisi de oksijeni izole etmisler fakat bunun ayri bir element oldugunu anlamamislardi

Aradan iki yil gecti ki, Lavoisier in jeton düstü birazcik ve aslinda izole ettiginin havanin bir bileseni oldugunu anladi

Ve bu sirada sahneye bir ücüncü kisi cikti

Sıvı Oksijen
Bildigimiz üzere maddenin temel olarak üc hali vardir

(Dördüncü halini unutmamak gerek aslinda) Oksijen de her ne kadar normal sartlar altinda gaz olsa da, normal olmayan sartlar altinda sivi ve de kati olabilmektedir

Sivi oksijen, 90 K den düsük sicakliklarda ya da yüksek basinc altinda elde edilebilinir

Acik mavi bir renge sahiptir

Oksijenin paramanyetik özelligi dolayisiyla kuvvetli manyetik alanda sivi oksijenin miknatislar tarafindan tutuldugunu görürüz

Bu elbette ki oksijenin buharlasmasini engelleyecek kadar kuvvetli bir cekim degil

Yüksek basincta sivilastirilmis oksijen; sanayide, hastanelerde ve laboratuvarlarda bolca kullanilmaktadir

Havanin sivilastirilip, parcali damitma (fractional distillation) metodu ile azottan arindirilip elde edilmektedir

08-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Oksijen / Oksijen Nedir? / Oksijen Hakkında... Oksijen ing Oxygen Sembolü:O Atom Numarasi:8 Atom Agirligi:159994 Yogunluk:1429 g/cm3 (273K de) Erime Noktasi:548 K Kaynama Noktasi:90 K Özellikleri: Bu elementi bulan kisi sayisi fazla ama ilk olarak saf bir halde elde eden kisi 1774 de Ingiliz kimyager Priestley olmustur Oksijenin bulunusu, kimyadaki dönüm noktalarindan biri olmustur Onu bu kadar önemli kilan sey, oksijenin bulunmasina kadar gecerli olan flogiston teorisinin cökmesidir Soyle ki: 1774 lü yillara kadar insanlar (kimyager insanlar da bu insanlar grubuna dahil tabi) yanan maddelerin icinde flogiston adi verilen bir madde icerdigini, yanma sonucu bu maddenin havaya karistigini ve ayni zamanda cikan isidan da bu görünmez maddenin sorumlu oldugunu düsünüyorlardi Ta ki takvimler 30 Subat 1774 ü gösterene kadar Ancak, Priestley in oksijen olarak izole ettigi seyi O, gülme gazi olarak bilinen N2O olarak saniyordu Priestley in calismalarindan haberdar olan Fransiz kimyager Lavoisier da oksijeni izole etti ama o da saf hava oldugunu dusunuyordu Yani her ikisi de oksijeni izole etmisler fakat bunun ayri bir element oldugunu anlamamislardi Aradan iki yil gecti ki, Lavoisier in jeton düstü birazcik ve aslinda izole ettiginin havanin bir bileseni oldugunu anladi Ve bu sirada sahneye bir ücüncü kisi cikti Sıvı Oksijen Bildigimiz üzere maddenin temel olarak üc hali vardir (Dördüncü halini unutmamak gerek aslinda) Oksijen de her ne kadar normal sartlar altinda gaz olsa da, normal olmayan sartlar altinda sivi ve de kati olabilmektedir Sivi oksijen, 90 K den düsük sicakliklarda ya da yüksek basinc altinda elde edilebilinir Acik mavi bir renge sahiptir Oksijenin paramanyetik özelligi dolayisiyla kuvvetli manyetik alanda sivi oksijenin miknatislar tarafindan tutuldugunu görürüz Bu elbette ki oksijenin buharlasmasini engelleyecek kadar kuvvetli bir cekim degil Yüksek basincta sivilastirilmis oksijen; sanayide, hastanelerde ve laboratuvarlarda bolca kullanilmaktadir Havanin sivilastirilip, parcali damitma (fractional distillation) metodu ile azottan arindirilip elde edilmektedir