Dua Etmenin Usul Ve Adabı...

[size="4"]Fıkıh âlimlerinin, hadis âlimlerinin, önceki âlimlerle sonraki âlimlerin çoğunluğunun görüşüne göre duâ etmek müstâhabdır Allah Telalâ şöyle buyurmuştur: (Rabbınız buyurdu ki, bana duâ edip isteyin, kabul edip size vereyim)

Yine Allah Tealâ

[size="4"](Yalvararak ve gizlice Rabbinize duâ edin) buyurmuştur

Bu konuda ayetler çoktur ve meşhurdur

Sahih olan hadislere gelince bunlar ziyadesiyle bilinen şeylerdir, anla­tılmalarına da ihtiyaç yoktur Biz yetecek kadar duaları ileride anlataca- ğiz Başarı Allah´dandır

İmam Ebu´l-Kasim El-Kuşeyrî (Radıyallahu Anh) Risale´sinde şöyle de­miştir:

Duâ mı, yoksa sükût ve rızâ mı daha faziletlidir? konusu üzerinde in­sanlar farklı görüşler ileri sürmüşlerdir

Bir kısmı demiştir: "Duâ ibâdettir" diye geçen hadise dayanarak duâ daha faziletlidir Çünkü duâ, Allah´a ihtiyacı göstermektir

Bir kısmı da: Kaderin hükmü altında sükût etmek ve sönük olmak da­ha sağlamdır ve kaderin geçmiş hükmüne rızâ göstermek daha iyidir, de­mişlerdir

Bir kısmı da şöyle demiştir: Duâ ve rızânın her ikisini bir araya getir­mek için, dil ile duaya ve kalb ile rızâya sahib bulunmalıdır

Kuşeyrî şöyle demiştir: Vakıtlar değişiktir Bazı hallerde duâ, sükûttan daha faziletlidir Duâ etmek edeb olur Bazı hallerde de sükut etmek, duâ etmekten daha faziletli olur O zaman sükût etmek edebdir Bu ancak içinde bulunan hal ile anlaşılır Eğer kalbinde duaya bir işaret buluyorsa onun duâ etmesi daha iyidir Eğer sükût etmeye bir işaret buluyorsa, o zaman sükût etmek daha iyidir Şöyle demek de doğrudur: Bir iş ki, müslüman-ların onda payı olacaktır yahut Allah Tealâ´nm onda bir hakkı vardır (müs-lümanların selâmetini istemek yahut Allah´ın dinini ikame etmek gibi) o zaman duâ etmek daha iyidir; çünkü duâ ibâdettir Eğer işde şahsi bir pay varsa, sükut etmek daha iyidir Duanın şartlarından biri de yemeğin helâl olmasıdır Yahya İbni Muaz EI-Razî şöyle derdi: ben günah işler halde sana nasıl duâ ederim? Kerim olduğun halde de sana nasıl duâ et­mem?

Kalbin huzur içinde olması da duanın edeblerindendir İnşaallah delili gelecektir Bazıları da demişlerdir ki, duadan maksad ihtiyacı göstermektir Yoksa Allah Tealâ dilediğini yapar

İmam Ebu Hamid El-Gaza!î İhya´sında şöyle demiştir: Duanın edeble-ri ondur Birincisi: Arefe gününü, ramazan ayını ve cuma gününü, gece­nin son üçte birini ve seher vakitlerini, şerefli zamanlar oldukları için göz­etleyip seçmektir

İkincisi: Bazı halleri fırsat bilip o hallerde duâ etmektir Secde halinde, orduların karşılaşması zamanında, yağmur yağarken, namaz ikametinde ve ondan sonra duâ etmek gibi Ben derim ki, kalbin yumuşaklığı halinde

Üçüncüsü: Kıbleye yönelmek, iki eli kaldırmak ve duâ sonunda elleri yüze sürmek

Dördüncüsü: Gizli ve aşikâr arasında sesi alçak tutmak

Beşincisi: Taşkınlık haline dönüşen zorlama davranışlar yapmamaktır En iyisi, Peygamber ve ashabından nakledilen duaları yapmaktır Her­kes güzel duâ yapamayacağı için, taşkınlığa düşmesinden korkulur

Âlimlerden biri şöyle demiştir: Zillet ve ihtiyaç dili ile duâ et, fesahat ve gösteriş dili ile değil Denilir ki: Âlimler ve zâhidler yedi kelimeden fazla duâ yapmazlar Bakara sûresinin sonunda Allah Tealânm buyurduğu şu âyet buna şahidlik etmektedir:

"Rabbimiz, bizi muahaze etme" Allah Tealâ hiç bir yerde bundan daha fazla kullarının duasından haber vermemiştir

Ben derim ki, bunun benzeri, İbrahim Sûresinde olan Allah Tealâ´nın şu sözüdür:

"Hani İbrahim demişti: Rabbim! Bu beldeyi emniyet ve güven yeri yap" Derim ki, âlimlerin çoğunluğunun görüşü, duâ konusunda kısıt­lama yapmamaktır Yedi kelimeden ziyade duâ etmek de mekruh değil­dir Doğrusu kayıdsız olarak duayı uzatmak müstahabdır

Altıncısı: Yalvarmak, iç huzuru duymak ve korkmaktır Allah Tealâ şöyle buyurmuştur:

[size="4"]"Bütün peygamberler hayırlara koşarlar, umarak ve korkarak bize duâ ederlerdi Bize karşı da teslimiyet içinde itaatkârdırlar"

[size="4"]Yine Allah Tealâ şöyle buyurmuştur: "Yalvararak ve gizlice Rabbinize duâ edin"

Yedincisi: Kesinlikle istemek ve duanın kabul edildiğine inanmak, iste­ğinin kabulünü doğrulamak Bunun delilleri çoktur ve meşhurdur Süf-yan İbni Uyeyne (Allah ona rahmet etsin) şöyle demiştir: Sizden hiç biri­nizi, kendi için bildiği günahı, duâ etmekten asla alıkonıasın; çünkü Al­lah Tealâ mahlûkatın en kötüsü olan İblis´in:

"Rabbim, insanlar dirilecekleri güne (kıyamete) kadar bana mühlet ver Allah buyurdu: Sen mühlet verilenlerdensin" duasını kabul etmiştir

Sekizinci: Duada ısrar etmek ve üç defa tekrarlamaktır Duanın kabu­lünü acele istememektir

Dokuzuncu: Allah Tealâ´mn ismini anarak duaya başlamaktır Ben de­rim ki, Allah Tealâ´ya hamd ve senada bulunduktan sonra Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem´e salât getirmek ve yine böyle başlangıçta ol­duğu gibi aynen duayı tamamlamak

Onuncusu: Bu en önemlisidir ve duanın kabul edilmesinde esas ve asıl olandır O da tevbe etmek, zulmü terk etmek ve Allah Tealâ´ya yönel­mektir