Hamsiköy Hakkında Bilgi Maçka Trabzon |
08-10-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Hamsiköy Hakkında Bilgi Maçka TrabzonHamsiköy - Hamsiköy Maçka - Hamsiköy Hakkında - Hamsiköy Resimleri İl:TRABZON İlçe: Maçka İle Uzaklığı: 48 km İlçeye Uzaklığı: 19 km Rakım: 1200 m Tarihi Çin, Hindistan'dan Avrupa'ya giden İpek yolunun kuzey güzergahı üzerinde bulunan bir konaklama yeridir Kervanlar Erzurum'dan yürüyerek Erzincan üzerinden İstanbul'a ya da Trabzon üzerinden gemi ile İstanbul'a gitmak durumunda idiler Trabzon'a giderken rakımı 2000 mt olan Zigana dağlarının geçilmesi gerekmekte idi Hamsiköy, Zigana dağının kuzey eteğinde konaklamaya en uygun ve en son yerdi Rakım 1200-1300 mtdir Deve kervanları Trabzon tarafından giderken en son Hamsiköyde duraklayıp dinlendikten sonra zorlu bir geçiti geçmeye çalışırlardı Erzurumdan gelenler de zorlu geçidi aştıktan sonra Hamsiköyde dinlenirlerdi Hamsiköy'ün ilk göründüğü Nara burnuna gelen kervanın ilk kişisi nara atarmış Arkadakilere Hamsiköy göründü müjdesini verirlermiş Cumhuriyet döneminde arabalarla nakliye işleri yapılmaya çalışıldığı dönemlerde de aynı işlevine devam etmiştir O dönemlerde kar küreme araçları yoktu Haftada bir Hamsiköyden alınan araç konvoyu insan gücü ile önleri kardan temizlenerek zirveye çıkarılırdı Zirvede Torul ekibiyle araçlar değiş tokuş yapılır ve yine küreklerle karlar temizlenerek Hamsiköy'e indirilirdi İsmi Farsça Hamse köyden (Beş köy) gelmektedir Beş ayrı yerleşim yeri vardır Şimdi o yerleşim yerlerinin hepsi birer köydür Osmanlı zamanında hepsine Hamseköy denirdi ve o dönemde nüfus yoğunluğu sadece rum dinide hıristiyandı(Kaynak:1860-1905 salnağmeler)Kurtuluş savaşı sonunda mübadeleyle buralardan gönderilen rumların yerine 1923'ten itibaren Türkler yerleştirildi ve Cumhuriyet döneminde merkez köye Hamsiköy adı verildi ve ayrı ayrı muhtarlık oldular Fakat insanlar hangi köyden olursa olsun hepsi kendini Hamsiköylü olarak tanımlamaktadır Günümüzde de Maçka'dan yukarı o dere havzasına Hamsiköy havzası adı ile anılmaktır Hamsiköy, Osmanlı döneminde tamamen bir Rum köyü idi Yukarıdaki salnameden anlaşıldığı gibi köyde tek bir Türk ve Müslüman yoktur Kurtuluş savaşı sonrası Yunanistan ile yapılan Mübadele (değiş tokuş) sonucu köydeki tüm Rumlar Yunanistan'a gönderilmiştir Mübadeleden sonra Çaykara'da oluşan sellerde madur olan insanlar Hamsiköy'e yerleştirilmiştir Bu arada boş kalan köye çevreden bir çok kişi gelerek yerleşmiştir Trabzon'un hemen her ilçesinden gelen insanlar köyde bir mozaik oluşturup beraber kardeşçe yaşayabilmeyi tüm dünyaya göstermiştir Kültür Köyümüzde 1 ilköğretim okulu ve1968 yılında açılmış 1 ortaokul mevcuttur Eğitim öğretime çok önem verilir Her ailede birkaç tane üniversite mezunu bulmak mümkündür Trabzon-İran transit yolunun köyümüzden geçmiş olması da kültürel ve ekonomik yönden önemli bir avantaj sağlamıştır Hamsiköy çevresiyle etkileşim ve gelişim çabalarını sürdürürken adet ve geleneklerini de yaşatmasını bilmiş ender köylerden biridir Karadenize has lahana ile yapılan çorba, yığma, huliya, sarma, mısır unundan yapılan yağlaş, hoşmeli, kuymak, kazkaldıran mıhlama gibi yemekleri aynen hamsiköyde bulabilirsiniz Ayrıca nefis fasülye turşusu ile kuzinede patatesi de hiç yabana atılır gibi değildir Bekçilerde yapılmış pirzolanın da tadına doyum olmaz GİYİM,Köyümüzde yöresel giyim olarak bayanlar kuşak ve peştamal giyerler Bazı özel günlerde etekleri fırfırlı entari yelek ve aksesuar olarak da sırta çente alırlar Son yıllarda eğitim ve öğretimin etkisinde kalınmış , modern kıyafetler ağır basmıştır Erkeklerde önemli bir yöresel giyim yoktur modern giyinirler Hamsiköylüler gelenek ve göreneklerine çok bağlıdır mert, sevecen ve misafir perverlerdir Onların yanında elini cüzdanına uzatamazsın saygısızlık sayarlar İmece (meci) köyde çok yaygındır Tarla belleme, mısır soyma, patates çıkarma çayır biçme mecisiz olmazolsa bile tadı olmaz Yaylalara aynı tarihte eğlencelerle kemençe ve horonla çıkılırHayvalar süslenir, poyalı sepetler hazırlanıren yeni giysiler giyilirOgün bayramdır sankiTabi silahları da ne yazık ki unutmamak lazım Köyümüzde mezar ziyaretleri bayram sabahı yapılır Silah sesleri sizi yanıltmasın halk bayram namazından çıkmıştır Aynı silah seslerini asker uğurlarken de işitebilirsin Hamsiköylü köyünü unutmaz yazın, bayramda düğünde gelir çaylar içilir meşhur Hamsiköy sütlacı yenir,Festivali yapılır Hamsiköylü Hemşehri canlıdır nerede olursa olsun hemşehrisini bulur ona sahip çıkar Coğrafya Trabzon iline 48 km, Maçka ilçesine 19 km uzaklıktadır Gümüşhane il sınırındadır Zigana dağlarının kuzey cephesinde bulunmaktadır Zigana dağlarının eteğinde bir parça düzlük üzerine kurulmuş çok güzel bir köydür Rakımı 1200-1300 mtdir Çam ormanları ile çevrilidir Azda olsa İstriç ve Gürgen ormanları da vardır Yılın yedi ayı yeşillik diğer beş ayı kar örtüsüne sahiptir Geçim kaynağı olarak Hayvancılık ve tarım ön plandadır Geçmişte konaklama hizmetlerinden bir çok aile faydalanmakta idi Fakat yeni yapılan Erzurum yolu Hamsiköye uğramadığı için çok göç verir duruma gelmiştir İnsanların okuma ve daha iyi yaşama istekleri göçü hızlandırmıştır Artık Hamsiköy yazları yaşanan dinlenme ve sayfiye yerine dönmüştür İklim Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir Küresel ısınmanın etkileri Hamsiköy'de de kendini göstermiştir İlk olarak Hamsiköy kuraklıktan 2007 yılında etkilenmiştir Köyün yemyeşil görünümü kendini iç Anadolu görünümüne büründürmüştür Eskiden gözüken sisler artık çok seyrek görünür olmuştur Fakat henüz yeni başlayan bu etkiler inşallah gelecekte Hamsiköy'ü çöle çevirmez Nüfus Yıllara göre köy nüfus verileri 2007 689 2000 433 1997 420 Ekonomi Zigana Dağı eteklerine kurulmuş olan ve sütlacı ile ünlenen Hamsiköy’de, sütlacın yanı sıra tereyağı, peynir ve ekmek de üretiliyor Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır Sütlaç Hamsiköyle özdeşleşmiştir İlk olarak Cumhuriyetin ilk kurulduğu dönemlerde (yıl 1924) hacı osman (çavuş) konakoğlu zamanında yapılan süt tatlısı daha sonra Konakoğulları ve Ahmet efendi(Karakullukçu)aracılığı ile ün yapmıştır Şimdilerde Konakoğlu(Trabzon) vasıtası ile ününe ün katmaya devam etmektedir Dağlarda binbir çeşit çiçekten oluşan sütün tadını verdiği sütlaç başka hiç bir yerde aynı tadı almamaktadır Aynı çiçekler yağa ve peynire de aynı aranan öellikleri vermektedir(konakoğlu 1924-1990 arası hamsiköyde daha sonrada şehir merkezinde devam etmektedir) Hamsiköy Süt Kooperatifi (HASKO) Tarımsal Kalkınma Kooperatifi (1971) uzun yıllardır Hamsiköy ve çevredeki köylere hizmet vermektedir Binbir çeşit çiçekle beslenen ineklerden elde edilen süt ile kooperatifin tesislerinde vakum kaşar, tereyağı, telli peynir ve lor peynir üretilmektedir Ürünler Türkiye’nin dört bir yanına gidiyor Yakın bir gelecekte yoğurt ve ayran üretimine de başlanacak Trabzon ekmeğinin kökeni de Hamsiköy'e dayanmaktadır İlk olarak Zigana köyünde yapılan Taş fırın ekmeği uzun yıllar Hamsiköy'lü fırıncılar tarafından yapılagelmiştir Daha sonra tüm Trabzon'a yayılan ekmek artık tüm Türkiye'de tanınmaktadır Lezzeti, mis gibi kokusu yanında bir hafta süren dayanımı ile de aranan bir üründür Hamsiköy'de tarım, hayvancılığa yardımcı statüdedir Ekilen mısır hayvanların beslenmesine yöneliktir Fakat mısır yanında patates ve fasülye de ekilmektedir Taze fasülye ve patates ana yiyeceklerdendir Özellikle Karadenize özgü taze fasülye turşusu çok yaygındır Bu turşunun en önemli özelliği Karadenize özgü olan kavurmasının yapılabilmesidir1900'lü yıllarda Hamsiköy’de Osman Konak ile Ahmet Efendi adında iki tane lokanta işletmecisi varmış Büyüklerimizden dinlediğimize göre; Ahmet Efendi bir gün midesinden rahatsızlanır Osman Konak, mideye iyi geldiği için süt ile pirinci kaynatıp, şekerle tatlandırıp kendisine içirmiş Bu ilaç yapımı için yapılan karışımdan güzel bir tatlı ortaya çıkmış Ama Osman Konak, bu tatlının bir eksiği var deyip, bir tutam tuz ilave etmiş Bu şekilde bugün iştahla yenilen sütlaç tatlısı ortaya çıkmış” (Bu tabiki espirisi, esas olan kıpçak türkü olan Osman Konak'ın atalarından gelen ve bir orta asya süt tatlısı olan sütlacın bölgeyle özdezleşmesi sonucu hamsiköy sütlacı ismini almasıdır) Zamanın şairlerinden Subutay Hikmet dizelerinde de bu lezzetten izlere rastlamak mümkün “ Taksim’den kalktık mıydı Saata varmaz Hamsiköy’deyiz KONAKOĞLU’nda oturur Baş başa sütlaç yeriz Nara Burnu’ndan bir rüzgâr eser Olur içimiz tertemiz” Muhtarlık Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları: 2009 - Mehmet Salih Alkurt 2004 - Kamil Kaç 1999 - (ALI KEMAL KAÇ**ALLAH CC RAHMET ETSİN)--MURAT AYDEMİR 1994 - HASAN PERVANLAR 1989 - HASAN PERVANLAR 1984 - MURAT AYDEMİR(ALLAH CC RAHMET ETSİN) Altyapı bilgileri Köyde ilköğretim okulu vardır ancak orta bölümü alinmaya calisilmaktadir Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur su an ihale asamasinda Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır bina bos hizmet merkezden (Macka) yapilmakta Sağlık ocağı vardır ancak sağlık evi yoktur saglik ekipleri Macka´dan gelmekte Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır Dış bağlantılar Trabzon Erzurum yolu üzerinde olan Hamsiköy'e ulaşım hava deniz ve kara yolu ile Trabzon üzerinden ulaşılabilir Hava yolu ile dünyanın her yerinden Trabzona gelmek mümkümdür Yeni yapılan Samsun, Hopa kara yolu sayesinde Otoban rahatlığı ile yolculuk mümkün olmaktadır Trabzonda bir liman ayrıca bir de marina bulunmaktadır Trabzon Hamsiköye 48 km uzaklıktadır Yaklaşık 45 dakikalık bir kara yolculuğu ile ulaşılmaktadır Yolun tamamı asfalttır Konaklama köyde bulunan Zitaş tatil köyü veya Maçka'daki Sümela otelinde yapılabilir Köyünüze Ait Resim Ve Bilgileri Bu Konu Altında Paylaşabilirsiniz |
|