Çorum Yöresi Halk Oyunları - Çorum Oyunları |
08-10-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Çorum Yöresi Halk Oyunları - Çorum Oyunlarıçorum oyunları,çorum halk oyunları,çorum halk türküleri,çorum yöresel oyunları,çorum yöresi halk oyunları ÇORUM HALK OYUNLARI VE FOLKLOR Kullanılan Sazlar: Çorum halk oyunlarının temel iki enstrümanı davul ve zurnadır Oyunlar genellikle halay ve türkülüdür Oyunların bir kısmı sözlü, bir kısmı sözsüz, tabiat özlü (çekirge) ve aşk konulu (dillala, iğdeli gelin) oyunlar içerir Oyunlar genellikle disiplinli, bağlı ve dizi halinde oynanır Serbest oynanan oyunlar da vardır (dillala) Çorum Halayı: 6 erkek oyuncu tarafından davul, zurna eşliğinde oynanır Oyun 3 bölümdür: 1 Ağırlama Türküsü: Name de name yazdırdım Sokuya aman aman Her gelen geçen okuya aman aman Eğilin de sunalar eğilin aman aman Doğrulun da efeler doğrulun aman Baştaki oyuncunun yerine gelmesi ile müzik değişir, 2ikileme Türküsü: Karşıda kürt evleri hele yandım Yayılır develeri Elmasım hey Oturmuş inek sağar hele yandım Terliyor sinesi Elmasım hey Diley diley o da mı yalan Ben seni sevdim bu da mı yalan Karşıda kavun yerler hele yandım Otursak bizde yesek ne derler Elmasım Şu şunu sevmiş derler Elmasım hey Nakarat 3yellendirme Türküsü : Sandık üstünde sandık Tez sevdik tez usandık Yanıldık meyil verdik Seni bir adam sandık İğdeli Gelin Kız ve erkeklerin beraber oynadığı bir halk oyunudur Bir erkek bir kız olacak şekilde el ele tutuşan gençler bir halka oluşturur Türküsü: Kız pınar başında yatmış uyumuş yar Ela gözlerini uyku bürümüş Evvel küçücüktü şimdi büyümüş yar Derdimin dermanı iğdeli gelin İğdesin aldırmış sevdalı gelin Türkü bitince davul zurna başlarDavul zurna susar, halka daraltılarak başka bir kıta söylenir : Kız pınar başında testi doldurur yar Testinin kulpuna şahin kondurur Kız senin bakışın beni öldürür yar Derdimin dermanı iğdeli gelin İğdesin aldırmış sevdalı gelin Dillala Dillala oyunu 6 kız 6 erkekle oynanmakta ancak, aktif olarak oynayanlar 6 erkek ve bir kızdır Diğer kızlar figüran olarak arka planda ve hareketsiz durmaktadırlar Çekirge Yakın geçmişe kadar halkın geçim kaynağını genellikle tarım teşkil ederdi Ancak, çiftçinin en büyük korkusu ürün olgunlaşınca ortaya çıkan çekirge sürüsüdür Halk tüfek atıp, teneke çalarak, gürültü çıkarıp bu afeti uzaklaştırmaya çalışır Çorum halkı bu canlıdan o kadar bezmiştir ki bu oyunu oluşturup türküsünü yazmıştır Oyun, davul zurna eşliğinde 6 kız, 6 erkekle oynanır Bir kız bir erkek olmak üzere, eller omuzlar üzerinde bir halka meydana getirilir Oyunun figürleri çekirgenin hareketlerine uygun şekilde düzenlenmiştir Türküsü: Çekirgeyi hayladılar yazıya Ot kalmadı koyun ile kuzuya Eğri butlu sivri butlu çekirge Malımın ortağı mısın çekirge? Canımın ortağı mısın çekirge? Davul-zurna çalıp tekrar susunca oyuncular tarafından diğer bir kıta söylenmeye başlar: Çekirgenin ayağında lalini (nalını) Bende sandım kaymakamın gelini Eğri butlu sivri butlu çekirge Malımın ortağı mısın çekirge? Canımın ortağı mısın çekirge? Çorum'da Oynanan Diğer Halk Oyunları Benli, Miço, Bediriş, Sarıkız SEMAH Semahlar dinsel niteliği ağır basan oyunlardır Törensel yapıya, kurallara uygun olarak gerçekleştirilen bir oyundur Esas olarak, deyiş eşliğinde (bağlama) sazla oynanır Semahlarda felsefi bir düşünce çağrışımı vardır, sanatlı deyişlerle söylenir |
|