Sarı Gelin Türküsünün Hikayesi | Yavuz Bingöl'ün Yorumuyla

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-03-2012

Sarı Gelin Türküsü

(Yavuz Bingöl'ün Yorumuyla)

Ressam: Fikret Mualla Saygı |Tablo Adı : Ördekli Havuzun Kıyısında Yürüyüş (1960)

Türkünün Hikayesi

Sarı Gelin, eski çağlardan beri Çoruh ırmağı boyunda yaşayan Hıristiyan Kıpçak beyinin kızıdır

Zaten türkü adını da bey kızının sarışın olmasından alır

Erzurumlu bir delikanlı sarısın Kıpçak beyinin kızına aşık olur ve Erzurumlu delikanlı ile sarışın Kıpçak kızının arasında büyük bir aşk başlar

Günümüzde türkünün hem Ermenice hem Türkçe versiyonları mevcut olmakla beraber, türkünün Anadolu'nun bağrından çıkan Türkçe bir türkü olduğu yönünde görüşler ağır basmaktadır

Bu iddia ise, Türk kültüründen etkilenen Ermeniler arasında birçok şifahî halk edebiyatı ürünümüzün yasıyor olmasından kaynaklanmaktadır

Sarışın Kıpçak kızına aşık olan delikanlının ailesi kız ile evlenmesine karşı çıkar

Delikanlı ise kıza deli gibi aşık olur ve askını şiirle mırıldanarak söyler

Kız bey kızıdır

Kıpçak beyi kızını bu delikanlıya vermez

Delikanlı sarışın güzel kızı kaçırmağa karar verir ve nihayet kaçırır

Kıpçak beyinin adamları iki kaçak asığın peşine düşer ve uzun bir takipten sonra bulurlar ve delikanlıyı öldürürler

Aslında bu hikâyeye konu olan kızın Gürcü olduğu yönünde de iddialar vardır

Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd

Doç

Dr

Gürsoy Solmaz, Sarı Gelin türküsünün kahramanı olan genç kızın 1130'lu yıllarda yörede hüküm süren Gürcü Penek Kralı’nın kızı olduğunu ileri sürmektedir

Solmaz, ''Türkünün kahramanı kız ne Türk ne de Ermeni'dir

Sarı Gelin aslında Gürcü kızıdır'' demiştir

Ancak Sarı Gelin türküsünün dilden dile dolaşmasının, acılı ve hüzünlü bir askın hikâyesi olmasından kaynaklandığı muhakkaktır…

Erzurum çarşı pazar
Leylim aman aman leylim aman aman
Leylim aman aman sarı gelin

İçinde bir kız gezer
Hop ninen ölsün sarı gelin aman
Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yarim

Elinde divit kalem
Leylim aman aman leylim aman aman
Leylim aman aman sarı gelin

Katlime ferman yazar
Hop ninen ölsün sarı gelin aman
Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yarim

Palandöken yüce dağ
Leylim aman aman leylim aman aman
Leylim aman aman sarı gelin

Altı mor sümbüllü bağ
Hop ninen ölsün sarı gelin aman
Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yarim

Seni vermem yadlara
Leylim aman aman leylim aman aman
Leylim aman aman sarı gelin

Nice ki bu canım sağ
Hop ninen ölsün sarı gelin aman
Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yarim

08-03-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Sarı Gelin Türküsünün Hikayesi \| Yavuz Bingöl'ün Yorumuyla Sarı Gelin Türküsü (*Yavuz Bingöl'ün Yorumuyla)* Ressam: Fikret Mualla Saygı \|Tablo Adı : Ördekli Havuzun Kıyısında Yürüyüş (1960) Türkünün Hikayesi Sarı Gelin, eski çağlardan beri Çoruh ırmağı boyunda yaşayan Hıristiyan Kıpçak beyinin kızıdır Zaten türkü adını da bey kızının sarışın olmasından alır Erzurumlu bir delikanlı sarısın Kıpçak beyinin kızına aşık olur ve Erzurumlu delikanlı ile sarışın Kıpçak kızının arasında büyük bir aşk başlar Günümüzde türkünün hem Ermenice hem Türkçe versiyonları mevcut olmakla beraber, türkünün Anadolu'nun bağrından çıkan Türkçe bir türkü olduğu yönünde görüşler ağır basmaktadır Bu iddia ise, Türk kültüründen etkilenen Ermeniler arasında birçok şifahî halk edebiyatı ürünümüzün yasıyor olmasından kaynaklanmaktadır Sarışın Kıpçak kızına aşık olan delikanlının ailesi kız ile evlenmesine karşı çıkar Delikanlı ise kıza deli gibi aşık olur ve askını şiirle mırıldanarak söyler Kız bey kızıdır Kıpçak beyi kızını bu delikanlıya vermez Delikanlı sarışın güzel kızı kaçırmağa karar verir ve nihayet kaçırır Kıpçak beyinin adamları iki kaçak asığın peşine düşer ve uzun bir takipten sonra bulurlar ve delikanlıyı öldürürler Aslında bu hikâyeye konu olan kızın Gürcü olduğu yönünde de iddialar vardır Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd Doç Dr Gürsoy Solmaz, Sarı Gelin türküsünün kahramanı olan genç kızın 1130'lu yıllarda yörede hüküm süren Gürcü Penek Kralı’nın kızı olduğunu ileri sürmektedir Solmaz, ''Türkünün kahramanı kız ne Türk ne de Ermeni'dir Sarı Gelin aslında Gürcü kızıdır'' demiştir Ancak Sarı Gelin türküsünün dilden dile dolaşmasının, acılı ve hüzünlü bir askın hikâyesi olmasından kaynaklandığı muhakkaktır… Erzurum çarşı pazar Leylim aman aman leylim aman aman Leylim aman aman sarı gelin İçinde bir kız gezer Hop ninen ölsün sarı gelin aman Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yarim Elinde divit kalem Leylim aman aman leylim aman aman Leylim aman aman sarı gelin Katlime ferman yazar Hop ninen ölsün sarı gelin aman Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yarim Palandöken yüce dağ Leylim aman aman leylim aman aman Leylim aman aman sarı gelin Altı mor sümbüllü bağ Hop ninen ölsün sarı gelin aman Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yarim Seni vermem yadlara Leylim aman aman leylim aman aman Leylim aman aman sarı gelin Nice ki bu canım sağ Hop ninen ölsün sarı gelin aman Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yarim