Sır Saklama

Sır saklama
SIR SAKLAMA
Âyet
"Verdiğiniz sözü ve yaptığınız antlaşmayı yerine getirin Çünkü verilen söz, sorumluluğu gerektirir"
İsrâ sûresi (17), 34

Âyet-i kerîmede, yapılan sözleşmelere, anlaşmalara, verilen sözlere ve va'dlere riâyet edilmesi tavsiye buyurulmaktadır Kendileriyle sözleşilip anlaşma yapılan kimselerin müslüman olup olmaması farketmez Müslümanın herkese karşı dürüst davranması gerekir Müslüman olmayanlar bile onun sağlam şahsiyetine ve sözünün eri oluşuna hayran kalmalıdır İslâmiyet'in en iyi tebliği böyle yapılır Müslüman olduğunu söyleyip de sözünde durmayan, yaptığı anlaşmalara uymayan kimse, İslâmiyet'in aleyhinde çalışıyor demektir Böyle birinin Allah katında ve müslümanlar arasında hiçbir değeri yoktur
İnsan verdiği sözden, yaptığı anlaşmadan sorumlu olduğunu unutmamalıdır Anlaşmalara uymadığı takdirde hem kanun karşısında hem de Allah huzurunda yaptığı haksızlığın hesabını verecektir
Âyetin konumuzla ilgisi şudur: Bir kimsenin sırrını öğrenen, diğer bir ifadeyle kendisine bir sır emanet edilen kimse, o sırrı saklayacağına dair söz vermiş demektir O sırrı, açıklamasına izin verilmediği sürece, hayatının sonuna kadar her yerde ve her zaman korumakla yükümlüdür Emanete riayet etmediği takdirde, Allah huzurunda bunun hesabını verecektir
Bu konu, bir sonraki bahsin baş tarafında daha geniş bir şekilde ele alınacaktır
Hadisler
686 Ebû Saîd el-Hudrî radıyallahu anh'den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
"Kıyamet gününde Allah Teâlâ'ya göre en fena insan, karısıyla mahremiyetini paylaştıktan sonra onun sırrını ifşâ eden kimsedir"
Müslim, Nikâh 123, 124 Ayrıca bk Ebû Dâvûd, Edeb 32

Birbirine yabancı iki insanın evlenerek hayatlarını birleştirmesiyle aralarında meydana gelen yakınlık Kur'ân-ı Kerîm'de "birbirinin mahremiyetine girmek" [Nisâ sûresi (4), 21] ifadesiyle tanımlanmaktadır Kâinâtın ve insanların yaratıcısı, böylesine bir samimiyeti ve içli dışlı olmayı sadece karı koca için uygun görmüştür İlâhî kaderin birbirine bağladığı kimselerin bu yakınlığa her zaman saygı göstermesi ve birbirlerine en samimi duygularla bağlanması gerekir Bunun tabii sonucu olarak da aralarındaki mahremiyeti hem başkalarına göstermemeleri hem de bütün gösterişlerden uzak bu yakınlığı başkalarına ifşâ etmemeleri icap eder Peygamber Efendimiz bu prensibe uymayanların kıyamet günündeki perişan durumlarına temasla, Allah Teâlâ'nın onları kötü kişilerle bir tutacağını belirtmektedir
Hadisimizin yukarıda kaynağı verilen diğer rivayetlerine göre Resûlullah Efendimiz, birbiriyle hayatlarını birleştiren kimselerin aralarında geçenleri başkalarına anlatmalarını pek çirkin bulmuş ve bu hareketin "Allah Teâlâ'ya göre emanete hiyanetin en büyüklerinden biri" olduğunu söylemiştir İşte bu sebeple Cenâb-ı Hak, bir kadınla evlenip onunla en mahrem duygu ve davranışları paylaştıktan sonra aralarında olanı biteni, ben şöyle yaptım, o böyle davrandı şeklinde başkalarına anlatmayı veya kadının bir eksiğini ona buna nakletmeyi emanete hiyanetin en fenası kabul etmiştir Kadın için de durum aynıdır Kocasıyla aralarında geçenleri başkalarına anlatması, aynı şekilde emanete ihanettir Emanete hiyanet ise, dinimizin şiddetle yasakladığı pek çirkin bir huydur
Vaktiyle bir zât karısını boşayacağını söylediğinde, ona bunun sebebini sordular İslâmî edebe sahip bu insan:
- Karımın kusurlarını nasıl söyleyebilirim?" diye cevap verdi Bu meraklı adamlar o zât karısını boşadıktan sonra ziyaretine gelerek:
- Herhalde şimdi söyleyebilirsin, o kadını niçin boşamıştın? dediler Peygamber ahlâkını iyice benimsemiş olan o güzel insan:
- Yabancı bir kadının kusurlarını nasıl söyleyebilirim, dedi
Bugün televizyonlarda ve sinemalarda hiçbir İslâmî ve insanî endişe taşımadan gösterilen ahlâk dışı filimler, hadisimizin anlatılmasını yasakladığı hâlleri bütün mahremiyetiyle gözler önüne sermek suretiyle insanların iffet duygularını en ağır şekilde yaralamaktadır İnsanlara ahlâkın en mükemmelini öğretmek için gönderilen o aziz Peygamber'in yasakladığı eşler arasındaki sırrı ifşâ ahlâksızlığı, günümüzdeki bu âdi teşhir çılgınlığı yanında önemsiz bir davranış gibi görünebilir Cinsî yakınlık sırasında eşiyle aralarında geçen söz ve davranışları başkasına anlatmanın da bir teşhircilik olduğu unutulmamalıdır
Hadisten Öğrendiklerimiz
1 Eşlerin karşılıklı haklarından biri, sırlarını başkalarına ifşâ etmemektir
2 Cezalar, suçların hafif veya ağırlığıyla orantılıdır Eşiyle aralarında olup biteni başkalarına söylemenin insanı Allah katında böylesine rezil etmesine bakarak, bu fiilin büyük günahlardan olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz
`

687 Abdullah İbni Ömer radıyallahu anhümâ'dan rivayet edildiğine göre Hz Ömer, kızı Hafsa'nın dul kaldığı zamandan bahisle dedi ki:
- Osman İbni Affân ile karşılaştım ve ona Hafsa'dan söz ederek "İstersen sana Hafsa'yı nikâhlayayım" dedim Osman:
- Hele bir düşüneyim, cevabını verdi Aradan birkaç gün geçtikten sonra karşılaştığımızda, "Şimdilik evlenemeyeceğim" dedi Sonra Ebû Bekir'e rastladım Ona da:
- İstersen sana kızım Hafsa'yı nikahlayayım, dedim O ise sustu; ağzını açıp da bir söz söylemedi Bu sebeple ona Osman'a gücendiğimden daha fazla kızdım
Aradan birkaç gün geçtikten sonra Hafsa'ya Nebiyy-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem talip oldu Ben de kızımı ona nikâhladım O sıralarda Ebû Bekir'le karşılaştığımızda bana:
- Hafsa'yla evlenmemi istediğin, benim de sana cevap vermediğim zaman herhalde bana gücenmişsindir, dedi Ben:
- Evet, diye cevap verdim Ebû Bekir şunları söyledi:
- Bana bu konuyu açtığında sana bir cevap vermeyişimin sebebi, Hz Peygamber'in Hafsa ile evlenmekten söz etmesidir Elbette Resûlullah'ın sırrını ifşâ edemezdim Şayet Nebiyy-i Muhterem Hafsa ile evlenmekten vazgeçseydi, elbette onunla evlenirdim
Buhârî, Nikâh 33, 36, 46, Megâzî 12 Ayrıca bk Nesâî, Nikâh 30

Açıklamalar
Hz Hafsa, Abdullah İbni Huzâfe'nin kardeşi Huneys ile evliydi İlk müslümanlardan olan Huneys Habeşistan'a hicret etmiş, Bedir Gazvesi'nde (bazı rivayetlere göre daha sonra Uhud Gazvesi'nde) bulunmuş faziletli bir sahâbî idi Savaşta aldığı yara sebebiyle Medine'de vefat edince, o sıralarda yirmi yaşında bulunan Hz Hafsa da dul kaldı Hz Ömer kızının iyi bir insanla evlenmesini arzu ediyordu
Bugün oğlumuzu evlendirirken iyi bir gelin aramak bize nasıl tabii geliyorsa, İslâmiyet'in bütün incelikleriyle yaşandığı o saâdet devrinde, bir babanın kızı için damat araması da aynı şekilde tabii karşılanırdı Bir insanın ahlâkından ve faziletinden emin olduğu kimselere kızıyla evlenmelerini teklif etmesi asla yadırganmazdı Buhârî'nin bu hadisi Sahîh'inde, "bir kimsenin faziletli birine kızıyla veya kız kardeşiyle evlenmesini teklif etmesi" başlığı altında zikretmesi de bunu göstermektedir Ayrıca şunu da belirtelim ki, o fazilet devrinde, kocası ölen bir kadının, iddet müddeti dediğimiz dört ay on günlük bekleme süresi bittikten sonra fazla beklemeden evlenmesi de uygun görülürdü İşte bu sebeple Hz Ömer kızının iyi bir kimse ile evlenmesini arzu ediyordu
Bedir Gazvesi'nin kazanıldığı günlerde Resûl-i Ekrem Efendimiz'in kızı Rukiyye vefat etmiş, Hz Osman da dul kalmıştı İşte bu sebeple Hz Ömer ona kızıyla evlenmesini teklif etmişti Fakat Hz Osman bu teklife hemen cevap vermemiş, bir müddet düşündükten sonra evlenemeyeceğini söylemişti Belki de Resûl-i Ekrem'in Hafsa ile evlenme düşüncesine o da vâkıf olmuş ve tıpkı Hz Ebû Bekir gibi Resûl-i Ekrem'in sırrını ifşâ etmek istememiş, bu sebeple Hz Ömer'e evlenmeyi düşünmediğini söylemişti Hatıra bir başka sebep daha geliyor: Hz Osman Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in dul kızı Ümmü Gülsüm (Ümmü Külsûm) ile hicretin üçüncü yılında evlendiğine göre, belki de onunla evlenme hususunda bazı ümitleri vardı ve Hz Ömer'in teklifini bu sebeple kabul etmemişti
Hz Ebû Bekir'in durumu ise daha farklıydı Resûl-i Ekrem ona bir sırrını açmıştı Belki de kayınpederi olması sebebiyle ileride ona gönül koymaması için Hafsa ile evlenme düşüncesinden özellikle söz etmişti Hz Ömer kendisine kızıyla evlenmeyi teklif ettiği zaman ona Resûl-i Ekrem'in tasarısından bahsetse, Resûlullah'ın emanetine hiyânet etmiş olurdu Kim bilir belki de Resûl-i Ekrem, Hafsa ile evlenme düşüncesinden vazgeçerdi O zaman da Ömer Allah'ın Resûlü'ne gönül koyabilirdi "En iyisi Ömer'i gücendirmek pahasına da olsa cevap vermemektir" diye düşündü Şayet Resûl-i Kibriyâ bu evlenme düşüncesinden vazgeçerse, o zaman arkadaşının teklifini seve seve kabul ederdi Çünkü Ömer, kendisinin evli olduğunu bile bile kızıyla evlenmesini teklif etmişti İşte bu müşkil durum sebebiyle Hz Ömer'in teklifine müsbet veya menfi bir cevap veremedi
Hz Ebû Bekir'in bu nâzik tavrı, bir İslâm edebine dikkatimizi çekmektedir Bir kimsenin güvendiği bazı dost ve arkadaşlarına açtığı geleceğe dönük tasarısı, onlara emanet ettiği bir sırdır Hele bu sır biriyle evlenmek gibi hassas bir konuya dair ise, onun izni olmadan bu tasarıyı başkalarına söylemek emanete hiyanettir
Hadisten Öğrendiklerimiz
1 Hayırlı ve faziletli gördüğü birine kızıyla, kardeşiyle veya bir yakınıyla evlenmesini teklif etmek İslâm büyüklerinin âdetidir Bunu utanıp sıkılma konusu yapmamak gerekir
2 Resûlullah ve ashâbı evlenme ve evlendirme konusunda daha rahat ve tabii idiler
3 Sırlar birer emanettir Bu emanete hiyânet etmemek gerekir Hele bu sır evlenme gibi hassas bir konuda ise daha dikkatli davranmalıdır
4 Bazı sebeplerle kendisine her şey açıkca söylenemeyen bir dosta, ortada sakınca kalmadığı zaman, olup bitenler anlatılarak gönlü alınmalıdır
Riyazüs salihin