Atatürk'ün Matematik İle İlgili Anısı |
07-12-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Atatürk'ün Matematik İle İlgili AnısıAtatürk'ün matematik ile ilgili anısı Atatürk'ün, kendisinin yazmış olduğu geometri kitabı sayesinde, bir çok matematiksel terimin Türkçe olarak değiştirildiğini, kolay ve anlaşılır hale getirildiğini hepimiz biliyoruzAşağıdaki anıda Atatürk'ün Türkçe terimlere nasıl değer verdiğini ve geometrik şekilleri bizler için kolay ve anlaşılabilir bir hale getirdiğini göreceğiz Açı derler açı! Tarih 1937 Kasım ayının on üçü Atatürk Sivas?ı şereflendirmişlerdi Ben de Sivas?ta Maarif Müdürü olarak bulunuyordum Atatürk, liseyi gezdiler, dokuzuncu sınıfın matematik dersine girdiler Öğrencilerden birine: - Defterinizdeki hendese( geometri) davasını (teoremini) tahtada anlat! dediler Çocuk davanın (teoremin) şeklini çizdi O zamanki Arapça terimlerle anlatmaya başladı: - Şu zaviye (açı), şu zaviyeye müsavidir (eşittir), mütebadil (karşı) ve mütecavir (yan) zaviye olduğu için şu hatlar (çizgiler) birbirine müvazidir (paraleldir), dedi Atatürk, bir aralık öğretmene ve bizlere dönerek: - Anlamıyorum, dediler Atatürk'ün burada ?anlamıyorum? sözünden ne demek istediklerini elbette ki takdir buyurursunuz (anlarsınız)! Öğretmen: - Paşam, programlar böyledir, dedi Atatürk: - Ben hoca olsam böyle okutmam Öğretmen: - Istılahlar (terimler) henüz değişmedi Atatürk: - Bunu okutmak budalalıktır Öğretmen: - Paşam, kitaplar böyledir Atatürk: - Getir kitabı, dedi Kitap geldi Atatürk forma halindeki kitaba göz gezdirdikten sonra, çocuğun yanına yaklaşarak elini şu şekilde tuttular: - Buna ne derler? Çocuk yine: - Zaviye, dedi Atatürk işte o zaman, gür sesiyle buna: - Açı derler, açı! Dediler Sonra tahtaya bir şekil çizerek bizlere bugünkü terimlerle ilk dersi verdiler Bu olay üzerine durumu yüksek ( Milli Eğitim) Bakanlığa bildirdik Zannederim bir hafta sonra gelen bir genelgede ? bu terimlerin ders yılında hemen uygulanması? bildiriliyordu Böylece 1937 ders yılında Türkçe terimler okullarda kullanılmaya başlandı Cemal GÜLTEKİN İstanbul 1946 |
|