Konuşma Metni Hazırlanması Ve Etkili Sunum

İyi Bir Konuşmacının Özellikleri


Konuşmacı görsel bir öğedir:


Toplantıya katılan kişiler anlatılacakları dinlemeye gelmişlerdir Ancak unutulmamalıdır ki nasıl konuşma sırasında kullanılacak slayt, video, multi-medya benzeri araçlar birer görsel araçtır, hoşumuza gitsin ya da gitmesin sunucu da tam anlamıyla görsel bir araçtırİlk gördüğünüz bir kişiyi siz nasıl incelerseniz,toplantı salonuna girdiğiniz andan itibaren siz de aynı şekilde incelenirsiniz

Sunuşun içeriğini bir tarafa bırakırsak, dinleyiciler bir sunucuyu 4 yönden ciddi olarak incelerler

Görünüş, vücut hareketleri, mimikler ve konuşma


• sorulara ve itirazlara yanıt verebilecek yetkinlikte Konusuna hakim;

• Ciddi

• saygılı Nazik ve

• Soğukkanlı

• Hazırlıklı ve planlı

• Gözlemci

• kontrolü altında tutabilen Konuşma ortamını

• iletişim halinde olan, onun nabzını tutabilen Dinleyiciyle

• farkedip dikkati tekrar kendisine ve Dinleyicisinin yorulduğu anları konuşmasına çekebilen

• Giyimi özenli


Görünüş – giysi


Sunucu bakımlı fakat gösterişten uzak olmalıdır Sunucunun kıyafeti dinleyenlerin kıyafetinden çok farklı olmamalıdır Giysi renklerinin dinleyicileri etkilediği saptanmıştır Hem erkek hem kadınlarda koyu renk kıyafetler tercih edilmelidir Koyu renk bilgili kişi izlenimi yaratır Pastel ve açık renkler bunun tersi izlenimi vermektedir Kadınlarda açık ayakkabı ve yüksek topuk kullanılmasının da bilgiye güven konusunda olumsuz etki,ayakkabı kalitesinin ise ilginç bir şekilde dinleyiciler üzerinde olumlu etki yaptığı anlaşılmıştır


Sunucu salona girdikten sonra hızla kürsü arkasına geçerek dinleyicilerden saklanmamalıdır Hiç olmazsa toplantının başında dinleyicileri tarafından baştan aşağıya bir kez görünmelidir


• Duruş ve oturuşu saygılı, kendinden emin


Vücut hareketleri


Etkili bir sunuşta dinleyici karşısındaki duruşunuzun önemli yeri vardır Çoğu sunucular ne yazık ki kürsüde kendilerine rahat bir yer seçemezler Diken üzerinde duruyormuş gibi görünürler Huzursuzdurlar Ya kürsüde saatin sarkacı gibi bir o yana bir bu yana sallanırlar ya da çivi gibi yerlerinde çakılıp dururlar


Sunuş sırasında aşırı vücut ve el hareketlerinden kaçınılmalıdır Bu hareketleri alışkanlık haline getirenlerin toplantı öncesinde videoya kayıt yaparak veya ayna karşısında kendilerini izlemeleri önerilmektedir Sunucu konuşmayı yaptığı kürsüye abanmamalıdır Kürsüye doğru hafif eğilinebilir Sürekli tek ayak üzerinde durup aralıklarla ayak değiştirmek sinirlilik işaretidir


Jest ve Mimikler


Doğal biçimde yapılırsa konuşmaya canlılık katar Özellikle vurgulanmak istenen noktalarda yardımcı olur Jest ve mimikler önceden planlanmaz Konuşmanın havasına göre kendiliğinden ortaya çıkar Abartılı ve yapay olanlar yarardan çok zarar verir


Eller


Sunuş sırasında eller sürekli sorun olur Ellerini ne yapacağını bilemeyen kişiler bazen ceplerine sokarlar, bazen elbiselerinin üzerinde var olmayan tozları kovalayıp dururlar Burun ve kulak kaşımak çok yaygın alışkanlıklardır Bunlardan kaçınmak için kendinizi eğitinEllerinizi unutmaya çalışın Ellerinizle hiç bir şey yapmak zorunda olmadığınızı bilin Serbest olarak bedeninizin yanlarında dursunlar Konuşmanın içeriği ile paralel olmak üzere, bazı kişiler izleyenleri etkilediklerini düşünerek ellerini çok kullanırlar Bazı toplumlarda bu olay adeta geleneksel özellik gösterir Buna hiç alışık olmayan insanlar içinse olay çok komik gözükmektedir


Bir konuşma metni ne kadar ustaca hazırlanmış olursa olsun etkili bir şekilde sunulmazsa verilen emekler boşa gider Konuşmaya yaşam kazandıracak, onu dinleyicinin kafasına ve ruhuna ulaştıracak olan şey sunuşun biçimidir Başarılı bir sunuşta pek çok faktör rol oynar Bunların başında konuşmacının kendisi gelir


• hakim Konuştuğu dile

• Sözcüklerini seçerek kullanan ve yerinde

• teknik Yöresel sözcüklere, argoya ve aşırı terimlere konuşmasında yer vermeyen

• kuran Kısa, açık ve etkili cümleler

• hatasız Diksiyonu ve telaffuzu

• Çok hızlı ya da çok yavaş konuşmayan, sözcükleri yuvarlamayan veya aşırı derecede seslendirmeyenKonuşmacının sözcükleri söyleme hızının farkında olması ve bunu kontrol etmesi gerekir Konu karmaşık olduğu zaman konuşma hızı düşürülmelidir

• yerinde kullanan, duygusal tonlamaya dikkat eden Vurgu ve tonlamaları Sesiniz tutumunuzu, duygularınızı ve iç durumunuzu yansıtır İç dünyanızın bir aynasıdır

• tonunu etkili kullanan, çok alçak ya da çok yüksek sesle Ses konuşmayan Yüksek ses, fikirleri vurgulamak amacıyla etkili biçimde kullanılabilir Buna karşılık, gereksiz yere sesi yükseltmek mesajdan çok şey götürebilir ve dinleyicileri kızdırabilir Öte yandan bazı insanlar çok yumuşak konuşur Sanki odada dinleyicilerin olduğunun farkında bile değildirlerSes hacmi ya da tonunda hiçbir değişiklik olmadığından bunların konuşma biçimleri monotondur Sonuç olarak dinleyiciler hayallere dalıp uyuklayabilir ya da sinirlenebilir

• kullanabilen Süreyi etkin ve doğru

• Sorulara saygıyla yanıt veren ve dikkatle

• yapmış olan Konuşmadan önce mutlaka prova konuşmacı, iyi bir konuşmacıdır

Sunuşun provasını yapma

Çok sayıda sunuş yapmış deneyimli kişiler zamanla prova yapmadan da başarılı olacaklarını düşünmeye başlarlar Kesinlikle provasız sunuş yapılmamalıdır Bir kaç kez sunduğumuz bir konuyu bile provasız sunmaya kalkmak hatadır Bir konuyu iyi bilmekle, onu iyi sunmak farklı şeylerdir Sunuş planı gereğince hangi noktada neyin ön plana alınacağı veya ne zaman hangi örneğin verilmesi gerektiği gibi konular zamanla unutulur

Konuyu iyi bildiğini düşünen kimseler, yine zamanla, notlarına hiç bakmadan da iyi anlatacaklarını düşünürler Deneyimler göstermiştir ki bu durumda, anlatılan konunun belki en can alıcı kısımları unutulabilmektedir Provasız sunuş alışkanlığı sunuşta kullanılan teknik yardımcıların da sunuş öncesi kontrol edilmemesi alışkanlığına kolaylıkla dönüşeceği için kaçınılmaz olarak sürpriz aksilikler olacaktır

Konuşma metnini aklınızda tutacak kadar çalışın (ezberlenmesi gerekmez) Rahat ve sohbet eder gibi konuşmak yapaylığı azaltır, tek tek dinleyicide sanki kendisine anlatılıyormuş gibi bir duygu yaratır

Konuşma Türleri

a Açış ve tören konuşması: Başlatma, sunma amaçlı, kısa, bilgi verici konuşmalardır Çok kısa tutulmalı, asıl konuşmacılara ya da törene hemen geçilmesi sağlanmalıdır Bu tür konuşmaların yapılmasında amacın dinleyici/izleyici topluluğunu toplantıya ya da törene hazırlamaktan ibaret olduğu unutulmamalıdır

b Söyleşi: Radyo, televizyon gibi yayın organlarında, dinleyici/izleyiciyi aydınlatmak, bilgilendirmek, eğitmek ve eğlendirmek amacıyla yapılan, süresi sınırlandırılmış konuşmalardır Birden fazla konuşmacı belirli bir süreyi paylaşabileceği gibi süre tek konuşmacı tarafından da kullanılabilir Bu tür konuşmalarda konu önceden belirlenmiştir ve dinleyiciyi sıkmayacak bir akışa sahiptir Söyleşi türü konuşmalara her türden dinleyiciye seslenmek için başvurulabilir Konuşmanın renklenmesini sağlayacak fıkralara, şiirlere, anılara, yaşantılara, alıntılara yer verilir Öznel ve duygusal bir tavır sergilenebilir Hazırlıklılık ve birikim esastır


c Bilimsel konuşma: Panel, açık oturum, konferans gibi bilimsel amaçlı toplantılarda gerçekleştirilen, konuyla ilgili bir topluluğa belirli bir bilginin aktarılmasını amaçlayan, konusunun uzmanı kişiler tarafından yapılan konuşmalardır Nesnellik, planlılık, ciddiyet, bilimsellik, hazırlıklılık esastır


d Söylevler (Nutuk): Geniş halk kitlelerini belirli bir duygu doğrultusunda harekete geçirmeyi, coşturmayı, bir konuda ikna etmeyi amaçlayan etkili konuşmalardır Askeri, akademik, siyasal, dinsel, hukuksal içerikli olabilir Karşıt düşünceyi çürütmek, savununlan düşünceyi olabildiğince etkili bir şekilde kanıtlamak, amaçtır Konuşmacının topluluk karşısında etkin konuşabilme gücüne sahip, hitap ettiği kitle tarafından sevilen ve sayılan, lider karakterli, sesini, jest ve mimiklerini güçlü ve etkili bir şekilde kullanabilen bir kişi olması gerekir