Yalan Söylemenin Caiz Olduğu Yerler Var Mıdır?

Dinimizde sadece üç yerde yalan söylemeye izin verilmiştir:

a) Zulüm ve haksızlığa uğramış bir adamın can, mal veya namusunun zarar görmekten kurtarılması için;

b) Dargın olan karı-kocayı veya iki kişiyi barıştırmak için Çünkü Rasûlullah, İnsanlar arasını düzelten, bunun için hayırlı söz söyleyen ve hayırlı söz ulaştıran kimse yalancı değildir" (Müslim, Birr ve Sıla, 27) buyurmuştur

c) Harpte düşmanı yenmek için

Ancak bu yalanların da açık ve sarih yalan değil kinayeli olmasına dikkat etmek gerekir

Hadislerde geçen "insanların arasını bulmak için yalan söylemek yalancılık sayılmaz" sözü, "bu yalanda günah yoktur" anlamındadır Çünkü hadiste yalan, yalan olmaktan çıkarılmamakta, sadece bu çeşit yalana günah terettüp etmediği bildirilmektedir Şüphe yok ki yalan, gerek arayı düzeltmek için, gerekse başka amaçla söylenmiş olsun yine mahiyeti itibâriyle yalandır Ancak burada yalanın söyleniş amacının başkasını kandırmak olmadığından günah sayılmamıştır Hattâ böyle yapan kimseler Hz Peygamber'in ifadesiyle faziletli bir iş yapmış olup oruç tutmuş, namaz kılmış veya sadaka vermiş kadar da sevap kazanırlar (Ebu Dâvud, Edeb, 50) Ayrıca birbirine dargın olan iki kişinin arasını bulurken, "falan adam senin için dua ediyor" dese de, bununla o adamın, "ALLAH'ım, bütün müslümanları affet" demiş olduğunu kasdetse, yalan bir beyanda bulunmuş olmaz denilmektedir (Tecrid-i Sarih Tercemesi, VIII,111-112) İmam Beyhaki'nin rivayet ettiği bir hadiste de Hz Peygamber: "Tevriyeli, kinayeli ifadelerle yalandan kurtulup rahatlama vardır" buyurarak bu meseleye açıklık getirmişlerdir (et-Tâc, V, 55