Kabarbey-balkar özerk Cumhuriyeti |
10-13-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
Kabarbey-balkar özerk Cumhuriyeti KABARBEY-BALKAR ÖZERK CUMHURİYETİ Başlangıçtan itibaren, Karaçay Türkleriyle birlikle olan Balkar Türklerinin yaşadığı bölge, 15'inci yüzyıl öncesinde çevrede yayılan Çerkez Kabardeylerin hakimiyetine girdiKabardeyler 16'ıncı yüzyılda Ruslarla ittifak yaparak, Kabarda-Terek Kazak Bölgesi'nin bir kısmını meydana getirdiler Tavlı' (Dağlı) olarak adlandırılan Balkarlar ise uzun sure Ruslara karşı direndiler 1921'de kurulan Kabardey Özerk Yönetimi bir sene sonra BaJkariye ile birleştirildi ve Kabardey-Balkar Özerk Yönetimi oluşturuldu Böylece Baksan, Çegem ve Çerek vadilerinde yaşayan Balkar Türkleri, Kabardeylerle birleştirilerek Karaçaylar'dan ayrıldı Kabardey-Balkarlar, ikinci Dünya Savaşı sırasında Almanlarla işbirliği yaptıkları gerekçesiyle Mart 1944'te yurtlarından koparılarak, Orta Asya ve Sibirya 'ya sürüldüler Balkar Türkleri, bu sürgün sırasında nüfuslarının yarısını kaybetti 1956'da yurtlarına dönmelerine izin verilince, yeniden Kabardey-Balkar Özerk Cumhuriyeti'ni kurdular Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Kabardey-Balkar, Rusya Federasyonu içinde kaldılar Bölge toprakları coğrafi bakımdan üçe ayrılmaktadır Birinci bölge olan güneyi, Büyük Kafkas Dağları'nın kuzeyi oluşturmaktadır Bölgedeki akarsuların büyük bölümü, bu dağlardaki buzullardan beslenir, ikinci bölge, bu buzulların bittiği noktadan başlayan ve Alp tipi çayırlar ile ormanlardan meydana gelen kısımdır Üçüncü bölge, kuzey ve kuzeybatıda bulunan Kabardey Ovası'ndan meydana gelir Ova, Terek Irmağı tarafından sulanır Bölgede kara iklimi hakim olup, ortalama sıcaklık kışın eksi 49 ve yazın 22 derecedir Yüzölçümü 12 bin 500 kilometrekare olan Kabardey-Balkar Özerk Cumhuriyetimin nüfusu 768 bindir Bunun 300 bin kadarı Başkent Nalçık'ta yaşamaktadır Nüfusun büyük bölümü şehirlerde yerleşiktir Köyler ise Kabardey Ovası ve büyük vadilerde kurulmuştur Ülkedeki nüfusun yüzde 48'sİni Kabardeyler, yüzde, yüzde 2ü'sini Balkarlar, geri kalanını da Ruslar, Ukraynalılar ve diğer etnik unsurlar meydana getiriyor Ayrıca ülkede 20-30 bin dolayında Ahıska Türkü yaşıyor Bölge halkının büyük bölümü Müslüman ve çok azı da Hıristiyan'dır Ülke ekonomisinin temeli sanayiye dayanır Başlıca sanayi kuruluşları, kereste, mobilya, dokuma, tekstil ayakkabı, çimento, cam ürünleri, makine fabrikalarıdır Zengin yer altı kaynaklarına sahip olan bölgede molibden ve tungsten madeni çıkarılır Malka Vadisi'nde zengin altın, krom ve nikel yatakları bulunur Ancak Sovyetlerin dağılmasından sonra, söz konusu sanayi tesisleri ve işletmelerin tamamına yakını çalışmaz hale geldi Ayakta kalmayı başarabilen tesisler ise son derece düşük kapasite ile çalışmakta Kabardey-Balkar topraklarında sulu tarım da yapılmaktadır Kabardey Ovası, tarım yapılan en önemli ovadır Başlıca tarım ürünleri çeşitli meyveler, ayçiçeği, mısır, buğday ve kenevirdir Dağlık bölgelerde koyun ve keçi beslenir Kabardey atları meşhurdur Gelişen dağ turizmi, ülke ekonomisi için önemli bir gelir kaynağıdır Rostov-Bakü Demiryolu bölge topraklarından geçmektedir Bölgedeki karayolları vadileri izler Ülkenin, bütün çevre ile karayolu bağlantısı vardır NALCIK: Rusya Federasyonu'na bağlı Kabardey- Balkar Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti olan Nalcık, 1818 yılında bölgede kurulan Rus kalesinin çevresinde 1822'den itibaren gelişti Kafkaslar'ın kuzey eleğinde Nalcık Nehri'nin batı kıyısında kurulu olan Nalçık'ın deniz seviyesinden yüksekliği 536 metre Şehir, 1917 Bolşevik Devriminden sonra önem kazandı Rostov-Bakü Demiryolu Nalçık'ın ekonomik gelişmesini hızlandırdı ve Kafkasya bölgesinin en önemli kenti haline getirdi Kafkas sıradağlarının en yüksek noktaları olan Elbruz ve Koştan dağlarının eteklerinde kurulu olan Nalcık günümüzde güzel iklimi, paraları ve ağaçlarla bezeli uzun ve düzgün caddeleriyle dikkati çekiyor Önemli bir tatil dağcılık ve sağlık merkezi olan Nalcık termal turizme hizmet eden çok sayıda sanatoryum tarzı kur merkezleri bulunuyor Bu tesislerin kullandığı kaplıca suları, kente hakim Koştan Dağından borularla getiriliyor Sovyetler döneminde son derece büyük bir turistik potansiyeli olan Nalcık, yaşanan ekonomik kriz yüzünden bu potansiyelinin çok küçük bir bölümünü kullanabiliyor Çevre köylerde çok sayıda cami bulunmakla birlikte, Nalçık'ın merkezinde ilk defa bir cami yapılmakta Kentin etrafında kurulduğu kaleden, bugün herhangi bir kalıntı bulunmuyor Şehirde, başta et, makine ve mobilya fabrikaları ve Kafkaslardan gelen molibden madenini arıtan bir tesis olmak üzere, çeşitli sanayi kuruluşlarının yanı sıra, 1957'de kurulan bir de üniversite yer almaktadır Fakat bugün, sanayi tesislerinin tamamına yakını işlemez durumdadır Nalçık'ın nüfusu 1999 itibarıyla 300 bin civarındadır
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|