Franchise Almayı Düşünenlerin Dikkat Etmesi Gereken Unsurlar

Bir girişimci yatırım yapmaya karar verdiğinde yatırıma sıfırdan başlamak, hazır bir işyeri satın almak, franchise yapmak kararını alabilir Öncelikle hedefi belirleyip neden bir yatırım yapmak istediğine karar vermelidir Girişimci çok para kazanmak, kendi işinde bağımsız olmak istiyor olabilir Franchising suistimale çok açık bir konu olduğu için, franchise alacak ve franchise verecek olanların çok iyi bir araştırma yapmaları gerekmektedir Franchisingde bir işletme sistemi satılmaktadır


Sistem denenmiştir ve başarılı olmuştur Sistemi tek uygulayan franchise alacak olan değildir Başarılı olmuş bir zincirleşme ile hareket edilmektedir Bunun ise bir bedeli vardır Franchise alanın düşeceği en büyük yanlışlardan biri, franchise alanın merkezden satın almak zorunluluğu olan malları dışardan satın almaya çalışmasıdır Bu durum sisteme zarar verebilir Bu nedenle franchise için istenilen bedel değerlendirilirken rakamsal olmayan birtakım noktaları değerlendirmek gerekir Bir görüşe göre neyi kaça alacağınızı bildiğinizden bu olumludur İlerde bir rakip ortaya çıkarsa rekabet gücünüz olacaktır Maliyetin çok olup olmadığına karar vermeden önce sistemin tüm avantaj ve dezavantajları düşünülmelidir



Franchise sözleşmesiyle bölge koruması sağlanır, kendi markanızın size rakip olmayacağını bilerek hareket eder, bir hata yaptığınızda kontrol edebilirsiniz, yer seçiminde hata yapılmaması sağlanır, zincirdeki diğer franchise alanlarla karşılaştırmalar yapabilirsiniz Sistem iyi bir performansı gerektirmektedir Örneğin, girişimci her sabah altıda kalkıp kalkmayacağını, geceleri saat 10’a kadar işin başında durup durmayacağını ya da başkalarının fikrinden yararlanarak işini kurmanın kendisine ağır gelip gelmeyeceğini kendi kendine sorgulamalıdır Franchise işini idare etmek için gerekli beceri, tecrübe, eğitim, sabır ve finansal imkanların kendisinde varolup olmadığını kendi kendine sormalıdır



Kendisine ait bir işi idare ederken özerkliğinin bir kısmından vazgeçeceğini bilmelidir Yatırımcın kendi kendine yapamadığı ama franchisor’ın yatırımcı için ne yapabileceği sorusunun cevabını kendine sormalıdır Franchise veren işletmeyi daha iyi araştırmak için denetimden geçen kar zarar, maliyet tablolarını, yatırım ve fizibilite raporlarını alabilirsiniz Bu franchise almak isteyenlerin en doğal hakkıdır Franchise verenin abartılarına kanılmamalıdır Alınan broşürler, markanın ünü yatırımcının gözünü karartmamalı ve gerekli araştırmalar yapılmalıdır Franchise almadan önce yanıtlanması gereken sorular şunlardır; Gerekli sermayem var mı? Kendi işimin sorumluluğunu alma ve yürütme riski üstlenme kararlılığında mıyım? Seçeceğim konuyu 10-15 yıl gibi bir süre aynı şevk ve istekle sürdürebilecek sabra sahip miyim?
Başkası tarafından yaratılmış bir sistemi, kesintisiz ve uzun süreli olarak
uygulamaya hazır mıyım?Çalışmaya karar verdiğim franchising şirketinin başarılı, karlı bir geçmişi var mı?
Franchise almak isteyenler aşağıdaki konuları detaylı bir şekilde
sorgulamalıdırlar;



Ürün veya Hizmetle İlgili Konular
• Ürün ya da hizmetin kalitesi, talebin durumu, geçici olmaması
• Ürün ya da hizmetin rekabet gücü
• Patentinin olup olmaması Kolayca taklit edilememesi
• Marka müşterilerce ne kadar tanınıyor? Ulusal reklam programları var mı?
• Ürünlerin satın alma haklarında kısıtlama var mı?
• Ürünün karlılığı, cari ekonomik sonuçlar
• Ürün satış stratejileri ve taktikleri



Fiyat ve Maliyetlerle İlgili Konular
• Yatırımın toplam maliyeti nedir?, Extra gizli maliyetler var mı?
• Başlangıç ücreti, reklam ücreti, royalty ne kadardır?
• Sürekli ödemem gereken maliyetler nedir?
• Franchisor’ın tedarik ettiği ürünlerin ve teçhizatın maliyeti piyasa fiyatının altında mı, üstünde mi?



Yer Seçimi ile İlgili Konular
• Nerede yerleşeceksiniz? Yer seçiminizi kim yapıyor?
• Bölgeniz neresi? Bölge için özel bir fizibilite çalışması yapılmış mı?
• Bölgeniz yeterince büyük mü? Ulaşım, trafik, nüfus yapısı nasıl?
• Sizi koruyan sınırlamalar neler, yasal kısıtlamaların durumu nedir?
• Rakiplerim kimler?
• Pazarın gelişim trendi nedir? Genişleme olanakları var mı?
• Franchise uluslar arası mı, ulusal veya bölgesel mi?



Kontrol ve Destekleme ile İlgili Konular
• Üzerimdeki kontroller nelerdir? (Malzeme satın alımında, satış kotası,
fiyatlama, gerekli stok seviyesi, farklı ürün satmama gibi konularda)
• Hangi desteği alabiliyorum? Franchisor gerekli desteği verecek mi? (yer
seçimi, eğitim, insan ilişkileri, teçhizatın sağlanması…)
• Franchisor’ın franchise verdiği diğer yatırımcılar kimler?
• Ana firma ne zamandır franchise veriyor, kaç tane franchise vermiş?
• Ana firmanın sahip olduğu ve franchise verdiği birimlerin sayısı nedir?
• Bölge ve yer seçiminde franchisor yardım ediyor mu?
• Bölgede tek satıcılık hakkını mı veriyor, yoksa aynı bölge içinde başka
franchisee’lere de franchise veriyor mu?
• Ne gibi teçhizat ve ekipmana ihtiyaç var? Leasing anlaşması düzenleniyor mu?
• Ne kadar franchise birimi başarısız olmuş ve neden?
• Hangi konularda eğitim alacaksınız?
• Reklam politikası nasıl, el kitabı veriliyor mu?