Yeşil Kart Alma Şartları Değişti |
04-27-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
Yeşil Kart Alma Şartları DeğiştiYeşil kart alma şartları değişti Sağlık yardımı alma süresi biten ya da 10 gün almaya hak kazanan işsizler Genel Sağlık Sigortası primi ödeyerek sağlık yardımlarını alabilir İşsizlik hali, kişiler için psikolojik ve ekonomik olarak yeterince yıpratıcıyken, bir de işin içine sağlık yardımları sorunu girer Sağlık yardımlarından ne kadar süreyle ve nasıl yararlanılacağı, işsizlikle karşı karşıya kalan kişileri en fazla düşündüren konulardan birisi İşte bugün ki yazımızda bu konuyu bütün boyutlarıyla ele alacağız Bir kimsenin işten çıktıktan veya çıkarıldıktan sonra ne kadar süreyle daha sağlık güvencesine sahip olacağı, o kimsenin işsizlik ödeneğine hak kazanıp kazanmadığı ve geçmiş bir yılda ne kadar prim ödemesi bulunduğuna bağlıdır Ödenek hakkı olan İşten ayrıldıktan sonra 6, 8 veya 10 aylık süreyle işsizlik ödeneğine hak kazanan kişi, aynı süre boyunca otomatik olarak Genel Sağlık Sigortalısı (GSS) sayılacak Zira 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 60 maddesinde GSS'liler sayılırken işsizlik ödeneğinden yararlananlar da kapsam içine alındı İşsizlik ödeneği almakta olanların, sağlık sigortasından yararlanmaya devam etmek için ayrıca bir işlem yapmalarına gerek yok İş-Kur, işsizlik ödeneği vermeye başladığı kişiye dair bilgileri bir ay içinde SGK'ya iletiyor Böylece SGK da kendi sisteminde bu kişiler için GSS aktivasyonunu yapıyor Bu süre boyunca işsizlik sigortasından yararlanan kişinin GSS primleri İş-Kur tarafından her ay SGK'ya ödeniyor Ödeneksizlerin yardım süresi az İşsiz kalmakla birlikte, kanunda belirtilen şartları (dünkü yazımızda yer verdik) taşımadığı için işsizlik ödeneği alamayan çok sayıda işsiz de mevcut Bu durumda olan işsizlerin sağlık yardımları için iki alternatif var; n İşsiz kalan kişinin, işinden ayrıldığı tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde en az 90 gün prim ödemesi bulunuyorsa bu kişi, işsiz kaldığı tarih itibariyle 100 gün boyunca sağlık yardımlarını alabilecek Tabii ki bu sağlık yardımı hem kendisi hem hak sahipleri için verilecek n İkinci olarak işinden ayrılan kişinin geçmiş bir yıl içerisinde 90 gün prim ödemesi yoksa, bu durumda işsiz kaldığı tarihi takip eden 10 gün boyunca sağlık yardımlarını alabilecek Yardımı kesilene iki alternatif var İşsizlik ödeneği alınan sürede veya işten ayrıldıktan sonra belli şartlarla 100 günlük sürede sağlık yardımı alınabileceğini söyledik Peki daha sonra ne olacak? Yani; 6, 8 veya 10 ay boyunca işsizlik ödeneği alıp da bu ödeneğin süresi dolanlar, İşten ayrıldıktan sonra 100 gün daha sağlık yardımına hak kazanıp bu süreyi dolduranlar, İşten ayrıldığında 100 gün sağlık yardımı almaya hak kazanamayıp sadece 10 gün süreyle sağlık yardımı alıp, daha sonra bu yardımı durdurulanlar ne yapacaklar? Bu durumdaki işsizlerimizin de iki alternatifi bulunuyor Ya bulundukları ilde veya ilçede valiliğe/kaymakamlığa başvurarak yeşil kart talebinde bulunacaklar ya da ödeme güçleri varsa, aylık sadece Genel Sağlık Sigortası primi ödeyerek sağlık yardımlarını alacaklar Eş ve çocuk da kapsamda Burada şunu da belirtelim ki işsizlik ödeneği almakta olan kişinin çalışmayan veya adına prim ödenmeyen eşi de GSS kapsamında olacak Geçimleri işsizlik ödeneği alan kişi tarafından sağlanan ana ve baba da sağlık güvencesi kapsamında Öte yandan 18 yaşın altındaki çocuklar ise zaten anne babasının durumuna bakılmaksızın GSS'li sayılıyor Bunun yanında ortaöğretime devam eden çocuklar 20, yükseköğretime devam eden çocuklarsa 25 yaşlarına kadar annebabalarının üzerinden hak sahibi olarak GSS'li sayılacaklar Yeşil kart alma şartları değişti Geçtiğimiz yıl Ekim ayı başında yürürlüğe giren sosyal güvenlik reformuyla birlikte yeşil kart uygulamasında da bazı değişiklikler oldu En son düzenlemelere göre bir kimseye yeşil kart verilmesinde süreç şöyle işliyor; Herhangi bir sosyal güvenceye sahip olmayan kişi, ildeyse valiliğe, ilçedeyse kaymakamlığa yeşil kart talebiyle başvurur İllerde il idare kurulu, ilçelerde de ilçe idare kurulu kişinin başvurusunu değerlendirir Bu değerlendirme yapılırken; Başvuru sahibinin gerçekten sosyal güvenceden yoksun olup olmadığı, Başvuru sahibinin ailesinde, aile içi kişi başı gelir tutarının, asgari ücretin üçte birinden (bugün için 222 TL) az olup olmadığı yönünden inceleme yapılır Bu incelemeler sonucunda kişinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılırsa, kendisine yeşil kart verilir 2 yıllık geçiş süresi Aslında son sosyal güvenlik reformu kapsamında yeşil kart uygulamasına yer verilmemişti Bunun yerine benzer bir uygulama ile gelir düzeyi belirli bir seviyenin altında olanlar, SGK tarafından bazı test yöntemleriyle incelenecek ve ücretsiz- primsiz GSS'li sayılacaklardı Fakat 1 Ekim 2008 itibariyle yeşil kart uygulamasının SGK tarafından devralınması için 2 yıllık bir geçiş süreci öngörüldü Dolayısıyla 1 Ekim 2010 tarihine kadar yeşil kart başvuruları ve incelemeler yine valiliklere ve kaymakamlıklara yapılacak Kart alamayan ne yapacak? Herhangi bir sosyal güvencesi olmayan ve aile içi kişi başı gelir düzeyi 222 TL'den az olanlar yeşil kart alabilecek Peki, yine herhangi bir sosyal güvencesi olmamakla birlikte aile içi kişi başı geliri 222 TL'nin üzerinde olanlar ne yapacak? Bu kişiler gelir seviyelerine göre Genel Sağlık Sigortası primi ödeyecekler Yeşil kart için başvuruda bulunduğu halde gelir şartları uymadığı için kart verilmeyenlerin bilgileri, valilikler ve kaymakamlıklarca SGK'ya iletilecek SGK, bu kişilerin durumlarını inceleyecek ve bu kişilerin aile içi gelir düzeyleri; 222 ila 666 TL arasındaysa bu kişiler her ay 26,64 TL ödeyerek, n 666 ila 1332 TL arasındaysa her ay 79,92 TL ödeyerek, 1332 TL'den fazla ise her ay 159,84 TL ödeyerek, sağlık yardımlarını alabilecekler Bu arada öncelikle yeşil kart başvurusunda bulunmayıp da doğrudan SGK'ya başvuranlar gelir testi yapılmaksızın en az 1332 TL gelirleri varmış farzedilerek 159,84 TL sağlık primi ödeyecekler 4 yıl için 10 ay bedelsiz destek SORU:Sadettin Bey, 4 yıldır aralıksız çalışmakta olduğum firmada önümüzdeki haftalarda işçi çıkarmaya gidileceği söyleniyor Eğer ben de bu kapsamda işten çıkarılırsam, işsizlik ödeneğimi ve sağlık yardımlarını nasıl alacağım? Sağlık karnem ne kadar süre daha geçerli olacak? (M Terzioğlu) CEVAP Değerli okurum, eğer 4 yıldır aralıksız çalışıyorsanız işten çıkarıldığınızda 300 gün (10 ay) süreyle işsizlik ödeneği alabileceksiniz demektir Zira son bir yılda 120 gün ve son üç yılda 1080 gün prim şartını yerine getirmişsiniz Bu süre zarfında da hem kendiniz hem hak sahibi eşiniz, çocuklarınız ve anababanız için sağlık yardımlarını aynen almaya devam edeceksiniz 18 yaşından küçük çocuklarınız varsa, onlar zaten ücretsiz-primsiz GSS'li sayılıyorlar |
|