Gabriel Acosta Kimdir? (1585-1640)

Gabriel Acosta Kimdir? (1585-1640)

Portekizli düşünürdür

Ruhun ölümsüzlüğü inancına karsı çıkmış, din sorunlarının akılcı bir yöntemle eleştirilmesi geleneğini kurmuştur

Oporto'da doğdu, Amsterdam'da öldü Sonradan Katolik olan Yahudi bir ailenin oğludur Çocukluğunda sıkı bir Katolik eğitimi gördü Coimbra'da öğrenimini bitirdikten sonra küçük bir manastıra kapandı Burada İncil üzerinde yaptığı çalışmalar sonucu, Yahudilik'e yönelince, ailesini de buna inandırmaya çalıştı Ailesi dinsel inançları nedeniyle kovuşturmaya uğramaktan korkarak Amsterdam'a sığındı Acosta Amsterdam'da Yahudi ayinlerinin ve öbür dinsel uygulamalarının İncıl'e uymadığı, gereksiz katılıklarla dolu olduğu kanısına vardı

Hahamlarla uzun tartışmalara girişti: ruhun ölümsüzlüğü ilkesinin belirsizliğini ve İncıl'in tutarsız oluşunu vurgulayan bir kitap yazdı 1624'te "Examen dos Tradiçoens Phariseas Conferidas Con a Lay Escnta" adıyla yayımladığı bu kitabı nedeniyle din düşmanı sayıldı Kitap bir başka yapıtıyla birlikte toplattırılarak yakıldı, kendisi de aforoz edildi

1633'te yeniden Yahudi topluluğuna dönmek istedi Bu istek, görüşlerinin değişmesinden değil, bir toplumsal çevre gereksinîminden kaynaklanıyordu Yeniden topluluğa kabul edilen Acosta, bir süre sonra Musa'nın getirdiği ilkelerin tanrısallığından kuşkuya düşerek, tüm dinlerin insan düşüncesinden doğup doğmadığını sorguladı Daha sonra tüm Yahudi kurallarını çiğnediği ve iki Hıristiyan'ı Yahudi olmaktan alıkoyduğu gerekçesiyle suçlanarak, Sinagog'dan kovuldu 1640'ta son bir kez daha Yahudi toplumuna kabul edilmesi için başvurdu Bunun gereği olarak ağır kefaret cezalarından geçmeye zorlandı Önce sinagogda pişmanlığını dile getirdi, sonra 39 kamçı yiyerek yere yatırıldı, üzerinden tüm Yahudi cemaati yürütüldü

Bu olaydan sonra eve gelerek öz yaşam öyküsünü yazdı ve kendini vurarak intihar etti Öbür kitapları yakılıp yok edildiğinden, görüşleri hakkındaki bütün bilgi 1687'de yayımlanan bu öz yaşam öyküsünden gelir

Acosta, ruhun ölümsüzlüğü öğretisine karşı çıkmış, bunu kuşkulu ve İncil'e aykırı bulmuştur Ona göre bütün dinler birer insan buluşu, düşünce ürünü olabilir Acosta, gerek doğa verilen ve akıl ilkelerine dayanan eleştirici düşünceleri, gerekse acıklı yaşamı nedeniyle, sonraki dönemlerde etkili olmuş, inanç sorunlarının tartışma ve eleştiri konusu yapılmasına öncülük etmiştir Özellikle Yahudi-Hıristiyan inançlarını bir bütünlük içinde ele alışı, bu inançlarla ilgili sorunlara, belli bir dine bağlanmadan, yansız bakışı tanrıbilime önemli bir yenilik getirir 18 yüzyıldan bu yana gelenekçi dinlere karşı çıkan, düşünce ve inanç özgürlüğü görüşünü savunan, din anlayışının gelişmesinde katkısı büyüktür

ÖNEMLİ YAPITLARI

- Examen dos Tradiçoes Phariseas Conferidas Con a Lay Escrita, 1624, ("Yazılı Yasalarla Karşılastırarak Farsi Geleneklerin Incelenmesi");

- Tratado de L'Immortalitat de L'Ama, 1626, ("Ruhun Ölümsüzlüğü Ustüne"), Examplar Humanac Vttae, 1687 ("insan Yasamından Örnekler")