Vitamin |
04-15-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
VitaminVitamin Vitamin sözcüğü Polonyalı, biyokimyacı Casimir Funk tarafından 1912'de kullanılmıştır Vita Latince, hayat demektir, -amin son eki ise amin Vitaminler vücutta "yakılmaz", yani vitaminlerden doğrudan enerji (kalori) alınmaz Vücut, her vitaminden gerekli olan miktarın kan dolaşımında sürekli mevcut olmasını sağlar Suda çözünen vitaminlerin fazlası vücut sıvıları ile atılırken, yağda çözünen vitaminlerin fazlası ise yağ dokusunda depolanır Depolandıkları için yağda çözünen vitaminlerin aşırı dozu zararlı olabilir Özellikle vitamin A ve D'nin tüketiminde dikkatli olmak gerekir Vitaminler bütün hücrelerde az miktarda depolanır Bazı vitaminler ise büyük ölçüde karaciğerde depolanır Örneğin karaciğerde depolanan A vitamini hiç vitamin almayan bir kişiye 5-10 ay kadar yetebilir ve karaciğerin D vitamini deposu dışarıdan hiç D vitamini almayan bir kişi için genellikle 2-4 ay kadar yeterlidir Suda çözünen vitaminlerin vücutta depolanma oranı nispeten düşüktür Bu, özellikle B vitaminlerinin birçoğu için geçerlidir B kompleks vitaminleri eksik alan bir kişide bu eksikliğin belirtileri bazen birkaç günde ortaya çıkar B12 vitamini bunun dışındadır, çünkü B12'nin karaciğerdeki deposu kişiye bir yıl veya daha uzun süre yetebilir Suda çözünen bir başka vitamin olan C vitamininin yokluğu birkaç haftada belirtilerin ortaya çıkmasına yol açabilir C vitamini eksikliğinden kaynaklanan skorbüt hastalığı ise 20-30 hafta içinde ölümle sonuçlanabilir Vitamin türleri Herkes tarafından bilinen 13 vitamin vardır Bunlar temelde, yağda çözünenler ve suda çözünenler olarak iki gruba ayrılır:ama gerçekte 20 vitamin vardır En küçük vitamin A,C,D,K,ve H vitaminleriyken, en büyük vitamin türü E vitaminidir Orta boy moleküllü B vitaminleri ise pek kullanılmaza Dört vitamin türü, yağda çözünebilir ve bu sayede vücudun yağ dokusunda depolanırlar Bunlar: A vitamini, D vitamini, E vitamini ve K vitamini mother fucker burada a vitamini var han babayarro D Vitamini Provitamin şeklinde alınan D vitamini deri altında uv ışınları ile aktifleşirD vitamini Ca ve P'un emilmesini ve kemiklerde depo edilmesini sağlarD vitamini eksikliğinde çocuklarda raşitizm,yetişkinlerde osteomalazi E Vitamini Kimyasal yapı itibarı ile bir tokoferol olup antisterilite vitamin olarak da bilinir Tokol ve tokotrienoltürevlerinin farklı bileşikleri E vitamini aktivitesi gösterir En aktifi alfa-tokoferoldür Provitamin olarak kullanılır D vitamininden daha güçlüdür E vitamini sinir sisteminin, kasların, hipofiz ve sürrenaller gibi endokrin bezlerin ve üreme organlarının fonksiyonları için öneme sahiptir E vitamini, biyolojik bir antidoksidan olup, atardamar hastalıklarının ve kanserin önlenmesi için gerekli olan bir antioksidandırBitkisel ve sıvı yağlarda, kırmızı et, karaciğer,tahıl,tahıl ürünleri vb lerde bulunan E vitamini eksikliğinde kaslar gelişemez Ve E vitamini yapıcı-onarıcı özelliğe sahip her şeyi yaptığı için, bazı kozmetik ürünleri de E vitamini içermektedir Kozmetik ürünlerinde sadece [[B|5]] ve E vitaminleri bulunur Tokoferol ( E1 ) vitamininin tokoferolleri: Alfa tokoferol - E|1A Beta tokoferol - E|1B Gama tokoferol - E|1G Delta tokoferol - E|1D Mega tokoferol - E|1M K Vitamini K vitamini, yeşil sebze, çay ve ciğerde bulunan ve kan pıhtılaşmasında önemli bir yeri olan vitamindir Yetersizliğinde pıhtılaşmada sorunlar ve aşırı kanama ortaya çıkar Vücudumuzdaki bakteriler tarafından da üretilir Suda çözünenler Diğer dokuz vitamin türü ise suda çözünür ve pek çoğu vücutta depolanmaz Bunlar: C vitamini, Tiyamin (B1), Riboflavin (B2), Niyasin (B3), Pantotenik asit (B5), Piridoksin (B6), Siyanokobalamin (B12), Biyotin, Folik asit (folacin) C Vitamini (Askorbik Asit) C vitamini veya askorbik asit, turunçgiller, koyu yeşil sebzeler ve patateslerde bulunan ve kollajen sentezinde yer alan, antioksidan bir vitamindir Ayrıca demir emilimini de olumlu etkiler Yetersizliğinde eklem ağrıları, yaraların geç iyileşmesi, skorbüt gibi sorunlara neden olabileceği gibi enfeksiyonlara karşı kişiyi daha zayıf kılar Küçük yaşlarda diş eti kanaması ve grip C vitamini eksikliğinde, fazlalığında da ishal vuku bulur B1 Vitamini (Tiyamin) Yumurta ve ciğer gibi gıdalarda bulunan, karbonhidratlardan enerji üretilmesine yardımcı olur B2 Vitamini (Riboflavin) tahıllar, et ve ciğerde bulunan bir vitamindir FAD'ın içeriklerindendir Yetersizliğinde ariboflavinoz görülebilir B3 Vitamini (Niyasin) et, balık ve kuruyemişlerde bulunan ve NAD ile NADP koenzimlerinin içeriklerinden olan, solunum için önemli bir vitamindir Yetersizliğinde pellagra görülebilir B5 Vitamini (Pantotenik Asit) birçok gıdada, özellikle de ciğer ve baklagillerde bulunan önemli bir vitamindir A vitamininin içeriği olan pantotenik asit, karbonhidrat ve yağ metabolizmasında yer alır Yetersizliğinde yorgunluk ve uyuşukluk hissedilebilir B6 VİTAMİNİ Antikorların, hücrelerin oluşumuna yardımcı olur Enfeksiyonlara karşı vücudun direnicini arttırırKadınların adet dönemindeki sorunların birçoğunu giderir Karbonhidratlardaki, yağlardaki ve proteinlerdeki enerjinin vücutta kullanılabilir hale gelmesinde son derece etkilidir Kandaki hemoglobin ve proteinin artmasını sağlar Diş ve dişeti sağlığının korunması, sinir sisteminin sağlıklı işlemesi için önemlidir B6 Vitamini (Piridoksin) et, sebze ve tahıllarda bulunur ve protein metabolizmasındaki 60'dan fazla enzime koenzimdir Yetersizliğinde anemi, ağız ve gözlerde yara görülebilir B12 Vitamini (Siyanokobalamin) Siyano Kobalamin veya B12 ciğer, balık ve süt ürünlerinde bulunan ve DNA metabolizmasında koenzim olarak yer alan bir vitamindir Alyuvarların olgunlaşmasında da gereklidir Yetersizliğinde anemi ve kilo kaybı görülebilir sözcüğünü kastetmektedir Zira o dönemde tüm vitaminlerin amin oldukları sanılmaktaydı Bugün bunun yanlış olduğu bilinmektedir Vitaminler besinlerimizde bulunmadığı zaman, metabolizmada bozukluklara yol açabilirler Vitaminler vücudun sağlıklı gelişimi, sindirim fonksiyonları, enfeksiyonlara karşı bağışıklık kazanması açısından oldukça gereklidir Ayrıca vücudumuzun karbonhidrat, yağ ve proteini kullanmasını da sağlarlar hastalıklarının oluşmasını sağlarFazlası kireçlenmeye neden olur |
|