Eskişehir

Tarih
Eskişehir, tarihi dönemler içinde Anadolu'daki ünlü merkezlerden biri olmuştur Kentin ilk kuruluş yerinin neresi olduğu tartışmalı olmakla birlikte birçok Anadolu şehrinden farklı olarak ilk kuruluş yerini büyük ölçüde değiştirmeden gelişmiştir

İlk ve ortaçağlarda adı Dorylaion (Dorileaum) olan kentin ilk yerleşim yeri hakkında üç bölgeden söz edilir Bunlar, şimdiki çarşı yakınında sıcak su kaynakları civarı, ovanın ortasındaki Şarhöyük ve güney batıdaki Karacaşehir mevkiidir Porsuk Çayı'nın yaratacağı taşkınlıklardan ve çevresindeki bataklıkların yol açacağı sıtmadan, ayrıca dışarıdan gelecek saldırılardan korunmak için plato yamacının hemen önünde Odunpazarı adı verilen sahada yeni bir yerleşim yeri oluşmuştur İlk ve ortaçağda Eskişehir, Batı Anadolu'da büyük bir uygarlık kuran Friglerin egemenliğine girer Burası bugün Eskişehir, Afyon ve Kütahya illeri arasında kalan dağlık bölgeyi kapsamaktadır

MÖ 334'te Büyük İskender, Anadolu'ya girerek Persleri mağlup ettikten sonra Frigya, İskender'in egemenliğine girdi Eskişehir il sınırları içinde yer alan Şarhöyük (Doreylaion), Balhisar (Pessinus) ve Karahöyük (Midaion) Frigya'nın önemli kentleri olarak tarihte yerlerini alırlar

Bu topraklar daha sonraki yıllarda Romalıların eline geçmiştir MS 395'te İmparatorluk Doğu ve Batı olarak ikiye ayrılınca Eskişehir yöresi Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu sınırları içinde kalmıştır Hıristiyanlaşma sürecine giren Bizans'la birlikte kentte toplumsal yapıda önemli değişimler yaşanmıştır Şehir istilalara maruz kalmadığı dönemlerde havasının güzelliği ve sıcak su kaynaklarının varlığı ile Bizans İmparatorlarının avlanma, dinlenme ve sayfiye şehri olmuştur İmparatorluğun verdiği önemle bu bölge gelişmiş ve bu gelişme içinde Sivrihisar (Justinyanopolis) gibi yeni kentler kurulmuştur 8yy'ın başında Arap işgaline uğrayan Eskişehir kısa bir süre sonra tekrar Bizans'ın egemenliğine girmiştir Selçuklu Sultanı Mesud, 1147'de Eskişehir önünde 2 Haçlı ordusunu yenmiş Türkler 1196'dan sonra yöreye tamamen hakim olmuştur 13yy'da zayıflayan Selçuklular Eskişehir ve çevresini Ertuğrul Bey'e vermiştir Kent daha sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu Ertuğrul Bey'in oğlu Osman Bey'in yönetimine girmiş, Bizans'a karşı yürütülen savaşlarda bir üs olmuştur Bu yönüyle merkezi Eskişehir olan Sultanönü Sancağı Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk yerleşim sahası olmuştur Ancak Anadolu'da tam bir Osmanlı hakimiyetinin kurulması ile Eskişehir parlak günlerini kaybetmeye başlamış ve Fatih'in ilk zamanlarına kadar Ankara Beyliği'ne bağlı bir sancakken 1451, 1831 yılları arasında Kütahya Beylerbeyliği'ne, 1841'de Bursa Eyaleti'ne bağlanmıştır

Eskişehir 19yy ortalarından itibaren değişmeye başlamıştır Osmanlı Rus Savaşı ardından kente yerleşen göçmenler ve 1894 yılında işletmeye açılan Bağdat Berlin demiryolu bu değişimi yaratan en önemli iki etkendir

Bu iki olayın etkisiyle nüfus artmış mali alanda gelişmeler kentin büyük bir idari yapıya dönüşmesine yol açmıştır 2 Meşrutiyet'in ilanından sonra bağımsız sancak olan ve Almanlar tarafından kurulan Cumhuriyet öncesi ilk Cer atölyesi ile sanayi alanında Eskişehir, atılım yapan ender Anadolu kentlerinden biri olmuştur

Milli mücadele yıllarında şehrin Anadolu'daki tarihsel olarak sahip olduğu stratejik konumu belirleyici olmuş düşman işgalinden kurtarılması zorunluluk haline gelmiş, Türk birlikleri şehri kurtarmış ve Batı Cephesi Komutanlığı'nın karargah yeri Eskişehir olarak seçilmiştir Şehir çevresinde İnönü, Sakarya, Kütahya gibi Kurtuluş Savaşı'nın önemli çarpışmaları gerçekleşmiş, ancak kent içinde bir çarpışma olmamıştır

Bir yıldan fazla Yunan işgali altına giren kent 2 Eylül 1922 tarihinde karşı taarruzla tekrar ele geçirilmiştir Yunanlılar geri çekilirken Çarşı ve Hıristiyan mahallelerini ateşe vermiş, Tuz Pazarı, Taşbaşı, Reşadiye Camii'nin bulunduğu yerler, İstasyon caddesi ve Bağlar caddesi tamamen yanmıştır

Cumhuriyet döneminde 1925 yılında il olan Eskişehir hızlı bir kentleşme yaşayarak çok yönlü bir kent haline gelmiştir Kent hem eski alanı hem de yeni alanlar üzerinde büyük mahalleler ile sarılmıştır

Osmanlı döneminde ilk sanayi kuruluşuna ev sahipliği yapmış olan Eskişehir, Cumhuriyet döneminde de Şeker Fabrikası, DDY Cer Atölyesi, Tayyare Bakım Atölyesi gibi kamu yatırımlarının yanı sıra özel yatırımlarla da gelişmesini sürdürmüştür
Coğrafya
Yüzey şekillerinin ana çizgilerini 700-800 m yükseklikteki ovalar ile bunları birbirinden ayıran bazı dağ sıraları ve platolar oluştururİlin kuzey kesiminde, derin Sakarya vadisinin Güney kesiminde büyük kesimini billurlu kayalardan oluşan Doğu - Batı doğrultusunda Sündiken dağları (uzunyatak tepesi 1786m) uzanırGüney - Batı kesimini, üzerinde bazı dorukların (Türkmen dağı 1826 m,Göktepe 1780 m) yükseldiği çeşitli yaştaki kayaçlar üzerinden uzanan Yazılıkaya platosu kaplarİl topraklarının ortasında Sivrihisar dağları (Uluçukurun tepesi 1819m) Kuzeybatı'dan Güneydoğu'ya doğru uzanır Bu kabarılar arasında Kuzey'den Güney'e doğru Sakarya vadisi, Porsuk çayının izlediği Eskişehir ovası ve onun Doğu uzantısı ile Sakarya'nın kaynak kollarının akaçladığı yukarı sakarya ovaları gibi daha alçak, çevrede neojen, ortaları alüvyonla kaplı kesimler yer alır İl, karı kurak ve karasal bir iklim alanındadır Kışlar soğuktur (Eskişehir Ocak Ortalama -0,3 oC) ; Sıcaklık -20 oC'ın altına düşebilir, yazları nispeten kısa ve sıcaktır (Temmuz Ortlaması 21,5 oC ) Dağlık kısımlar dışında yıllık yağış tutarı 400 mm dolayındadır (Eskişehir yıllık ortalaması 375 mm'dir); Kış en yağışlı, yaz en kurak mevsimdir Dağlık alanlarda meşe,kızılçam ve karaçam'dan oluşan ormanlar oldukça geniş yer kaplar Buna karşılık ilksel bitki topluluğu büyük ölçüde tahrip edilmiş olan ovalar bozkır görünümündedir

Eskişehir'de nüfus yoğunluğu (km2'ye 44) İl düzeyinde Türkiye ortalamasının altındadır Ama,nüfus önemli birer tarım alanı olan ovalarda toplanmıştırKentsel nüfus oranı %67 ile oldukça yüksek, ama bub %85 kadarı il merkezinde yaşar İkisi dışında (Çifteler,Sivrihisar) ilçe merkezlerinin nüfusları 4-5 bin dolayındadır Nüfus artış oranı da (%0 18,7) Türkiye ortalamasının altındadır İl Merkezi dışında, bazı ilçelerde nüfus çok yavaş artmakta, bazıları ise nüfus kaybetmektedir Ekili yerler İl topraklarının %22 si gibi nispeten küçük bir alanı kaplar Buna karşın Türkiye'nin tarım, özellikle tahıl bakımından önemli illerdendir (yaklaşık 400 bin ton buğday, 330 bin ton arpa) Ayrıca büyük miktarda şeker pancarı (1milyon ton'a yakın), patates ve ayçiçeği üretilir Sündiken dağlarının kuzeyindeki kuytu Sakarya vadisi özellikle meyve üretimiyle ünlüdür Sakarya vadisinde bulunan köylerde ve mihalgazi,sarıcakaya ilçelerinde günümüzde seracılık hız kazanmış ve tarımda teknoloji kullanılmaya başlamıştır,sakarya vadisinde büyük önemi olan köylerden biride karaoğlan köyüdür İlin çeşitli yerlerinde krom (Taştepe,Başören,Gündüzler,Alpu,Kavak), bor tuzları (Kırka), Lületaşı diye bilinen Manyezit (Merkez ilçe ve Mihallıççık), Perlit (Merkez İlçe, Seyitgazi) ve Asbest (Mihallıççık) yatakları vardır

Eskişehir İl merkezinde toplanmış olan imalat sanayisi (motor, lokomotif, şeker, çimento, kiremit, besin gibi) çok çeşitli kolları kapsar ve Türkiye sanayii üretiminin katmadeğer olarak %1 kadarını sağlar Güney marmara bölümü ve İçbatı Anadoludan gelen önemli kara ve demiryollarının kavşağı üzerinde bulunan ilin, İç Anadolu'nun kapısı olarak ulaşımda önemli bir yeri vardır

Büyükşehire bağlı belediyeler
Odunpazarı
Tepebaşı

Mahalleleri

Akarbaşı Mahallesi
Akcami Mahallesi
Akçağlan Mahallesi
Arifiye Mahallesi
Alanönü Mahallesi
Bahçelievler Mahallesi
Batıkent Mahallesi
Büyükdere Mahallesi
Cumhuriye Mahallesi
Cunudiye Mahallesi
Çankaya Mahallesi
Çamlıca Mahallesi
Deliklitaş Mahallesi
Emek Mahallesi
Erenköy Mahallesi
Ertuğrulgazi Mahallesi
Esentepe Mahallesi
Eskibağlar Mahallesi
Fatih Mahallesi
Fevzi Çakmak Mahallesi
Gökmeydan Mahallesi
Göztepe Mahallesi
Güllük Mahallesi
Gültepe Mahallesi
Gündoğdu Mahallesi
Hacıalibey Mahallesi
Hacı Seyit Mahallesi
Hayriye Mahallesi
Huzur Mahallesi
Hoşnudiye Mallesi
Işıklar Mahallesi
İhsaniye Mahallesi
İstiklal Mahallesi
Karapınar Mahallesi
Kırmızıtoprak Mahallesi
Kumlubel Mahallesi
Kurtuluş Mahallesi
Kuyubaşı mahallesi
Mamure Mahallesi
Mustafa Kemal Paşa Mahallesi
Osmangazi Mahallesi
Orhangazi Mahallesi
Odunpazarı Mahallesi
Ömerağa Mahallesi
Sazova Mahallesi
Sümer Mahallesi
Sütlüce Mahallesi
Şarkiye Mahallesi
Şeker Mahallesi
Şirintepe Mahallesi
Tunalı Mahallesi
Uluönder Mahallesi
Vişnelik Mahallesi
Yenikent Mahallesi
Yeni Mahalle
Yenibağlar Mahallesi
Yenidoğan Mahallesi
Yeşiltepe Mahallesi
Yıldıztepe Mahallesi
Zafer Mahallesi
Zincirlikuyu Mahallesi
71 Evler Mahallesi
75 Yıl Mahallesi

Akarsu ve barajları

Sakarya Nehri; Çifteler İlçesi'nin sınırları içinde yer alan "Sakaryabaşı" denilen yerden çıkmaktadır Buradan çıkan su, önce Bardakçı Suyu ile, sonra Seydisu ve Sarısu ile birleşerek güneydoğuya doğru akar Çakmak Köyü yakınında Ankara - Eskişehir arasında il sınırı olur ve kuzeye döner Kıran Hamamı denilen yerde Porsuk Çayı ile birleşir ve kuzeye doğru akar Sarıyer Barajı'ndan sonra akışı batıya döner

Porsuk Çayı ve Kolları: İki koldan oluşmuştur Birincisi, Porsuk suyudur Kaynağı Murat Dağı'ndadır Altıntaş havzasında hafif meyilli bir arazide akar Diğer kol, Kütahya'nın batısından gelir Bu, şehrin kuzeyinden "Porsuk Çayı" adı ile geçen sudur Bunlar Çukurova'da birleşerek ve Eskişehir il sınırında, İncesu Köyü'nün yakınındaki Kalburcu Çiftliği'nden geçerler Sonra sırasıyla Kunduzlar, Kargın Deresi, Ilıcasu, Mollaoğlu Deresi, Sarısu, Keskin-Muttalip dereleriyle birleşerek, Sakarya Nehri'ne yaklaşırken de Pürtek Çayı'nı içine alır
Porsuk Barajı: Porsuk Çayı üzerindedirŞehrin su,taşkınlarını,önlemek, sulama ve kullanma suyunu temin amacıyla yapılmıştır Ayrıca burası balık üretimi ve mesire yeri olarak da kullanılmaktadır
Sarıyar Barajı: Ankara il sınırında, Sakarya Nehri üzerinde kurulmuştur Amacı Batı Anadolu'nun elektrik gereksinimini karşılamaktır
Musaözü Barajı: Eskişehir'den 28 km uzaklıkta bulunan Mollaoğlu deresi üzerindedir Yine taşkından korunma ve sulama amacıyla kurulmuş olup, ağaçlandırılan çevresi, Eskişehirlilerin tatil günlerinde rağbet ettikleri mesire yerlerinden biridir Balık üretimi de yapılır
Gökçekaya Barajı: Eskişehir'in kuzeydoğusunda Sakarya Nehri üzerindedir Elektrik üretmek amacıyla kurulmuştur
Dodurga Barajı: Sarısu deresinin üzerinde kurulmuştur Eskişehir'e yararlı olan barajlardan biridir İnönü'yü sulamak ve taşkınları önlemek amacıyla kurulmuştur
Çatıören ve Kunduzlar barajlarından da yararlanılmaktadır

Nüfusun ilçe ve köylere göre dağılımı

2000 yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre 706 009 olan İl nüfusunun 557 028‘ i İl ve İlçe merkezlerinde 148 981’ i köylerde yerleşmiştir Şehir nüfus oranı % 79, Köy nüfus oranı ise % 21 dir İlin yıllık nüfus artış hızı binde 961 dir Şehir nüfus artış hızı binde 1541, Köy nüfus artış hızı binde –952 dir Daha önceki nüfus sayımlarında da görüldüğü gibi İl ve İlçe merkezlerinde yaşayan nüfus miktarında artış olurken, köylerde yaşayan nüfus miktarında azalma olmuştur Nüfus yoğunluğu il genelinde 51, İl Merkezinde 195 dir

Eskişehir'in önemli tarihi şahsiyetleri

Yunus Emre
İnsanları birlik ve beraberliğe çağıran büyük düşünür, halk şairi, gönül adamı Yunus Emre yaklaşık 700 yıl önce Eskişehir'in Mihalıççık İlçesine bağlı Sarıköy'de doğup, burada bir süre yaşamıştır Şiirleri "Yunus Emre Divanı" nda toplanmıştır Şiirlerinde ahlak, din, aşk, kardeşlik gibi konuları işlemiştir Türbesi Sarıköy, yeni adı ile Yunus Emre Beldesindedir


Nasreddin Hoca
İnsanları güldürürken düşündüren, düşündürürken güldüren ve onları üzmeden, hakikatı öğretmek için uyarılarda bulunan, fıkralarıyla dünya mizah literatüründe yerini almış olan Nasreddin Hoca, Eskişehir'in Sivrihisar İlçesi Hortu köyünde doğup, burada bir süre yaşamıştır Doğduğu ev Hortu köyünde yeni adıyla Nasreddin Hoca Beldesindedir


Seyyid Battal Gazi
Türk-İslam tarihi içerisinde kahramanlığı ile destanlaşarak yerini almış komutan ve asker Seyyid Battal Gazi Malatya'da doğmuş ve ömrünün son zamanlarını Eskişehir'in Seyitgazi İlçesinde geçirerek burada ölmüştür Türbesi ilçedeki bir tepe üzerindeki külliyede bulunmaktadır

Şeyh Edebali
Osmanlı Devleti'nin kurucusu ve Osman Gazi'nin kayınpederi, Ahilik teşkilatının kurucusu ve bilgin Şeyh Edebali, yaklaşık 700 yıl önce Eskişehir'in İtburnu (yeni adı Uludere) köyünde yaşamıştır Türbesi Bilecik'tedir Makam türbesi ise 1407 yılında Eskişehir'in Sivrihisar İlçesinde doğmuştur Sivrihisar kadılığı, medrese müderrisliği yapmış, daha sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul kadılığına tayin edilmiştir 1459 yılında ölmüştür


Sinan Paşa
Hızır Bey'in oğludur Sivrihisar kadılığı yapmıştır 1486 yılında ölmüştür Mezarı İstanbul Eyüp semtindedir

Ormanlar
İlimizde Orman Teşkilatı; 1951 yılında Eskişehir Orman Bölge Baş Müdürlüğü adıyla Eskişehir, Afyonkarahisar ve Kütahya illerini kapsayan bir alanda kurulmuştur 1991 Yılında yapılan bir değişiklikle Kütahya İlinin ayrılması soncu Afyonkarahisar ve Eskişehir illerini içine alarak Eskişehir Orman Bölge Müdürlüğü adıyla çalışmalarına devam etmektedir Ayrıca Çevre ve Orman Bakanlıklarının birleştirilmesiyle ilimizde İl Çevre ve Orman müdürlüğü kurulmuş fidan üretimi, ağaçlandırma, milli parklar ve av yaban hayatıyla ilgili görevler üstlenmiştir Orman Genel Müdürlüğüne bağlı olarak çalışan Orman Bölge Müdürlüğü de 4 Adet Orman İşletmesi, 23 Adet Orman İşletme Şefliği ile hizmete devam etmektedir 77348408 Hektar alana sahip olan ülkemizde, 20703122 Hektar Orman alanı bulunmaktadır İlimiz Eskişehir'de ise 1413165 Hektarlık alanın 360000 hektarı ormanlıktırBu da genel yüzölçümün %26'sına tekabül etmektedirAncak bu ormanlık alanın yarısı verimsiz, korunan alanlardan oluşmaktadır Verimli olan diğer yarısında ise üretime dönük her türlü ormancılık çalışmaları yapılabilmektedir

Eskişehir'i diğer illerden ayıran bir özellik olarak da, İlimiz kuzey Anadolu'dan, İç Anadolu bozkırına geçiş noktasında bulunmaktadır Kritik bir iklim kuşağındadır Kuzey ve güney bölgelerinde nadide güzellikte ormanlar mevcut iken, doğu yönü adeta bozkır görünümündedir Bu yüzden ilimiz, ormancılık faaliyetlerinin çok hassas ve titizlikle uygulanması gereken bir coğrafi yapıya sahiptir

Mevcut Ormanlarımız kuzeyde Sündiken, Güneyde Türkmen dağlarının zirvelerinden sarıçam ağaçları ile başlayıp, aşağıya ve şehre doğru karaçam ve meşelik alanlarla devam etmektedir YEŞİL KUŞAK Projelerinin hayata geçirilmesi sonucunda da hemen ilimizin bitişiğinde KOCAKIR, BOZDAĞ ve İMİŞEHİR ağaçlandırmaları ile de şehir insanı ve sanayi tesisleri ile neredeyse iç içe yeni orman alanları kazanılmaktadır

500 bin insanın yaşadığı şehrimizde, gelişmiş sanayisi ve hareketli iş hayatı ile, Üniversiteli genç nüfusunun artan doğa ihtiyacı dikkate alındığında; Kocakır ağaçlandırması ve içindeki Kent Ormanının, İmişehir -Kanlıpınar ağaçlandırmasının, Muttalip beldesine kadar inen Bozdağ ağaçlandırmasının, her köşeye hatıra ormanı kurma çalışmalarının ne denli büyük bir hizmet olduğu DAHA İYİ ANLAŞILIR

İlimizde Ormanlık alan miktarı her yıl artmaktadır Ağaçlandırma çalışmalarının yanı sıra şehre hızlı göçler nedeniyle boşalan eski tarım alanları ve daha önce hayvancılık yapılan orman içi açıklık ve meralar civardan gelen tohumlarla doğal olarak tekrar orman alanları haline dönüşmektedir Ormanlarımızda bu güne kadar yaklaşık 30000 hektar dolayında orman içi ve orman dışı ağaçlandırma çalışması bitirilmiş olup, teşkilatımızca bu yeni yetişen alanlar yapılan bakım ve seyreltme çalışmaları ile verimli ormanlar haline dönüştürülmektedir

Mevcut orman varlığımız 445000 metreküp servet artırımı yapmaktadır Ormanların daha kaliteli hale gelmesi için teşkilatımızca kötü ve bozuk ağaçların ormandan çıkarılması, ağaçların yaşlarına uygun teknik müdahalelerle seyreltilmesi gibi bakım çalışmaları ile her yıl 90000 metreküp civarında endüstriyel, 140000 Ster civarında da yakacak odun üretilmektedir

Üretilen bu orman ürünlerinden orman köylülerimizin yapacakları ev samanlık inşaatlarında kullanılmak üzere 1600 metreküp tomruk ile, 80000 Ster de yakacak odun her yıl sembolik bir fiyat karşılığı kendilerine verilmektedir Orman köylülerinin 6831 Sayılı Orman Kanunundan doğan hakları çerçevesinde köylü Pazar satışı ve diğer indirimli satışlarla, ayrıca yapılan bu üretimler ve diğer işleri karşılığında yöre halkına 1994 fiyatları ile ortalama her yıl 8 Trilyon lire ödenmektedir

Yer altı zenginliklerimizden olan maden cevherlerinin %90 'nı Ormanlık alanlarda olup, ilimiz ormanlarında 2 noktada Boraks, 5 noktada Krom, 46 noktada mermer, 31 noktada Manyezit, 2 noktada Demir ve 1 noktada da talk maden ocağı işletilmektedir

Bütün bunların yanında asıl önemli olan ormanların ekonomik faydalarının dışında ve bunların kat, kat üstünde olan fonksiyonel faydalarıdırOrmanlarımız;

Fotosentez yaparak karbondioksit tüketip, oksijen üretir,
Havadaki toz zerreciklerini emerek çevre temizliğine katkı sağlar,
Perdeleme vazifesi yaparak gürültü kirliliğini azaltır,
Erozyonu önleyerek verimli toprakların denizlere taşınmasını engeller,
Temiz ve kaliteli içme suları sağlar,
Yaban hayvanlarına barınaklık yapar,
Dinlenme eğlenme anlamında rekreasyon hizmeti verir
Yapılan araştırmalarda ormanların ekonomik değerlerinin 2000 katı kadar da fonksiyonel değer ürettikleri tespit edilmiştir İlimizdeki ormanların her yıl ortalama 445000 M³ artım yaptığından bahsetmiştik bunun parasal karşılığı 44500000 YTL- ye denk gelmektedir Fonksiyonel değeri ise 89000000000 YTL dir Yani bir başka deyişle 66 milyar dolardır Bize hem ekonomik, hem de fonksiyonel fayda sağlayan ormanlarımızın hayatımızdaki önemini inkâr edemeyiz

Bu kadar önemli olan akciğerimiz ormanlarımızı, yangınlardan korumak için Eskişehir ilinde 17 ayrı noktada Yangın gözetleme kuleleri kurulmuştur9 Adet Yangın ilk müdahale ekibi, 9 Adet söndürme Arazözü mevcut olup, yaz aylarında 85 işçi ile yangınlar söndürülmektedirUzun yıllar ortalamalarına bakıldığında yangın adedi başına düşen yanan alan miktarı gittikçe azalmaktadırBunda teşkilatımızın teknik imkanlarının artmasının yanı sıra halkımızın da bilinçlenmesi önemeli rol oynamaktadır Orman yangınına herkesten önce koşan köylüsüyle, eğitim düzeyi yüksek kentli insanıyla Eskişehir bir çok konuda olduğu gibi orman yangınlarının çıkmadan önlenmesi konusunda da diğer illere örnek olma yolundadır

Yaban hayatı açısından da zengin olan ilimizde ayı, kurt, tilki, tavşan, sansar, domuz, keklik, şahin kartal ve göçmen kuşlar ile çeşitli sürüngenler bulunmaktadırBunların dışında 1940 'lı yıllarda sayıları 5-10 adet iken koruma altına alınan ve şimdi sayıları 2000'e ulaşan geyikler teşkilatımızın bir başarısı ve yüz akı olarak ön plana çıkmaktadırÇatacık ve Kalabak Ormanlarında özgürce yaşayan geyikler artık komşu illere de yayılmaya başlamıştır Yaban hayatı konusunda ilimizi ön plana çıkaran diğer bir türde nesli tükenme tehlikesi içinde bulunan kara akbabalardır Yapılan araştırmalarda Ankara Kızılcahamam'dan sonra Eskişehir Kalabak ormanlarında yaşadığı tespit edilen kara akbabaları belgelemek için de 2005 Yılında TRT ile işbirliği halinde 30 Ay sürecek bir belgesel çekimlerine başlanacaktır

Kentli insanımızın dinlenme eğlenme ihtiyacını karşılayan Fidanlık, Musaözü, Şelale ve Karataş mesire alanlarının yanı sıra Odunpazarı belediyesine tahsis edilen alan ve Muttalip belediyesine tahsis edilen bir alan da bulunmaktadır 2004 Yılında bir ilke daha imza atılmış ve kentin hemen bitişiğindeki meşelik ormanın bir bölümü KENT ORMANI olarak yeniden düzenlenmiştir Burayı diğer mesire yerlerinden ayıran özellik ise; Piknik amaçlı olmayıp, değişen modern dünya insanının ihtiyaçlarını karşılamak üzere gezi, spor ,sağlık ve sanatsal etkinlikler alanı olarak hizmet verecek olmasıdır

Orman Teşkilatı olarak ilimizi örnek kılan bir kurumumuz da fidanlıktır Ülkemizin en büyük fidanlığı Eskişehir'dedir 1937 Yılında kurulan fidanlığımız yaptığı üretimlerin yanı sıra diğer illere kurulan fidanlıklara da personel yetiştiren ve ekipman sağlayan bir okul olmuştur Yıllık ortalama 30 Milyon adet fidan üretim kapasitesine sahiptir 2004 Yılında toplam 13197000 Adet fidan ve süs bitkisi üretilmiştir Çam türleri ağırlıklı olmak üzere 200'ün üzerinde türle çalışılmaktadır Karasal Anadolu iklimine uygun fidanlar yetiştirilen fidanlığımızdan civar illerin yanı sıra Sivas, Erzurum ve Muş'a kadar fidan gönderilmektedir

Kurulduğu 1940'lı yıllarından beri fidanlığımızda Toplam 800 Milyon adet fidan üretilmiş ve ormanlık alanlara ekilmiştir Bu da 400000 Halık bir alanın ağaçlandırılması demektirEskişehir ilimizin toplam orman varlığının neredeyse 2 katı kadar bir alan, ülkemizin çeşitli yörelerinde fidanlığımızda yetiştirilen fidanlarla orman haline dönüştürülmüştür

Gelişen teknolojiye ayak uyduran fidanlığımızda 1992 yılında Finlandiya ile işbirliği halinde 4 adet dev fidan seraları kurulmuş daha sonra 1989 yılında kendi imkanları ile sera sayısı 10'a çıkmıştır Şimdi fidan üretimin büyük bir kısmı bu seralarda daha kısa sürede yapılmaktadır2005 yılı programı 20500000 adet fidandır

Orman sadece odun hammaddesi, sadece oksijen, sadece yaban hayatı demek değildir O kendi içinde denge halinde başlı başına bir ekosistemdir Küresel ısınmanın gündemde olduğu, iklimlerin değiştiği günümüzde doğal ve temiz kaynaklara her zamankinden daha çık ihtiyacımız var Sürdürülebilir bir ormancılık anlayışı ile teşkilatımız gelecek nesillere daha çok ve verimli ormanlar bırakacaktır

Sıcak sular
Yeraltı suları ve sıcak su kaynakları açısından zengin olan Eskişehir ovasında yüzeyin yaklaşık 3-5 m altında bir su tabakası vardır Günümüzde şehir kullanma suyu Porsuk Çayı'ndan sağlanmaktadır, ilk çağlardan beri sıcak su kaynaklarının önemli olduğu, bir sağlık ve kaplıca şehri olan Eskişehir ili sınırlan içinde çok sayıda sıcak su kaynağı, hamam, kaplıca ve içme bulunur Önemli sıcak su kaynaklan ise şehrin merkezinde bulunan ve "Sıcak sular" olarak adlandırılan bölgede toplanmıştır Bu bölgede çok sayıda hamam bulunur Hamam sularının ısısı 35 - 55°C arasında değişmektedir Şehir merkezi dışında Hasırca, Kızılinler, Aşağı ve Yukarı Ilıca, İnönü, Çifteler, Ihsaniye, Alpanos, Hamam Karahisar, Sakarı ılıcası (Mihalgazi) Mihalıççık (Yarıkçı), Sivrihisar (Çardak Hamamı) da sıcak sular bulunur Grek yazarı Athenaios'un lS 200 yıllarında "Dorylaion yakınlarındaki sıcak sular zevkle içilir" diye yazması sıcak suların antik çağlardan beri bilndiğini gösterir

YÜZÖLÇÜMÜ: 13652 km²

NÜFUS: 641057 (1990)

İL TRAFİK NO: 26

İLÇELER: Eskişehir (merkez), Alpu, Beylikova, Çifteler, Günyüzü, Han-Çifteler, İnönü, Mahmudiye, Mihalgazi, Mihalıççık, Sarıcakaya, Seyitgazi, Sivrihisar

İLGİ ÇEKİCİ YERLER: Fidanlık, Musaözü, Mestan Pınarı, Kalburcu, Çatacık, Şoförler Çeşmesi ve Madensuyu Orman İçi Dinlenme Yerleri, Çardak Kaplıcası ve Gümele Ilıcası, Midas Kenti ve Yazılıkaya, Pessinus, Seyitgazi Nekropolü, Seyitgazi ve Sivrihisar Kaleleri, Seyit Battal Gazi ve Kurşunlu Külliyeleri, Alaeddin, Bardakçı Köyü, Hoşkadem, Kurşunlu, Hamamkarahisar ve Kılıç Mescit Camileri, Sivrihisar ve Gecek Köyü Ulucamileri, Yunus Emre ve Şeyh Edebalı Türbeleri, Himmet Dede, Alemşah ve Hoca Yunus Kümbetleri, Mülk köyü ve Hazinedar Mescitleri, Seyitgazi Kervansarayı, Eskişehir Arkeoloji, Eskişehir Etnografya, Eskişehir Atatürk ve Kültür, Yunus Emre, Seyitgazi, Yazılıkaya Açıkhava, Pessinus Arkeoloji Müzeleri

İl Kültür Müdürlüğü

Tel: (222) 230 13 68
Faks: (222) 230 63 01

Devlet Güzel Sanatlar Galerisi Müdürlüğü
Porsuk Bulvarı, Köprübaşı
ESKİŞEHİR
Tel: (0 222) 230 13 78
Faks: (0 222) 230 63 01

Müzeler -

Eskişehir Müzesi
Adres: Akarbaşı Mah Irmak Sok - Eskişehir
Tel: (222) 210 17 49

Seyitgazi Müzesi Adres: Seyitgazi - Eskişehir
Tel: (222) 671 30 82

Örenyeri

Pessinus - Sivrihisar

Önemli Günler
Mahalli Kutlama Günleri:

İnönü Zaferleri
İnönü
1 Nisan

Seyyit Battal Gazi'yi Anma Günü
Seyyit Gazi İlçesi
1 Eylül

Prof Dr Mehmet Kaplan'I Anma Günü
Sivrihisar
5 Mart

Atatürk'ün Eskişehir'e Gelişi
İl Merkezi
21 Haziran

Mihal Gazi'yi Anma Günü
Eskişehir
27 Aralık

Hızır Beyi Anma Günü
Eskişehir
6 Mart

Kurtuluş Günleri:

Eskişehir'in Düşman İşgalinden Kurtuluşu
İl Merkezi
2 Eylül

Mahmudiye İlçesinin Kurtuluşu
Mahmudiye
18 Eylül

Sivrihisar'ın Düşman İşgalinden Kurtuluşu
Sivrihisar
20 Eylül

Festivaller:

Lületaşı Beyaz Altın Festivali
İl Merkezi
21-24 Eylül

Önemli Haftalar:

Yunus Emre Kültür ve Sanat Haftası
İl Merkezi-Mihalıççık-Yunus Emre Köyü
6-10 Mayıs

Vakıflar Haftası
Eskişehir
30 Kasım

Şenlikler:

Nasreddin Hoca Doğum Şenlikleri
Sivrihisar ve Nasreddin Hoca Köyü
8-10 Haziran

Alpu Kavun Karpuz Şenlikleri
Alpu-Uyuz Hamamköyü
12 Eylül

Tepriş Şenlikleri
Alpu-Fevziye Köyü
Haziran

Mahmudiye Mahalli Safkan Arap At Yarışları
Mahmudiye
Ekim

Nazlarda dilek vardı , edalarda sihir
Sevdim seni herşeyinle ey Eskişehir
Gül gül tüten akşamlar ne şahaneydi
Ufkunda dumanlı dağlar koynunda nehir

Yunus Emre diyarı Eskişehir'i her yönüyle tanımaktan mutlu olduk, elinize sağlık

güzelim şehirim EsEsEsKiKiKiKi EsKiEsKiES!!!:D