12-20-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Mangan Elementi - Mangan Elementi Nedir - Mangan Elementi Konu Anlatımı
Mangan Mangan bütün canlılar için esensiyel (mutlak gerekli), bir elementtir Yer kabuğunun ortalama Mn içeriği 800 mg/kgi bulmakta ve bu değer çeşitli kayaçlarda 10-1600 mg/kg a çıkmaktadır (Çizelge 81) Toprakların Mn içeriği genel olarak 20-800 mg/kg arasında değişmektedir Toprak horizonlannda Mn birikmesi 3000 mg/kga kadar çıkabilmektedir Mangan topraklarda manganoksitler (bakBöl V 5) ve silikatlar ve karbonatlar (MnCC^) şekilde bulunur Bunların dışında demiroksitler tarafından adsorbe edilmiş, organik kompleksler olarak bağlanmış, değişebilir ve çözünmüş şekilde (her ikiside Mn»2 şeklinde) bulunabilir Pedojen manganoksitler içinde 2 ve 4 değerlikli değişebilir şekilde bulunur Ender olarak da stabıl olmayan 3 değerlikli şekilde bulunur Manganoksitler genellikle demiroksıtlerle birleşik olarak bulunur Mangan oksitler içinde ağır metallerden Co Ni, Zn, Cd ve Pb genellikle akümule olmuş durumda bulunurlar[165] Toprak oluşumunda mangan, demirden daha kuvvetli taşınır ve yıkanır[i66] Özellikle asit topraklarda, podsoller ve Stagnogley gibi, mangan fakirleşmesi çok kuvvetli olmaktadır (1) 2Mn +2H£ - Mangan, toprak çözeltisinde iyon ve organik kompleksler şeklinde bulunur Özellikle nötral ve alkalin topraklarda çözünebilir organik Mn kompleksleri çözünen Mnı tayin etmekte ve oradaki manganın %90nını çözünen mangan oluşturmaktadır Mangan bütün ağır metaller içinde en düşük stabilitede kompleksler yapar ve bu nedenle diğer katyonlar tarafından kolayca yerinden atılabilir (bakBöl VII 3c) Asit topraklarda manganın büyük kısmı Mn* iyonu şeklinde toprak çözeltisinde bulunur Mikrobiyolojik redüksiyonda Mn*3 iyonları stabil olmayan ara ürünler olarak oluşur Bunun büyük bir kısmı Mn*2 iyonlarına ve Mn(IV) oksitlere dönüşür Mn +Mn 02 + 4H 460 461 Mn oksitler organik Mn kompleksleri yanında bitkilerin beslenmesi için önemli Mn rezervini oluştururlar Bunlar toprak çözeltisindeki Mn+z iyonları ile pHya bağlı bir denge oluştururlar, örneğin: MnOa + 4H*+2e - Mn*2 + 2H20 (2) H* konsantrasyonu yükseldiği zaman, denge sağa doğru kayar ve böylece daha fazla Mn*2 iyonu oluşur pH değerindeki 1 birim düşüş çözeltideki Mn*2 konsantrasyonunun yaklaşık 100 misli artmasına neden olmaktadır Mn oksitler yanında adsorbe edilmiş mangan da toprak çözeltisindeki Mn*2 konsantrasyonunu belirleyebilir Bu herşeyden önce kuvvetli asit topraklardaki bir durumdur Bunların dışındı bitki köklerinin ortama verdiği (örneğin malein asit) asitlerde aynı şekilde Mn*2 oluşumuna etki ederler[169] Tarım topraklarının (Ap horizonu) toprak çözeltisinde aerob koşullarda Mn içeriği 0,01-4 mg/l, asidik orman topraklarında ise 0,3-13 mg/l bulmaktadır 60 •D C 40 O c c S 20 O) O 50 60 pH Şekil 163 Kuzey Almanyanın pleistosen Kumlu toprağında pH(M KCIJya bağlı olarak değişebilir mangan içinde aklil manganın payı (sülfür Mnı pH 5,5) Mn ve H* konrsantrasyonu yani toprak pHsı arasindaki ilişki Şekil 163de görülmektedir; Kumlu toprakta pH değeri azaldıkça aktif mangandaki (-değişebilir ve kolay indirgenen manganın toplamı) değişebilir mangan içeriği artmaktadır[170] Şekil 163de verilen kumlu topraktaki pH (1 M KCI) değerleri ortalama 0,1 pH, benzer pH (0,01 M CaCI2) değerinde daha düşüktür Bu değer pH(H20) değerinden de 0,7 pH daha düşüktür (2) nolu eşitlikte, redüksiyon olayı için ne kadar fazla elektron ortamda bulunur ve redoks potansiyeli ne kadar azalırsa Mn* miktarı da o kadar yükselir bakBöl XIII) Toprak içinde redüksiyon durumu, topraktaki parçalanabilir organik maddenin yüksek miktarda bulunuşu, yüksek kil içeriği sıkışmış strüktür ve yüksek su doygunluğu vs
|
|
|