Hunlar Ve İpek Yolu

Hunlar ve İpek Yolu
Daha sonraları Çin, bu İpek Yolu’nun denetimini eline geçirmek için Hun bölgesine saldırılara başlamış, milat sıralarında Türk ve Çin orduları bu yolun denetimi için birçok kez savaşmışlardır Casusluk yapan diplomatları aracılığıyla Çinliler, yavaş yavaş Hunların askeri sırlarını öğrenmişler ve ordularını ona göre yetiştirmişlerdir Çinlilerin yeni kurdukları ordu Hun yöntemleri ile daha başarılı sonuçlar alırken Hun orduları da yenilmeye başladılar Çin orduları bir yandan kuzeyde Hun akınlarının önüne geçerken, diğer yandan da İpek Yolu’nun denetimini yavaş yavaş ellerine geçirmişlerdir
Hunlar devrinde Türkler çoğalmışlar ve Orta Asya’nın kalabalık kavimlerinden olmuşlardır Altaylar ve Tanrı Dağları’ndan sonra Sibirya ve Baykal Gölü bölgeleri de Türkleştirilmiştir Buralarda yaşayan Moğol toplulukları ise doğu bölgelerinde yaşamaya zorlanmışlardır Hun devrine ait iskeletlerin antropolojik incelenmesi, bu durumu yansıtmaktadır Türklerin beyaz ırktan oldukları ve hiçbir biçimde mongoloid bir iz taşımadıkları yapılan incelemelerden sonra anlaşılmıştır Mete, Orhun kıyılarına kadar gelen Tunguzları daha sonraları doğu bölgelerine sürmüştür Değişik boyların kenar bölgelere yerleştirilmeleriyle Orta Asya tam bir Türk ülkesi olmuştur
Hunlar, Kore’den Karadeniz’e kadar olan bölgeye barış ve düzen getirmişlerdir Mete, Çin İmparatoru’na yazdığı bir mektupta, egemenliği altında bulunan kavimlerin hepsinin barış ve refah içinde yaşadıklarını açıkça belirtmiştir Üç yüz yıldan çok bir süre tarih sahnesinde kalan Hun İmparatorluğu’nun son dönemlerinde bu durum değişmiştir Çin saldırıları ve entrikaları ile devletin zayıflaması, barış ve refah düzenini sarsmış, Çin sınırında yaşayan Türkler Çin saldırıları sonucunda melezleşerek Hun birliğinden kopmaya başlamışlardır Hun ordusunun giderek zayıflaması sonucu akınlar da durmuştur İmparatorluğun zengin topraklarının dış saldırılara uğramasıyla gelir azalmış, ülke yönetimi sarsılmıştır Çinden vergi ve hediye olarak sağlanan ekonomik destek azalmıştır İç huzursuzluk yöneticilerle diğer kesimlerin arasındaki ilişkileri bozmuş, Çin Hun hanedanı üyelerinden bazılarını kendine çekmiş ve iç kavgaları desteklemiştir
İki kardeş, Hohanye ve Cici vaktinde Hunlar ikiye ayrıldılar Hohanye’nin Çin uyruğuna girme düşüncesi üzerine Cici kendisine bağlı birliklerle ülkenin batısına doğru çekildi (MÖ54) Bir yandan Çin ile uğraşarak, bir yandan da o bölgede yaşayan diğer kavimlerin direnmelerini kırarak Çutalas ırmakları düzlüğünde bağımsız bir devlet kurdu Ne var ki, bu Orta Asya Hun Devleti fazla uzun sürmedi Batı’ya doğru Hun göçlerini adım adım izleyen Çin ordularından başka bazı Türk boyları da yeni devlete karşı çıktılar Cici’nin yeniden surlar ile çevirerek yaptırdığı Hun başkenti çeşitli saldırılarla yıkıldı Cici ile beraber hanedanı yokedildi