Tarihde Bugün 29 Mart

Tarihde Bugün 29 Mart

Nazım Hikmet 28 yıl hapse mahkum oldu (1938)



29 Mart günü tarih sayfalarına nasıl yansıdı? Tarihin değişik dönemlerinden 29 Martta yaşananlar

Londra Kraliyet Bilim Derneğinden bilim adamları, Albert Einsteinın “genel rölativite teorisi”ni doğruladılar (1919)

İlk Türk sinemacılardan Fuat Uzkınay öldü (1956)

Uçak Servisi AŞ (USAŞ) kuruldu (1958)

Londrada, dünyanın ilk tüp beşizleri doğdu (1989)

Tarihde Bugün 29 Mart

Einsteinın genel görelilik kuramı özetle aşağıdaki şekilde ifade edilebilir:

Genel görelilik, uzay-zamanın iç özelliklerini dört boyutlu uzay-zaman metriğiyle verir

Bu metrik her zaman düz olmak zorunda değildir, eğri bir metriktir

Uzay-zaman metriğinin “düzlükten” sapması, uzay-zamanın eğriliği ile orantılıdır



Dolaysıyla düzlükten sapma, eğriliğin bir ölçeğidir Bu eğrilik ise gravitasyonun bir ölçeğidir, yani gravitasyonel olayların nedenidir

Uzay-zamanın eğriliği ve eğriliğindeki madde dağılımının özellikleri arasındaki bağıntı keyfi olmayıp, somut matematiksel denklemlerle ifade edilebilir

Özetle, Einstein, özel görelilik kuramında yalnız uzay-zaman metriğinin mutlak anlam taşıyabileceğini ama gravitasyonel alanda mutlak olamayacağını anlıyor ve böylece genel rölativite doğuyor

Genel görelilik, geometrik bir teoridir; çünkü o, uzay-zaman metriğine dinamik rol verir Bu geometrinin oluşturduğu eğrilik, kendini, evrende gravitasyonel alanlar olarak gösteriyor

Genel görelilik denklemleri, uzay-zaman geometrisinin “ne kadar” ve “nasıl” eğrildiğini ifade eder Bu denklemler çözülerek, bütün cisimlerin etrafındaki uzay zaman geometrisi ve gravitasyon alanları bulunur Bu kurama göre; kuvvet kavramının yerini uzay-zaman eğriliği alır Maddenin bulunduğu ortam, uzay-zaman eğriliğini değiştirir

Genel rölativite, ışığın gravitasyon alanında bükülmesini, gravitasyonel kırmızıya kayma olayını, Newton teorisinin açılayamadığı Merkürün yörünge hareketini, gravitasyonel dalgaların var olabileceğini ve daha birçok gözlemsel olayı öngörür

Görünüşte bu olaylar deneysel olarak ölçülmüştür ve genel göreliliğin öngörülerinden herhangi bir sapma görünmemektedir Yalnız gravitasyonel dalgalar henüz gözlenememiştir

Genel rölativite kuramı, bir başka devrimsel kavramı, karadelikler kavramını ortaya koydu Ayrıca, evren bilim (kozmoloji) alanına da büyük katkılar yaptı

Bununla birlikte, Einsteinın klasik fizikte yaptığı bu düzeltmeler, klasik fiziğin atomlara uygulanmasından kaynaklanan güçlüklere bir çözüm getiremiyordu Bu tür güçlüklerin çözümü için yeni bir fizik kuramının gerekliliği ancak olayların zorlamasıyla anlaşıldı

Bu kuramın adına “Kuantum Kuramı” denir Kuantum kuramı, kuantum mekaniğinin temellerini ifade eden kuramdır Bu kurama dayanılarak geliştirilen fiziğe de kuantum fiziği denir

Bilindiği gibi Einsteinın başlattığı ve henüz çözümü bulunamayan, fiziğin en önemli problemlerinden biri, Genel Görelilik ve Kuantum Kuramının birleştirilmesidir

Kuantum Alanlar kuramı, kütle çekim kuvveti dışındaki üç temel kuvvet olan kuvvetli ve zayıf çekirdek kuvvetleri ile elektromanyetik kuvveti içine almaktadır Bu birleştirme yapılabilirse dört temel etkileşme uzay-zamanın dinamik geometrisinin ortak kavramlarıyla betimlenebilecektir

Einstein, bu sorunu çözebilmek için bütün ömrünü verdi fakat başaramadan arkasında bir yığın çalışma bırakarak 1955te öldü

(Einsteinın Rölativite Kuramlarına Bir Bakış- Prof Dr Süleyman BOZDEMİR, Çukurova Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü - M Serdar ÇAVUŞ, ÇÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Fizik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Öğrencisi)

Başka neler oldu:

1430: Osmanlılar, Selanik ve İyonyayı fethetti

1827: Beethoven, Viyanada 10 bin kişinin katıldığı törenletoprağa verildi

1903: Marconinin telsiz sistemi aracılığıyla Londra ve New York arasında düzenli haber akışı başladı

1938: Harp Okulu Mahkemesi, Nazım Hikmeti 28 yıl hapse mahkum etti

1950: Nazım Hikmet Bursa Cezaevinde açlık grevine başladı

1956: İlk Türk sinemacılardan Fuat Uzkınay öldü

1957: Kıbrısta gerginliğin tırmanması üzerine adada sokağa çıkma yasağı konuldu

1966: Leonid Brejnev, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreterliğine getirildi Brejnev, ABDnin Vietnam politikasını kınadı

1966: "Kızıl Tuğ" ve benzeri tarihi romanlarıyla tanınan yazar Abdullah Ziya Kozanoğlu öldü

1968: Türkiyede ilk böbrek nakli, İstanbulda Doktor Atıf Taykurt ve ekibi tarafından gerçekleştirildi

1979: Ugandada İdi Amin rejimi askeri darbeyle devrildi İdi Amin kaçtı

1982: "Carmina Burana"nın Alman bestecisi Carl Orff 87 yaşında Münihte öldü

1984: Şair, yazar İlhami Bekir Tez 78 yaşında öldü

1989: DYP Siirt Milletvekili Abdülrezzak Ceylan, TBMMde bir tartışma sırasında vurularak öldürüldü ANAP Siirt Milletvekili İdris Arıkan olayın zanlısı olarak tutuklandı

1989: Londrada dünyanın ilk "tüp beşizler"i doğdu

1999: Eski TÜSİAD başkanlarından iş adamı Ali Koçman öldü

2000: "Mıstık" olarak tanınan, ünlü karikatürist Mustafa Eremektar, İstanbulda öldü

2004: Romanya, Bulgaristan, Slovenya, Slovakya, Litvanya, Estonya ve Letonya NATOnun yeni üyeleri oldu Yedi ülkenin katılımıyla NATOya üye ülke sayısı yirmi altıya yükseldi

2005: Muğla yöresinin en ünlü türkülerinden "Ormancı"nın kahramanlarından Mustafa Şahbudak(Bay Mustafa) 83 yaşında öldü

2007: Vanda, Kültür ve Turizm Bakanlığınca restore edilen AkdamarAdasındaki tarihi Ermeni kilisesi, "Akdamar Anıt Müzesi" olarak açıldı