10-15-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ney Nasıl Çalınır
Ney:
Kamıştan yapılan, yedi delikli ve çeşitli cinsleri olan Türk sanat müziği üflemeli çalgısı Ney çalan sanatçıya “neyzen” denir İlk örneği Sümerlerde görülür Bu kavmin “Na” dedikleri çalgı, do, re, mi, fa diyez, sol, la ve si seslerini çıkarabiliyordu
Ney dokuz boğumludur Boğumların çatlamaması için çevresine gümüş tel sarılır Deliklerinin altısı üstedir Üflenen yukarı kısmına fildişi, veya kemikten yapılan bir parça takılır Ağız bölümüne takılana “prazvana”, üflenen bölüme ek olarak konan parçaya ise “paşpare” denir
Ney gerek çalgı olarak gerekse Mevlana’nın yüklediği mecazi anlam bakımından Mevlevilikte önemli bir yer tutar Mesnevi “Bişnev ez-ney  inle neyden  ”sözleriyle başlar İlk 18 beyitte önce ney konuşur
Efsanevi bir hikâyede neyin tanrısal sırları açıklayan bir çalgı olduğu belirtilir Feridüttin-i Attar’ ın Mantıku’t-Tayr’ da anlattığı bu hikâyeyi, Ömer Ruşeni “Neyname” adlı mesnevisinde ayrıntılarıyla işlemiştir
|
|
|