Azerbaycan Akkoyunlu Devleti Hakkında Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-14-2012

Azerbaycan Akkoyunlu Devleti Hakkında Bilgi

Hakimiyette olmuş hükümdarlar:

1453-1478 Uzun Hasan

1478-1490 Yakup Mirza

1490-1492 Baysungur

1492-1497 Rüstem Mirze

1497-1499 Gödek Ahmet

1499 (mayıs-aralık) Muhammed Mirza

1500-1501 Elvend Mirza

Azerbaycan’ın tarihinde önemli rol oynamış Akkoyunlular Oğuzların Bayandur boyundandır

Akkoyunlular 6-7

yüzyıllardan Azerbaycan’ın Araz nehri ile Göyçe gölü civarında, Alagöz yaylalarında yaşamışlardır

Moğol akınları sırasında Doğu Anadolu’ya çekilen Akkoyunlular 14

yüzyılın ortalarında İlhaniler devletinin çöküşünden sonra Tur Ali beyin önderliğinde güçlü kabile ittifakında bir araya gelmiş ve dönemin siyasi olaylarında yer almışlar

14

yüzyılın sonunda kabile ittifakının güçlenmesinde Kara Osman’ın (1394-1435) büyük hizmeti olmuştur

O dönemde Diyarbakır şehri bu birliğin merkezi idi

Uzun Hasan 1453 yılında ittifakın başına geçtikten sonra ittifak daha da güçlenmiş ve Doğu Anadolu’da Karakoyunlulara ait şehir ve kalelerin bir kısmı onların yönetimine geçmiştir

Uzun Hasan Trabzon Yunan devletiyle sıkı ilişkiler içinde olmuştur

1461 yılında Sultan 2

Mehmet’in akını sırasında anası Sara Hatunu onunla görüşmeye göndererek bu akını durdurmaya çalışmıştır

Yassıçimen antlaşmasının yapılmasına rağmen Trabzon’u kurtarmak mümkün olmamıştır

Uzun Hasan 1467 yılında Cahanşah, bir yıl sonra ise onun oğlu Hasan Ali’ye karşı zaferinden sonra merkezi Tebriz şehri olan Akkoyunlu devletini kurmuştur

Batıda Fırat nehrinden doğuda Horasan’a kadar, kuzeyde Kür nehrinden güneyde İran körfezine kadar olan topraklar bu devletin sınırları içine katılmıştır

Uzun Hasan 1477 yılında 6

Bagrat’ı yendikten sonra Tiflis’e girerek Doğu Gürcistan’ı da Akkoyunlu devletine birleştirmiştir

Fakat Trabzon’un kaybedilmesi Akkoyunluları Karadeniz’e çıkıştan mahrum bırakmıştır

Karaman uğruna rekabet Akkoyunlu-Osmanlı ilişkilerini gerginleştirmiş ve savaş durumuna getirmiştir

Uzun Hasan 1472-73 yıllarında Osmanlılara karşı askeri operasyonlara başlamıştır

Malatya savaşında galip gelse de, Otlukbeli savaşında mağlup olmuştur

6 Ocak 1478`de Uzun Hasan`ın ölümünden sonra Akkoyunlu devleti gücünü kaybetmiş ve 1501 yılında Şerur savaşında Safevi Sultan Elvend İsmayıl tarafından mağlup edilmiş ve böylece Akkoyunlu devleti tarih sahnesinden silinmiştir

Başkenti Tebriz şehri

10-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Azerbaycan Akkoyunlu Devleti Hakkında Bilgi Azerbaycan Akkoyunlu Devleti Hakkında Bilgi Hakimiyette olmuş hükümdarlar: 1453-1478 Uzun Hasan 1478-1490 Yakup Mirza 1490-1492 Baysungur 1492-1497 Rüstem Mirze 1497-1499 Gödek Ahmet 1499 (mayıs-aralık) Muhammed Mirza 1500-1501 Elvend Mirza Azerbaycan’ın tarihinde önemli rol oynamış Akkoyunlular Oğuzların Bayandur boyundandır Akkoyunlular 6-7 yüzyıllardan Azerbaycan’ın Araz nehri ile Göyçe gölü civarında, Alagöz yaylalarında yaşamışlardır Moğol akınları sırasında Doğu Anadolu’ya çekilen Akkoyunlular 14 yüzyılın ortalarında İlhaniler devletinin çöküşünden sonra Tur Ali beyin önderliğinde güçlü kabile ittifakında bir araya gelmiş ve dönemin siyasi olaylarında yer almışlar 14 yüzyılın sonunda kabile ittifakının güçlenmesinde Kara Osman’ın (1394-1435) büyük hizmeti olmuştur O dönemde Diyarbakır şehri bu birliğin merkezi idi Uzun Hasan 1453 yılında ittifakın başına geçtikten sonra ittifak daha da güçlenmiş ve Doğu Anadolu’da Karakoyunlulara ait şehir ve kalelerin bir kısmı onların yönetimine geçmiştir Uzun Hasan Trabzon Yunan devletiyle sıkı ilişkiler içinde olmuştur 1461 yılında Sultan 2 Mehmet’in akını sırasında anası Sara Hatunu onunla görüşmeye göndererek bu akını durdurmaya çalışmıştır Yassıçimen antlaşmasının yapılmasına rağmen Trabzon’u kurtarmak mümkün olmamıştır Uzun Hasan 1467 yılında Cahanşah, bir yıl sonra ise onun oğlu Hasan Ali’ye karşı zaferinden sonra merkezi Tebriz şehri olan Akkoyunlu devletini kurmuştur Batıda Fırat nehrinden doğuda Horasan’a kadar, kuzeyde Kür nehrinden güneyde İran körfezine kadar olan topraklar bu devletin sınırları içine katılmıştır Uzun Hasan 1477 yılında 6 Bagrat’ı yendikten sonra Tiflis’e girerek Doğu Gürcistan’ı da Akkoyunlu devletine birleştirmiştir Fakat Trabzon’un kaybedilmesi Akkoyunluları Karadeniz’e çıkıştan mahrum bırakmıştır Karaman uğruna rekabet Akkoyunlu-Osmanlı ilişkilerini gerginleştirmiş ve savaş durumuna getirmiştir Uzun Hasan 1472-73 yıllarında Osmanlılara karşı askeri operasyonlara başlamıştır Malatya savaşında galip gelse de, Otlukbeli savaşında mağlup olmuştur 6 Ocak 1478`de Uzun Hasan`ın ölümünden sonra Akkoyunlu devleti gücünü kaybetmiş ve 1501 yılında Şerur savaşında Safevi Sultan Elvend İsmayıl tarafından mağlup edilmiş ve böylece Akkoyunlu devleti tarih sahnesinden silinmiştir Başkenti Tebriz şehri