Rize Ekonomisi |
10-14-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Rize EkonomisiRize ekonomisi Rize ekonomisi Rize ekonomisi, çay tarımına ve çay işleme sanâyiine dayanır Su ürünleri (balıkçılık) ve orman ürünlerinin de ekonomiye faydası büyüktür Faal nüfûsun % 70’e yakını tarım sektöründe çalışır Rize’nin çayı, hamsi balığı ve ketenden yapılan Rize bezi meşhurdur Tarım: Dağlık ve ormanlık bir alan olan Rize’de ovalar yok denecek kadar azdır İl topraklarının sâdece % 1’i ovadır Rize’de tarım denilince çay üretimi akla gelir Türkiye’nin çay üretiminin üçte ikisine yakını Rize’de yetişir İkliminin ılık oluşu ve bol yağış olması çay üretimine çok müsâittir Çay tarımı 1940-1950 arasında yerleşmiş ve 1950’den sonra yaygınlaşmıştır 40000 hektarlık çay bahçelerinde ortalama 400000 ton çay yetişir Böylece çay tarımı Rize’nin esas tarım kolu olmuştur Sebzecilik mühim bir yer tutmaz Daha çok mısır, fasulye ve patates yetiştirilir Rize toprakları çok engebeli ve sürülmeye elverişli arâziler az olduğu için, kullanılan tarım araçları oldukça azdır Meyvecilik çaydan sonra ikinci derecede bir gelir kaynağıdır Armut, elma, fındık ve mandalina yetişir Rize’de yetiştirilen dağ pirinci sulamaya ihtiyaç göstermez Dünyâca ünlü ve çok az bir ekim alanında yetişen puro tütünü, Rize’nin Pazar ilçesinde yetişir Hayvancılık: Rize ilinde, çay tarımı yaygınlaştıkça mısır tarımı gerilemiş ve buna bağlı olarak hayvancılık da eski önemini kaybetmiştir Fakat yayla ve platolar zengin otlak ve mer’alarla kaplıdır ve hayvancılığa çok müsâittir Arıcılık hızla yayılmaktadır İkizdere’nin anzer balı çok meşhur ve kıymetlidir Balıkçılık oldukça ileridir Balık üretiminde Ordu, Trabzon ve İstanbul’dan sonra dördüncü sırada yer alır Rize kıyıları bol ve kaliteli balık potansiyeline sâhiptir Rize balıkçıları, 30-40 tonluk balıkçı tekneleriyle açık deniz balıkçılığı da yaparlar Kıyılarında hamsi, kefal, istavrit, palamut, barbunya, kalkan, zargana, izmarit, mezgit, lüfer, kırlangıç, torik, karagöz, tirsi ve levrek gibi kıymetli balıklar bol miktarda bulunur Fındıklı ilçesi Çağlayan köyünde alabalık üretme tesisleri vardır Bâzı akarsularda da alabalık, incikefali, kayabalığı, denizanası bulunmaktadır Ormancılık: Rize’de 150000 hektar orman ve 35000 hektar fundalık alan vardır Ormanlarda kayın, kızılçam, kestane, kızılağaç, akarağaç, titrek kavak, aksöğüt, gürgen, meşe, dişbudak ve çeşitli yabânî meyve ağaçları bulunur Orman içinde 46 ve orman bitişiğinde 38 köy vardır Senede 100000 m3 sanâyi odunu ile 70 ster yakacak odunu elde edilir Mâdencilik: Rize’de oldukça zengin bakır, manganez ve kaolin yatakları vardır Bunlardan yalnız az miktarda manganez çıkarılmaktadır Sanâyi: Rize’de sanâyi, çay işleyen fabrika ve atölyelere dayanır Çay işleyen 20 fabrika ve 15 atölye, bu fabrikaların yedek parçası ve tâmiratını yapan ana tâmir fabrikası, çay paketleme ve ambalaj fabrikası vardır Çay fabrika ve atölyelerinin dışında un fabrikaları, kereste fabrikaları, döküm fabrikaları, (lokum, reçel, helva ve şekerleme yapan) şekerli yiyecekler fabrikası, alüminyum mutfak eşyâsı üreten fabrika, balık unu ve balık yağı fabrikası ve çivi ve tel fabrikası gibi sanâyi kuruluşları vardır Ulaşım: Rize’nin ulaşımı kara ve deniz yolu iledir İl dâhilinde karayolu ulaşımı yetersizdir Kıyı şeridinde ulaşım yeterlidir Fakat ilçelere gidildikçe ulaşım güçleşir Sinop’tan Hopa’ya kadar uzanan Karadeniz kıyı yolu merkez ilçe (Rize), Çayeli, Pazar, Ardeşen ve Fındıklı ilçeleri bu yol üzerindedir İyidere’de kıyı yolundan ayrılıp Güneyce bucağına uzanan ikinci bir devlet yolu vardır Rize’de yeni yapılan limana, oldukça büyük gemiler yanaşabilmektedir Çayeli, Pazar ve Fındıklı ilçelerinde balıkçı barınakları vardır İstanbul’dan Rize’ye gemi seferi muntazam olarak yapılmaktadır Karayolu olarak İstanbul’a 1200 km, Ankara’ya 839 km ve İzmir’e 1422 km’dir |
|