Karadeniz Bölgesindeki Folklor Horon

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-14-2012

karadeniz bölgesindeki folklor horon

Karadeniz Bölgesinin Folklörü

Karadeniz Bölgesine ait bazı folklorik özellikleri şöyledir;

Şivesi

Yemekleri

kemençe ve horon

Şivesi

Karadeniz konuşulan şive laz şivesidir,

Tüm Kafkas dilleri gibi Lazca bol miktarda sessiz harfe (consonant) sahip olup, diğer Güney Kafkas dillerinde bulunmayan /f/, /y/ ve /h/ gibi sessizleri ve Hopa ve Borçka (Çxala) dialektinde kullanılan uvular (küçük dil) sessizi (consonat) /q/ harfini de barındırdığından ait olduğu dil ailesinin, consonant sayısı bakımımdan en zengin dilidir

Lazca özellikle büyük kentlere göçen genç nüfusun hızlı asimilasyonu sonucu yok olmak üzeredir

yemekleri

Yörede mısır, lahana ve hamsinin özel bir yeri vardır

Çünkü bütün yemek çeşitleri bunlar etrafında yoğunlaşmıştır

Ayrıca birkaç istisna dışında Rize’de kurutma söz konusu değildir

Bu nedenle turşu da ön plana çıkmaktadır

Bu yiyecekler süt ürünleri ile desteklendiğinde beslenme dengelenmektedir

Mısır ekmeği ince öğütülmüş mısır, ılık su ile yoğurulur,birazda tuz eklenir ve plekide pişirilir

Eskiden ekmek olarak yalnızca mısır ekmeği vardı

Yoğurtla mısır ekmeği yöre yemek kültürünün önemli bir öğesidir

kemence ve horon

Kemençe, Doğu Karadeniz bölgesinde yaygın olan ve rebap, keman türü yaylı çalgılarla akraba olduğu sanılan, bir yay yardımıyla çalınan üç telli geleneksel halk çalgısının adı olup, klasik kemençe ile karıştırılmasını önlemek amacıyla Karadeniz kemençesi ya da Laz kemençesi olarak da adlandırılmaktadır

Karadeniz kemençesi temel müzik aleti olduğu özellikle Giresun, Trabzon, Rize,Artvin ve Ordu'nun yanı sıra kısmen Samsun ,Bayburt,Gümüşhane, Cumhuriyet döneminde Karadenizlilerin topluca göç ettiği Adapazarı, İzmit köylerinde ve büyük şehirlerde kullanılır

Horon

Yörede yaşantısının önemli kısmını oluştururdu

Dede, baba, kaynana, torun, kız veya gelinin bir horonda buluştuğu çok olurdu

Temel eğlence, horon ile türkülerdi

Horon; Horon oynamak, horon kurmak, horona durmak, horon yapmak ve horon vurmak adlarıyla yörede bilinir

10-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Karadeniz Bölgesindeki Folklor Horon karadeniz bölgesindeki folklor horon Karadeniz Bölgesinin Folklörü Karadeniz Bölgesine ait bazı folklorik özellikleri şöyledir; Şivesi Yemekleri kemençe ve horon Şivesi Karadeniz konuşulan şive laz şivesidir, Tüm Kafkas dilleri gibi Lazca bol miktarda sessiz harfe (consonant) sahip olup, diğer Güney Kafkas dillerinde bulunmayan /f/, /y/ ve /h/ gibi sessizleri ve Hopa ve Borçka (Çxala) dialektinde kullanılan uvular (küçük dil) sessizi (consonat) /q/ harfini de barındırdığından ait olduğu dil ailesinin, consonant sayısı bakımımdan en zengin dilidir Lazca özellikle büyük kentlere göçen genç nüfusun hızlı asimilasyonu sonucu yok olmak üzeredir yemekleri Yörede mısır, lahana ve hamsinin özel bir yeri vardır Çünkü bütün yemek çeşitleri bunlar etrafında yoğunlaşmıştır Ayrıca birkaç istisna dışında Rize’de kurutma söz konusu değildir Bu nedenle turşu da ön plana çıkmaktadır Bu yiyecekler süt ürünleri ile desteklendiğinde beslenme dengelenmektedir Mısır ekmeği ince öğütülmüş mısır, ılık su ile yoğurulur,birazda tuz eklenir ve plekide pişirilir Eskiden ekmek olarak yalnızca mısır ekmeği vardı Yoğurtla mısır ekmeği yöre yemek kültürünün önemli bir öğesidir kemence ve horon Kemençe, Doğu Karadeniz bölgesinde yaygın olan ve rebap, keman türü yaylı çalgılarla akraba olduğu sanılan, bir yay yardımıyla çalınan üç telli geleneksel halk çalgısının adı olup, klasik kemençe ile karıştırılmasını önlemek amacıyla Karadeniz kemençesi ya da Laz kemençesi olarak da adlandırılmaktadır Karadeniz kemençesi temel müzik aleti olduğu özellikle Giresun, Trabzon, Rize,Artvin ve Ordu'nun yanı sıra kısmen Samsun ,Bayburt,Gümüşhane, Cumhuriyet döneminde Karadenizlilerin topluca göç ettiği Adapazarı, İzmit köylerinde ve büyük şehirlerde kullanılır Horon Yörede yaşantısının önemli kısmını oluştururdu Dede, baba, kaynana, torun, kız veya gelinin bir horonda buluştuğu çok olurdu Temel eğlence, horon ile türkülerdi Horon; Horon oynamak, horon kurmak, horona durmak, horon yapmak ve horon vurmak adlarıyla yörede bilinir