Zekat Kimlere Farzdir. Zekat Nedir |
10-11-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Zekat Kimlere Farzdir. Zekat NedirZekat Kimlere Farzdir Zekat Nedir Hakkında Zekat Kimlere Farzdir Zekat Nedir Zekat Kimlere Farzdir Zekat Nedir Bir kimsenin zekat vermekle mükellef olabilmesi için bazi sartlar vardirBu sartlari söylece siralayabiliriz: Müslüman Olmak: Zekat,akli basinda,ergenlik çagina ermis ve hür olan Müslümanlara farzdir Hanefi mezhebi disindaki diger mezheplere göre çocuklarin ve delilerin de zekat vermeleri gerekirOnlarin zekatini onlara ait olan maldan velileri verirBunlar çocuklarin malina zekat düsmesine delil olarak su hadisi zikrederler: " Mali bulunan bir yetimin velisi olan onun adina ticaret yapsinTa zekat onu yemesin" ( Tirmizi, Zekat:15 ) Nisap miktari mala sahip olmak: Zekatin farz olmasinin bir sarti da, asli ihtiyaçtan baska nisap miktari veya daha fazla bir mala sahip olmaktirNisap, zekatin farz olmasi için tayin olunan miktarda mal demektirPeygamber Efendimiz Hazretleri (sav) zamaninda altinla gümüsün satin alma gücü bakimindan günümüzde oldugu gibi büyük fark yoktuDolayisiyla zekat için nisap miktari bunlar üzerinden belirlenmistiZirai mahsüllerin ve hayvanlarin disinda kalan mallarda nisap miktari altinda Hanefilere göre 85 gram; gümüste ise 595 gram: Safilere göre ise altinda 72 gram, gümüste 504 gram olaraka tespit edilmistirO devirde 85 gram altinla, 595 gram gümüsün satin alma gücü birbirine esitti fakat günümüzde bu nisaplar arasinda büyük bir fark vardirBu sebeple günümüzde nisap miktari olarak altinin esas alinmasi zekatin gayesine daha uygundur Malda bir artisin olmasi: Zekati verilecek mal hakikaten veya hükmen artmali, yani sahibine gelir getirmelidirArtmayan mal için zekat vermek gerekmezHakikaten artis, ticaret yolu veya dogum yolu ile artistir Ticareti yapilan mallar gün geçtikçe kiymetlenirZekati verilmesi gereken koyun,sigir gibi hayvanlar ise her sene yavruladiklarindan kiymet kazandiklarindan hakiki bir artis vardirYine para, ekin ve meyveler gelisen mallardir Hükmi artis ise altin ve gümüse mahsusturBu madenler her ne kadar maddeleri itibariyle bir artis göstermeseler de , degerleri her zaman artarBuna hükmi artis denir Mala sahip olmak: Zekati verilecek mala insan tam sahip olmalidirSahibinin elinde ve tasarrufunda bulunmayan malin zekatini vermek gerekmezSatin alinip alis veris yapildiktan sonra henüz ele geçmemis olan mal zekata tabidirRehin birakilan mal zekata tabi degildirBelirli bir sahibi bulunmayan, kaybedilmis ve gasbedilmil mala zekat düsmez Bir yilin geçmesi: Zekata tabi olan malin üzerinden hicri takvime göre bir yilin geçmesi gerekirPeygamber Efendimiz Hazretleri (sav) bir hadisinde "Üzerinden bir yil geçmedikçe bir malin zekatini vermek gerekmez" buyurarak buna dikkat çekmistirBu bir yil içinde artis gerçeklesir, hayvanlar yavrular, ihtiyaçlar ,fiyatlar degisir Hanefilere göre, nisap miktari hem senenin evvelinde, hem de senenin sonunda bulunmalidirMesela bir kimse asli ihtiyaçlarindan fazla olarak 100 gram altina sahip olsa, bir sene geçtikten sonra bu altin 60 grama düsse, bu kimseye zekat vermek farz degildirFakat nisap miktarinin sene içinde azalmasi zekata mani degildirMesela alti ay geçtikten sonra 60 grama düsse, fakat senenin sonunda 120 grama çiksa, senenin basindaki 100 gram veya alti ay sonraki 60 gram degil de, senenin sonunda 120 gram altinin zekati verilirZekata tabi olan bir mal üzerinden bir sene geçtikten sonra artsa, artan kisim zekata tabi olmazOnun zekata tabi olmasi için bir senenin geçmesi gerekirMesela birinin elinde geçen yilin Ramazan ayinin onuncu gününde 100 milyon lira bulunsa, bu senenin Ramazan ayinin onuncu gününde bu miktar 120 milyon olsa,Ramazan'in on besinde 130 milyona çiksa, bu kimse 120 milyonun zekatini verir Safiilere göre ise yil içerisinde nisap bir an bile olsa eksilirse, o yil için zekat vermek gerekmezYilin baslangicinda nisap tam olur,yil içerisinde eksilir, sonra yine tamamlanirs, zekatin farz olmasi için nisabin tamam oldugu günden itibaren bir yil geçmesi gerekirAncak bir insanin zekattan mal kaçirmak için yil içerisinde servetini mesela bir miktar malini birisine hibe edip daha sonra almak gibi, hile-i ser'iyye ile, eksiltmesi mekruhdurAlimlerin çogunluguna göre ise böyle yapmak haramdir Zekatin farz olmasi için malin üzerinden bir senenin geçmesi, bir sene dolmadan zekat verilmez demek degildirFakat bir senede iki defa zekat verilmez Borçlu olmamak: Zekatin farz olmasinin sartlarindan biri de, eldeki malin varsa, borçlar çiktiktan sonra nisap miktarina ulasmasidirMesela elinde asli ihtiyaçlarindan fazla olarak bir milyari bulunan, fakat sekiz yüz milyon borcu bulunan birine zekat farz degildirZekat vermek için bütün sartlar varsa, kisinin zekati kendisine farz olduktan sonra olan borçlanmalari , zekatin farziyetine mani degildir Bir alacakli alacagindan vazgeçse, o günden itibaren bir sene geçince, borcundan vaz geçilen kimsenin nisap miktarinda mali oldugu takdirde üzerine zekat farz olur |
|