|
|
Konu Araçları |
doku, epitel, görevleri, özellikleriepitelin |
Epitel Doku Özellikleri-Epitelin Görevleri |
10-11-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Epitel Doku Özellikleri-Epitelin GörevleriEpitel Doku Özellikleri Epitel doku (kısaca epitel), çok az bir ara madde ile hücrelerin bir araya gelmesi sonundaoluşur Bu doku iç ve dış yüzeyleri örter ve aynı zamanda bütün salgı bezlerinin önemlifonksiyonel kısımlarını da meydana getirir (sinir dokusunda da hücreler arası madde çokazdır ve bu bakımdan sinir dokusunun da epitel kaynaklı olduğu ileri sürülmektedir) Epitel,kan damarlarından diffüzyon yolu ile beslenir (iç kulağın stria vascularis epiteli hariç) Sinirlifleri ise çok az miktarda epitel içine kadar ilerler Fonksiyonel olarak düşünüldüğünde epitel şu şekilde ayrılabilir : Örtü epiteli, Bez epiteli, Neuro-epitel (Duyu epiteli), Myoepitel Halbuki, hücre tabakalarının sayısına ve üst yüzeydeki hücrelerin formlarına göre ele alınırsa, aşağıdaki şekilde bir sınıflama yapmak mümkündür : Yassı epitel (tek sıralı ve çok sıralı= tek katlı ve çok katlı), Kübik epitel Prizmatik epitel (silindirik epitel) Titrek tüylü epitel Geçiş epiteli Epitelin Görevleri Koruma görevi : Vücudun dış yüzeyini ve vücut içindeki boşlukların yüzeyini örterek (döşeyerek) görevini yerine getirir Derinin epidermisi gibi Sekresyon görevi : Vücut için gerekli ve faydalı sekresyonu yapan salgı bezleri, epitel hücrelerin veya epitelial organların biraraya gelmesi ile oluşur Salgı bezleri iç ve dış olmak üzere ikiye ayrılırlar Canlı organizma için fevkalade önemi olan "hormanlar" iç salgı bezi ürünüdürler ve doğrudan dolaşım sistemine verilirler Resorpsiyon görevi : Barsakta görülen çıkıntıların (villus) epiteli buna güzel bir örnektirVücut için faydalı gıdaların buradan emilime tabi tutulması, yapıların önemini ortaya koyar Uyarı alabilme görevi : Duyu epitelindeki duyu hücreleri buna güzel bir örnektir Bu tür fonksiyonel oluşum, en güzel örneği ile gözün yapısında ortaya çıkar Buradaki hücreler görme duyusu ile görevlidirler Prizmatik Epitel Bu epitel türü zaman zaman "Silindirik epitel" olarak da belirtilir Tek katlı prizmatik epitel mide ve barsakda, uterusda ve bazı diğer organlarda görülür Çok katlı epitel türü ise, büyük bezlerin açılma kanallarında (tükrük bezleri ve gözyaşı bezinin kanalları gibi) görülebilir Kübik Epitel Bu yapının hücreleri, kaldırım taşları gibi yüksek ve geniş bir oluşum gösterirler Bunlar dayine kendi içinde tek katlı kübik epitel (birçok salgı bezi yapısında rastlanır) ve çok katlı kübik epitel (bunlar insanda sadece ter bezlerinin açılma kanalları duvarlarında görülür) ol mak üzere ayrılırlar Yassı Epitel Bulundukları yer ve fonksiyonlarına uygun olarak, tek katlı (sıralı) ve çok katlı (sıralı) olmaküzere ayrılırlar, Örneğin, akciğerlerin en son hava odacıkları ile, böbreklerin filtrasyonboşluklarında tek katlı yassı epitel türüne rastlanır Aynı şekilde linfa ve kan damarlarınınendoteli de tek katlı yassı epitelden meydana gelmiştir Buna karşılık; ağız boşluğu, yutak ve yemek borusu yapısında çok katlı yassı epitel yer almıştır |
|