Vücudun Demir İhtiyacı Nasıl Karşılanır |
10-11-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Vücudun Demir İhtiyacı Nasıl KarşılanırDemir, kanımızda kırmızı kan hücrelerinin içinde bulunan ve oksijeni taşıyan hemoglobin isimli bir proteinin yapısında bulunur Demir, vücutta üretilemediğinden besinlerle alınması zorunludur Besinlerle alınan demir sindirim sisteminden kana geçtiğinde bazı taşıyıcılar tarafından alınır ve alyuvarların yapım yeri olan kemik iliğine götürülür İhtiyaç fazlası ise karciğer ve dalakta depolanır Vücuttaki demirin 2/3'si hemoglobin'de, % 15'i ise depo edilmiş olarak karaciğer ve dalakta bulunur Depo demirine ferritin adı verilir Günlük ihtiyaç besinlerle karşılanamadığında bu depolardan faydalanılır Günlük alım yetersiz olduğunda veya ihtiyaç fazla olduğunda depolar tükenir ve alyuvarların üretimi aksamaya başlar Günlük Demir İhtiyacı : 7-12 aylık bebeklik döneminde 11 mg/gün, 1-3 yaş arasında 7 mg/gün, 19-50 yaş arası erkeklerde 8 mg/gün, Kadınlarda 18 mg/gün, Gebelikte 27 mg/gün Emzirme döneminde 9-100 mg/gün'dür Kadınlarda adetlerle fazla kanama olması veya başka kanamalar nedeniyle (ameliyatlar, kesikler, trafik kazası, hemoroidler) demir kaybı olunca vücut bunu önce depo demirinden karşılamaya çalışır Depo demiri denen ferritin de azalınca kansızlık oluşmaya başlar Demir depoları, bağırsaktan alınan demir ile düzenlenmektedir Demirin Bağırsaklardan Emilimi : Sağlıklı bir kişide besinlerle alınan demirin ancak %10-15'i bağırsaklardan emilmektedir Vücudumuzda demir az ise, bağırsaklardan daha çok demir emilimi olmaktadır Vücutta demir çoksa bağırsaklardan demir emilimi az olur Besinlerdeki Demir Emilimi : Ette bulunan demirin emilimi daha iyi iken sebzelerdeki demirin emilimi daha azdır Et proteinleri ve C vitamini demirin emilimini artırmaktadır Gıdaların içinde bulunan kalsiyum, çay, pirinç ve bakliyatlar (kuru fasulye, nohut, mercimek gibi) ve soya yağı veya proteini bağırsaklardan demir emilimini azaltırlar Kanınızda ferritin denen demir az ise veya demir yetmezliğine bağlı kansızlık varsa çayı yemekler arasında ve yemekten 1 saat sonra içmelidir |
|