Osmanlinin Cöküsü (İşgaller) |
10-11-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanlinin Cöküsü (İşgaller)İSTANBUL'UN İŞGALİ 12 Ocak 1920'de toplanan Meclis-i Mebusan, 28 Ocak 1920 tarihindeki gizli oturumunda "Ahd-i Milli" olarak Misak-ı Milli kararlarını aldı ve kararlar bütün mebuslar tarafından imzalandı 17 Şubat 1920 tarihli oturumunda da bu kararın basında yayınlanması ve bütün yabancı parlamentolara bildirilmesi kararlaştırıldı 15 Mart'ta, Bu gelişmeler üzerine İstanbul'daki İtilaf kuvvetleri 150 Türk aydınını yakalattı 18 Mart 1920'de İngilizler, meclisin etrafını makineli tüfeklerle sararak, toplantı halinde bulunan milletvekillerinden bazılarını tutuklayarak ve sürükleyerek götürdüler Böylece şehir fiilen ve resmen askeri işgale maruz kaldı Bunun üzerine milletvekilleri meclisin çalışma süresini ertelediler Böylece, son Osmanlı Meclis-i Mebusanı düşman süngüsü altında zorla kapatıldı Bu işgali, fedakar bir telgraf memuru Manastırlı Hamdi Efendi vasıtasıyla öğrenen Mustafa Kemal Paşa, derhal bu hareketi protesto ederek, bu işgalin haksız ve hükümsüz olduğunu bütün dünyaya beyan etti İNGİLİZ İŞGALLERİ İtilaf Devletleri, bir yandan Boğazları işgal ederken, bir yandan da İstanbul'da karargah kurarak, Osmanlı Hükümetini dolaylı da olsa etki altına almışlardı Daha sonra, İngilizlerle Fransızlar planlarına uygun olarak Orta Doğu'yı paylaştılar Bir yandan da Anadolu'da kendilerine ayırdıkları bölgelerin stratejik bakımdan önemli olan yerlerini ufak birliklerle denetim altına aldılar Fransızlar, Dörtyol, Mersin, Adana ve yörelerini, Afyonkarahisar İstasyonu'nu işgal etti İngilizler, Batum, Antep, Cerablus kentlerini, Konya İstasyonu'nu Maraş, Birecik, Urfa ve Kars Merkezlerini işgal etti Maraş ve çevresi daha sonra Fransızlara bırakıldı İtalyanlar ise, Antalya, Kuşadası, Fethiye, Bodrum ve Marmaris ile yakın yörelerini işgal etti Böylece İtilaf Devletleri, Ateşkeş Antlaşması hükümlerini uygulatmak için baskı yapabilecek önemli merkezleri ellerine geçirmiş oldular MUSUL : 3 KASIM 1918 ÇANAKKALE BOĞAZI : 6-12 KASIM 1918 İSKENDERUN : 9 KASIM 1918 ANTAKYA : 7 ARALIK 1918 BATUM : 24 ARALIK 1918 KİLİS : 27 ARALIK 1918 ANKARA İSTASYONU : ARALIK 1918 AYINTAP : 1 OCAK 1919 CERABLUS : 3 OCAK 1919 HAYDARPAŞA İSTASYONU : 15 OCAK 1919 KONYA İSTASYONU : 22 OCAK 1919 TURGUTLU-AYDIN DEMİRYOLU : 1 ŞUBAT 1919 MARAŞ : 22 ŞUBAT 1919 BİRECİK : 27 ŞUBAT 1919 SAMSUN : 9 MART 1919 HARABNAZ VE TELEBYAZ : 16 MART 1919 URFA : 24 MART 1919 MERZİFON : 30 MART 1919 KARS : 13 NİSAN 1919 FRANSIZ İŞGALLERİ DOĞU TRAKYA DEMİRYOLLARI : 9 KASIM 1918 ÇANAKKALE BOĞAZI : 6-12 KASIM 1918 DÖRTYOL : 11 ARALIK 1918 MERSİN : 17 ARALIK 1918 TOROS TÜNELLERİ : 27 ARALIK 1918 ADANA VE POZANTI : 27 ARALIK 1918 DOĞU DEMİRYOLLARI : 15 OCAK 1919 TURGUTLU-AYDIN DEMİRYOLU : 1 ŞUBAT 1919 ÇİFTEHAN VE AKKÖPRÜ : 3 ŞUBAT 1919 AFYON İSTASYONU : 16 NİSAN 1919 İTALYAN İŞGALLERİ ANTALYA : 28 MART 1919 KONYA İSTASYONU : 26 NİSAN 1919 KUŞADASI : 4 MAYIS 1919 FETHİYE, BODRUM : 11 MAYIS 1919 MARMARİS : 11 MAYIS 1919 AKŞEHİR (KISMEN) : 14 MAYIS 1919 AFYON : 21 MAYIS 1919 MALKARA : 27 MAYIS 1919 BURDUR : 28 HAZİRAN 1919 YUNAN İŞGALLERİ Yunanistan, 1829 yılında Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılarak bağımsızlığını kazandı Sürekli olarak sınırlarını, Türklerden toprak alarak genişletmiş ve 1913 İkinci Balkan savaşı sonunda, Batı Trakya dışında bugünkü sınırlarına erişmişti Ege'de de 12 Ada dışında tüm adaları elde etmişti Yalnız İmroz ve Bozcaada Osmanlılara bırakılmıştı Birinci Dünya Savaşı çıkınca, Yunan Kralı Konstantin tarafsız kalmak istedi ise de azılı bir pan-helenist olan Başbakan Venizelos, İtilaf Devletleri yanında savaşa girilmesi için uğraşmış, sonunda bunu başarmıştır 1915 yılı sonbaharında Yunanistan, Antlaşma Devletleri yanında savaşa girmiş Böylece Balkanlarda Avusturya-Macaristan ve Bulgaristan'a karşı yeni bir cephe açılmıştır Savaş bitince Venizelos, yaptığı hizmetten pay istedi Ona göre zaten Yunan Anavatanının bir parçası olan Batı ve Doğu Trakya kendisine verilmeliydi Ama bu da yetmezdi Anadolu'nun Ege Bölgesi de Yunanlıların hakkıydı Venizelos üstün bir propaganda gücü ile bu yalanları, dünyanın dört bucağına yaymış Yunan milyarderlerinin de desteği ile, İtilaf Devletleri'nin kamu oyuna benimsetmeyi başarmıştır Yunanlıların işgal ettiği başlıca yerler: Uzunköprü-Hadımköy Demiryolu : 9 Ocak 1919 İzmir : 15 Mayıs 1919 ERMENİLER 1918 yılında, Osmanlı toprakları dışında kurulan Ermenistan Devleti, Mondros Ateşkes Antlaşması'nda taraf değildi Ancak Osmanlı yurttaşı olan Ermeniler IDünya Savaşı sırasında İtilaf Devletlerine yardım etmişti Savaş sonrasında da yeni kurulan Ermenistan Anadoludaki Ermenilerle birleşmek ve onların oturdukları yerleri kendi sınırları içine almak istiyordu Ama İtilaf Devletleri, Anadolu'da bir zamanlar Ermeni Yurdu olarak kabul ettikleri yerleri bu Devlete bırakmak hazırlığındaydılar Türk birliklerinin Kafkaslardan çekilmesi üzerine, Ermeniler de Doğu Anadolu'ya ilerleyerek işgallere başladılar Güneyde ise Fransızlar, Çukurova'ya Ermenileri yerleştirmek amacındaydılar Bu durum bölgede şiddetli çatışmalara yol açtı |
|