|
|
Konu Araçları |
girişleri, islamiyete, savaşı, talas, türklerin |
Türkler'in İslamiyete Girişleri Ve Talas Savaşı |
10-06-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Türkler'in İslamiyete Girişleri Ve Talas SavaşıTürkler'in İslamiyete Girişleri ve Talas Savaşı Türklerin Müslüman Araplarla İlk Münasebetleri TürkIslam münasebetlerinin başlangıcı Hz Ömer devrine rastlar 644 yılında Sasani hükümdarı III Yezdigcrd Araplara yenilip İran?ı tamamen kaybederek Türklere iltica etmişti Araplar 644′te Ceyhun Nehri kıyılarına dayanmışlardı Türkler bir taraftan iç karışıklıklara diğer taraftan Çinlilerin saldırılarına maruz kalmış ve Göktürk Devleti? nin yıkılmasıyla Çinlilerin hakimiyeti altına girmişlerdi Türkler ile Araplar arasındaki münasebetler 681 yılında Türgişlcr Dcvlcli?nin kurulmasıyla tekrar başladı Türklerle Müslümanlar arasında büyük çarpışmalar oklu Fmcviler aldıkları Türk ülkelerinde Maveraünnehir ve Semerkant?ta zalim bir idare kurarak halkı canından bezdirdilerHorasan Valisi Nasr bin Seyyar yetmiş iki savaşa girmiş şöhretli Türk kumandanı Bağa Tarhan?ı pusuya düşürerek esir etti Teklif edilen fidyeyi reddederek Türk ordusunun gözü önünde astırdı Türkler arasında Emevilere karşı kin nefret ve infial uyandırdı Emevilerin zulmü İslamiyete yatkın ve yaratılışı itibarıyla İslamın aradığı vasıflara sahip olan Türklerin İslamiyete girmelerini geciktiriyordu Emevilerin son zamanlarında cizye ödememek için Müslümanlığı seçen Türkler de sayı itibarıyla fazla değildiNihayet Emevilerin yıkılıp Abbasilcrin halifeliği ele geçirmesiyle Türklslam ilişkileri düzelerek yeni bir döneme girdi Talaş Savaşı ve Sonuçları Savaşın Sebebi: Batı Türkistan?ın asıl unsuru Türklerdi Turgişlcr Devleti ile sonradan Maveraünnehir?e yerleşen Araplar buraların hakimiyeti için birbirleriyle savaştılar Türkler ile Araplar arasındaki bu mücadelelerden faydalanmaya çalışan Çinliler Batı Türkistan?ı almak için harekete geçtiler Daha evvel Çin Valisi KaoSien Tehc?nın öldürttüğü Taşkent Tarhanı Bagatur Tudun?un oğlu ve bölgedeki Türkler çaresiz kalarak Horasan Valisi Ebu Müslim?den yardım istediler Talaş Savaşı ve Sonuçları (751): Ebu Müslim Çin ilerlemesinin durdurulması amacıyla Salih bin Ziyad kumandasındaki İslam ordusunu Türklere yardıma gönderdi İslam ordusu Talaş Irmağı kıyısında Çin ordusu ile karşılaştı Çin ve Arap kuvvetleri Talaş şehri girişinde beş gün savaştılar Türklerin zayıf düşmelerini fırsat bilerek onlara saldıran Çinlilerin bu hareketlerini hazmetmeyen ve Taşkent komutanlarının yardım çağrısını kabul eden Karluk Türkleri Çin ordusuna saldırınca Çinliler ağır bir bozguna uğradı (751) Bu savaştan sonra Orta Asya?da İslam hakimiyeti yerleşmeye başladı Talaş Zaferi Türklerin cemiyet hayatında bir dönüm noktası oldu Zaferden sonra Müslümanların davranışlarından ve islam dininin karakterlerine uymasından memnun olan Türkler kitleler halinde Müslüman olmaya başladılar İslam Dininin Türkler Arasında Hızla Yayılması Talaş Savaşı Türklerin hayatında bir dönüm noktası oldu Batı Türkistan Çin istilasından kurtulmuştu Talaş Savaşı?nın sonucunu etkileyen Kartuklar bağımsız bir devlet kurarak Türk birliğini sağladılar O zamana kadar batıya göç ederek Hristiyanlığı benimseyen Türkler Türklüklerini unutarak diğer milletler içinde eriyip gidiyorlardı Türklerbundan sonra kendilerine değer veren insanca davranan ve diğer milletlere İslamın ruhuna uygun bir hoşgörüyle bakan Abbasileri ve İslamiyeti benimsediler Toplu halde Müslüman olanların başında Karluk Türkleri gelir İslam dini daha sonra Oğuz Türkleri arasında büyük bir hızla yayılmaya başladı Bu tarihten sonra da İslamiyeti kabul etmeyen Türk boyu kalmadı Tarihte hükümdarı ve halkı ile Türk olan ilk tslam devleti Karluk Yağma ve Çiğil Türklerinin kurduğu Karahanlılar Devletidir Türklerin İslam Dinini Benimsemelerinin Sebepleri İslamiyetin Türkler tarafından benimsenmesi ve hızla yayılmasının başlıca sebepleri şöyle sıralanabilir: 1-Eski Türkler eşi ve benzeri olmayan yerlerin göklerin yaratıcısı bir tanrıya inanır ellerini göğe kaldırarak ona dua eder ve yakarırlardı 2-İnandıkları tanrıya kurban keserlerdi 3-İslamiyette olduğu gibi iyilik ve kötülüklerin karşılıksız kalmayacağı inancını paylaşır insanın topraktan geldiğine ve Allah?a döneceğine inanırlardı 4-Türklerdeki açları doyurmak çıplakları giydirmek geleneği İslamın getirdiği zekat ve sadakaya benzemekteydi 5-İslamiyetteki cihat ruhu Türklerin ilerleme ve fetih anlayışına uygundu 6-İslamdaki ceza ve ahlak hukuku Türklerin ceza hukuku ve ahlak anlayışına benziyordu Türklerin İslamiyeti benimsemelerinde bunların dışında ilmi siyasi ve iktisadi faktörlerin de etkisi oldu Türklerin İslam Dünyasına Yaptıkları Hizmetler Gerek Müslüman ve gerek batılı ilim adamları ?Türklerin İslam medeniyetine yaptıklan üstün hizmetleri? kabul etmektedirler Nitekim Türklerin İslam dinine girmelerinden sonra İslam medeniyetinin hızlı bir ilerleme göstermesi bunun en belirgin örneğidir Türklerin İslamiyete yaptıklan hizmetlerin başında şunlar gelir: Alıntı |
|