Osmanli Kumandanlari

Sehzade Süleyman Pasa

Sehzade Süleyman Pasa 1316 yilinda dogduOsmanlilar zamaninda Rumeli'ye ilk geçen kumandandir ikinci Osmanli hükümdari Orhan Bey'in ogludur Babasi hükümdar iken Karesi Beyi idi Amcasi Alaeddin Pasa'nin ölümü üzerine onun yerine serdarliga ve vezirlige tayin edilmistir 1337'de Haci ilbey, Evrenos ve Ece Beyler gibi ümera ile ve sallarla askerini Anadolu yakasinda Aydincik civarindan Rumeli tarafina geçirmistir Rumeli'de birçok toprak, kale ve kasaba almistir 1358 yilinda av sirasinda attan düserek ölmüstür Bolayir'da Sarayi'nin civarindaki mescidin yaninda, denize karsi yüksekçe bir tepede gömülüdür

Lala Sahin Pasa

(?-1376)
Orhan Gazi zamaninda yasayan Lala Sahin Pasa, Sehzade Murad’a (Sultan Murad Hüdavendigar) lalalik ederek onu yetismesinde büyük pay sahibi olduRumeli’de büyük askeri basarilar kazandi Orhan Gazi’nin büyük oglu Süleyman Pasa ölünce, onun yerine beylerbeyi oldu Rumeli’deki tüm kuvvetlere Lala Sahin Pasa komuta etti Osmanli tarihinde beylerbeyi unvanini tasiyan ikinci kisidir Sultan Murad Hüdavendigar zamaninda Edirne, Filibe ve Zara’yi fethetti 1363’de Edirne’yi geri almak için gelen 60000 kisilik haçli kuvveti, Edirne yakinina ulasti Osmanli kuvvetleri bu orduya karsi koymak için yetersizdi Lala Sahin Pasa
düsmani oyalamak için 10000 kisilik kuvvetle, Haci Ilbey’i gönderdi Kendisi de Edirne’yi savunmak için hazirliklar yapti Haci Ilbey Haçli kuvvetlerine ani bir baskin yaparak Sirp Sindigi Savasi’ni kazandi Lala Sahin Pasa’nin Haci Ilbey’i bu basarisindan dolayi kiskanarak zehirletip öldürttügü söylenir Bursa’da bir medrese, Mustafakemalpasa’da bir cami yaptirmis olan Lala Sahin Pasa, 1376’da öldü

Timurtas Pasa

Osmanli Devleti’nin kurulus devrinde, Bursa’da dört tane Timurtas Pasa vardi
Bunlardan ikisi çok ünlüydü Bunlar, Çakirhamam önünde mezari bulunan Gazi Timurtas Pasa ile Demirtas semtine adini veren Kara Timurtas Pasa’dir I Murad ve I Bayezid döneminde yapilan savaslarda önemli rol almis Kara Timurtas, Kara Ali’nin ogludur Dedesi ise Osman Bey’in silah arkadasi Aykut Alp’tir (öl 1325)
1310 yilinda dogan Kara Timurtas Pasa, Lala Sahin Pasa’nin ölümünden sonra Rumeli Beylerbeyi oldu Süleyman Pasa ile Rumeli’nin fethine katildi Balikesir’deki göçebeleri Rumeli’ye sürmüs ve yerlesmesini saglamisti Sehzade Bayezid’a lalalik etti ve birinci veziri oldu
Balkanlar’da yapilan savaslara katildi ve büyük yararliliklar gösterdi Timurtas Pasa, Gemlik’i kusatip alinmasini saglamisti Bir süre Karamanogullari’nin Bursa’yi isgali sirasinda tutsak düsen Pasa, daha sonra serbest birakildi Kapikulu süvarileri ve voynuk denilen askeri siniflarin kurulmasina ön ayak olmustu Ilk kez belirli bir giysiyi askerlere giydirmisti 1403 yilinda Bursa’da yasamini yitirdi 1398 yilinda öldügü söylense de mezar tasinda 1403 yilinda öldügü yazilidir Bursa’da kendi adini tasiyan mahallesindeki caminin yanina gömülmüstür Bursa’da camisinin disinda hamam ve baska eserleri de vardir

Gedik Ahmet Pasa

Gedik Ahmet Pasa Fatih Sultan Mehmet saltanatinda 1474-1477 yillari arasinda sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir
Kökeni bilinmemektedir II Murat döneminde içoglani olarak saraya girmis olmasi devsirme kökenli oldugunu akla getirmekle birlikte, devsirme olmamasi da pekala mümkündür Arnavut kökenli oldugu savi özellikle, bir keresinde Arnavutluk seferine çikmak istememis olmasina dayandirilmaktadir Ancak bu tutumunun irkdaslarina karsi cenk etmek istememenin disinda gerekçeleri de olabilir
II Mehmet zamaninda kisa bir süre Rum Beylerbeyligi yaptiktan sonra 1461'de Ishak Pasa'nin yerine Anadolu Beylerbeyligine getirilmistir Ilk olarak 1461'de Koyulhisar'in fethiyle kendisini gösterdi 1469'da Konya Ereglisi ve Aksaray'i ele geçirdi; II Mehmet'in oglu Sehzade Mustafa'yi Karaman valisi olarak Konya'ya yerlestirdi Ertesi yil Egriboz'un fethiyle sonuçlanan zafere katildi Ardindan vezirlige yükseltildi 1471'de Alâiye'yi (Alanya), ertesi yil Silifke, Mokan ve Gorios kalelerini aldi Akkoyunlu Devleti'nin askeri yardimiyla topraklarini geri almaya çalisan Karamanoglu Pir Ahmet ve kardesi Karamanoglu
Kasim Bey'i yenilgiye ugratti Osmanlilar ile Akkoyunlular arasindaki Otlukbeli Savasinin (1473) zaferle sonuçlanmasinda önemli rol oynadi
1474'de idam edilen Veli Mahmut Pasa'nin yerine veziriazam oldu Ermenek ve Manyan hisarlarini aldi
1475'de Kirim'daki Ceneviz kolonilerinin fethiyle görevlendirildi Haziran 1475'de Kefe, Sudak ve Azak'i aldi Kefe'de Cenevizliler tarafindan hapse atilmis olan Kirim Hani Mengli Giray'i zindandan çikardi ve onunla bir anlasma yapti Buna göre, Mengli Giray Kirim Hani olarak Osmanli himayesini kabul etti Basarilari dolayisiyla kendisini üstün görmeye baslayan Gedik Ahmet Pasa, 1477'de görevlendirildigi Iskodra seferine çikmaktan kaçinmasi üzerine veziriazamliktan azledilerek Rumelihisari'na hapsedildi 1478'de serbest birakildi ve Kaptân-i Deryaliga getirildi 1479'da Kefalonya, Zanta ve Ayamavra adalarini fethetti

Özdemiroglu Osman Pasa

Özdemiroðlu Osman Pasa, 1527'de Kahire'de dogdu Annesi Misir Abbasi Halifeleri soyundan, babasi ise Misir Çerkez Memlüklerindendir Misir'da sancakbeyligi ve Misir emirihacligi yapan Özdemiroglu Osman Pasa, Yemen, Habes ve Diyarbakir Beylerbeyi oldu Lala Mustafa Pasa'nin maiyetinde Osmanli-iran savaslarina katildi ve sirvan Beylerbeyi oldu Kirim Hani Mehmed Giray'in yardimi ile Karabag, Mugan ve Kizilagaç'a kadar bütün kuzey Azerbaycan'i yagma ve tahrip etti Kirim Hani Mehmed Giray'a daha ileri gitmeyi teklif ettiyse de Mehmed Giray, bunu red ederek Kirim'a döndü
sirvan, iranlilarin eline gecti Kefe Beylerbeyi Cafer Pasa kumandasinda yardimci kuvvetler gelince imam Kuli Han'i Mesale Savasi'nda yendi Bu savastan sonra sirvan kesin olarak Osmanli hakimiyetine geçti istanbul'a dönünce ikinci vezir olarak Divana girdi ve 1582 yilinda sadrazam oldu
1585 yilinda Ferhad Paþa'nin yerine iran cephesi serdarligina getirildi Alivar'da yapilan savasta, iran veliahtý Hamza Mirza'yi yendi Tebriz Osmanli kuvvetlerinin eline geçti Daha sonra iran'la yapilan bir savasta iran kuvvetleri basari gösterdi Bu savas sirasinda hastalanan Osman Paþa, Tebriz yakinindaki senbi Gazan'da 1585 yilinda vefat etti Vasiyeti üzerine Diyarbakir'da defnedildi

Makbul Ibrahim Pasa

(1493-15 Mart 1536) Kanuni Sultan Süleyman saltanati döneminde 1523-1536 yillari arasinda sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir
Bugün Yunanistan'da kalan Parga yakinlarindaki bir köyde dogdu 6 yasinda Istanbul'a getirildi Kanuni'nin sehzadeligi sirasinda Manisa'da onun maiyetinde bulundu Kanuni Ibrahim Pasa'yla beraber yemek yer, yan yana konmus yataklarda beraber yatar kalkardi Kanuni padisah olduktan sonra onunla birlikte Istanbul'a geldi ve Osmanli Devletinde çesitli görevlerde bulundu
1521'de Belgrad'in Fethinde görev aldi 1522'de Rodos seferine katildi 1523'te o zamanki usullere aykiri bir sekilde sadrazamliga getirildi 1524'te Kanuni'nin kizkardesi Hatice Sultan ile evlendi Misir'da asayisi saglamakla görevlendirildi ve kendisine Misir Beylerbeyi unvani verildi Macaristan seferine katildi ve Mohaç Savasinin kazanilmasinda önemli rol oynadi
Daha sonra Anadolu'daki isyanlari bastirmakla görevlendirildi Anadolu'da aldigi tedbirlerle isyanlari sona erdirdi I Viyana Kusatmasi ile sonuçlanan 2 Macaristan seferine katildi Avusturya Imparatorunu Osmanli Sadrazamina esit sayan 1533 tarihli Istanbul Antlasmasi'nin müzakerelerini yürüttü Safevilere karsi düzenlenen Irakeyn seferine katildi Tebriz'i aldiktan sonra Kanuni'ni kuvvetleri ile birlesti ve Bagdat'in fethinde görev aldi
Pargali, frenk, damat, makbul ve maktul lakaplariyla anilan Ibrahim Pasa, Irakeyn Seferi sirasinda yaptigi bazi uygulamalar sebebiyle Padisahin güvenini kaybetti Bazi tarihçilere göre Kanuni'nin esi Hürrem Sultan ve defterdar Iskender Çelebi'nin kötülemelerinin de bunda etkisi oldu 15 Mart 1536 aksami Kanuni her zamanki gibi Ibrahim Pasa'yla aksam yemegi yedi Ertesi sabah cesedi sarayin önünde bogulmus olarak bulundu Yaygin inanis, Hürrem Sultan'in padisah üzerindeki nüfuzu bakimindan kendisine rakip olarak gördügü için öldürttügü, hatta bizzat kendisinin öldürdügüdür

Lala Mustafa Pasa

Bosna'nin Sokol kasabasinda dogdu Vezir olan büyük kardeþinin yardimi ile Yavuz Sultan Selim zamaninda Enderun'a girdi Berber olarak çalisirken, Kanuni Sultan Süleyman'in dikkatini çekti Daha sonra çeþnigir ve mirahorluk yapti Manisa'da sancakbeyi olarak bulunan sehzade Selim'in (Sultan ikinci Selim) lalaligina atandi Bu görev sirasinda sehzade Selim'in kardesi Bayezid ile arasinin açilmasina sebep oldu Lala Mustafa Paþa önce Van, sonra Erzurum, Halep ve sam valiliklerine atandi Ardindan istanbul'a gelerek Vezir oldu ve divana girdi
Bu sirada padisaha Kibris'in fethedilmesi gerektigini kabul ettirdi Kendisi de Serdar-i Ekremlige atandi Bir yil süren savas sonunda Kibris, 1570 yilinda fethedildi Açilan iran seferi dolayisiyla Erzurum kuvvetleri serdarligina atandý 1578 yilinda iran ordusunu bozarak Tiflis'e girdi Gürcistan ve sirvan'i aldi 1580 yilýna kadar doguda kalan Lala Mustafa Pasa, Sokullu Mehmed Pasa'nin ölümü üzerine azledilerek istanbul'a çagrild ikinci Vezir olarak görevlendirilen Lala Mustafa Pasa, padiþaha fikir vermek bakimindan yardimci oluyordu Ayni yil istanbul'da vefat etti

Ferhad Pasa

Ferhad Pasa, Enderun'da yetisip kapicibasi, mirahur ve sonra yeniçeri agasi oldu 1584 yilindan sonra, Rumeli valisi ve ardindan iran seraskerligine getirildi Basarili hizmetlerinden dolayi kendisine vezirlik verildi iran savaslarinda galip gelerek imzaladigi antlasmalarla meshur oldu
1591 yili sonlarinda görevinden alindi Bir süre Sadaret Kaymakamligi ve ikinci vezirlik yapan Ferhad Pasa, 1595 yilinda ikinci defa sadrazam oldu Gayretli, akilli, tedbirli ve cesur bir devlet adami olan Ferhad Pasa, 1595 yilinda vefat etti Eyüp'te kolluk karsisina defnedildi

Sinan Pasa

Koca Sinan Pasa 1520 yilinda Arnavutluk'ta dogduKüçük yasta devsirme olarak alindigi Enderun'da yetisti
Kisa zamanda ilerleyerek Kanuni'nin çesnigirbasiligina kadar yükseldi Malta sancakbeyligi ile saraydan ayrildi, sirasiyla Kastamonu, Gazze, Nablus sancakbeyliklerinde bulunduktan sonra Erzurum, Halep ve Misir beylerbeyliklerinde bulundu(1567) Yemen'de çikan isyan sonrasinda azledilen Lala Mustafa Pasa'nin yerine vezirlikle yemen serdarligina getirildi 1569'da Mekke üzerinden Yemen'e yürüyerek Aden ve çevresini asilerden temizledi Kahire Kalesi'ni; Sana'yi ve Kevkeban kalelerini geri aldi Yemen'i ikinci defa Osmanli devletine bagladigi için Yemen Fatihi ünvanini kazanan Sinan Pasa, Yemen dönüsü tekrar Misir beylerbeyligine
tayin edildi
1573'de de yedinci vezir olarak kubbe vezirligine tayin edildi Ertesi yil Tunus'u Ispanyollardan alarak Tunus Fatihi ünvanini kazandi ve gösterdigi bu basaridan dolayi dördüncü vezirlige yükseldi 1577'de açilan Iran seferinin ikinci yilinda Sirvan'in elden çikmasi üzerine azledilen Lala Mustafa Pasa'nin yerine serdar tayin edildi(1579) Cephede bulundugu sirada Sadrazam Ahmed Pasa'nin ölümün üzerine 1580'de sadarete getirildi Ancak Iran'la barisin saglanamamasi, Gürcistan ve Sirvan'in da tehlikeye girmesiyle sadaretten azledilerek Malkara'ya sürüldü(1582) Malkara'da dört yil kaldiktan sonra affedilerek 1586'da Sam
beylerbeyligine, Nisan 1589'da Siyavus Pasa'nin azli üzerine ikinci kez sadarete getirildi Agustos 1591'de tekrar azledilerek Malkara'ya gönderildi Ocak 1593'de tekrar sadrazam oldu ve III Murad'i Avusturya'ya savas açmaya ikna etti Serdar-i Ekrem olarak cephede bulundugu sirada III Murad'in vefati ve III Mehmed'in tahta geçmesiyle Subat 1595'te tekrar azledilerek Malkara'ya gönderildi ise de Temmuz 1595'te dördüncü kez sadarete getirildi 4 ay 13 günlük sadaretten sonra tekrar azledilip Malkara'ya sürüldü Ancak yerine getirilen Lala Mehmed Pasa'nin 10 gün sonra vefati üzerine Aralik 1595'de besinci kez sadrazam oldu
1573'de de yedinci vezir olarak kubbe vezirligine tayin edildi Ertesi yil Tunus'u Ispanyollardan alarak Tunus Fatihi ünvanini kazandi ve gösterdigi bu basaridan dolayi dördüncü vezirlige yükseldi 1577'de açilan Iran seferinin ikinci yilinda Sirvan'in elden çikmasi üzerine azledilen Lala Mustafa Pasa'nin yerine serdar tayin edildi(1579) Cephede bulundugu sirada Sadrazam Ahmed Pasa'nin ölümün üzerine 1580'de sadarete getirildi Ancak Iran'la barisin saglanamamasi, Gürcistan ve Sirvan'in da tehlikeye girmesiyle sadaretten azledilerek Malkara'ya sürüldü(1582) Malkara'da dört yil kaldiktan sonra affedilerek 1586'da Sam beylerbeyligine,
Nisan 1589'da Siyavus Pasa'nin azli üzerine ikinci kez sadarete getirildi Agustos 1591'de tekrar azledilerek Malkara'ya gönderildi Ocak 1593'de tekrar sadrazam oldu ve III Murad'i Avusturya'ya savas açmaya ikna etti Serdar-i Ekrem olarak cephede bulundugu sirada III Murad'in vefati ve III Mehmed'in tahta geçmesiyle Subat 1595'te tekrar azledilerek Malkara'ya gönderildi ise de Temmuz 1595'te dördüncü kez sadarete getirildi 4 ay 13 günlük sadaretten sonra tekrar azledilip Malkara'ya sürüldü Ancak yerine getirilen Lala Mehmed Pasa'nin 10 gün sonra vefati üzerine Aralik 1595'de besinci kez sadrazam oldu
III Mehmed'in Egri seferinin hazirliklarini yaparken vefat etti ve Parmakkapi'da insa ettirmis oldugu türbesine defnedildi III Murad'a hediye ettigi Sarayburnu'ndaki Sinan Pasa köskünden(Incili Kösk) baska ülkenin çesitli yerlerinde cami, medrese, çesme, han hamam gibi birçok hayrati vardir

Damat Ibrahim Pasa

Bosna'da dogdu Küçük yasta Enderun'a alindi burada yetiserek Silahdari sehriyari oldu 1579 yilinda Diyarbekir, 1581 yilinda sam, 1583'de Misir valiliklerinde bulundu Bir yil dört ay sonra, yerine Misir defterdari Sinan Efendi'yi vekil birakarak istanbul'a geldi 1584'te Ayse Sultan ile evlendi 1587'de Kaptan-i Derya, 1588'de üçüncü vezir oldu Daha sonra ikinci vezirlige ve sadaret kaymakamligina getirildi 1595 yilinda sadrazam oldu Egri seferi sirasinda görevinden azledildiyse de ikinci defa sadrazamliga geldi Serdar-i Ekrem'de olan Damad ibrahim Pasa, 29 Haziran 1601'te savas sirasinda vefat etti Gazi, adil, iyiliksever,
alçakgönüllü ve kerem sahibiydi Tedbirli bir kimse olan Damat ibrahim Pasa savas kaybetmemistir Mezari istanbul sehzade camiindedir

Tiryaki Hasan Pasa

Tiryaki Hasan Pasa, Kanije Kalesi savunmasinin efsanevî kahramanidir O, dört bin Türk askeri ile kirk bin kisilik bir düsman ordusuna yetmiþ gün dayandiktan sonra onlari perisan etti Bu olay dünya tarihinin sanli bir sayfasidir
Tiryaki Hasan Pasa, Enderûn’da (Saray okulu) yetismisti 1574’te bir süre sarayda Sultan III Murad’in yaninda çalisti Sonra yirmi yil kadar Zigetvar Beyi ve Beylerbeyi oldu Tiryaki Hasan Pasa, bir savasta tek basina çarsismayi göze alan cesur bir
komutandi Bir süre de Bosna ve Kanije Beylerbeyi oldu Hasan Pasa, Kanije kumandani iken bir gün, Romali, ispanyol, Fransiz ve Macarlardan olusan kirk bin kisi kadar bir düsman ordusu tarafindan kalesinin kusatilmis oldugunu gördü
Bu on misli üstün güç karsisinda Tiryaki Hasan Pasanin cesareti kirilmadi O, yilmadi ve yetmis gün düsman kusatmasýna dayandi Bu arada bir çok askerlik oyunlari ve hileleri ile düsmani darmadagin etti ve birçok silahi ganimet olarak ele geçirdi
Bu essiz zafer, Hasan Pasanin ismini yükseltti ve söhretini arttirdi Kendisine vezirlik rütbesi elmasli bir kiliç ve üç at gönderilerek tebrik edildi
Tiryaki Hasan Paþa uzun süre Bosna ve sonra Rumeli genel valilii yapti Bu sirada bir çok eskiyayi sindirerek memleketin asayisini korudu
Tiryaki Hasan Pasa 1611 yilinda öldü