09-09-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Donma Donma Nedir? Donmada Gecikme Nedir? Aşırı Ergime Nedir? Donma Hakkında Bilgi
Donma Donma Nedir? Donmada Gecikme Nedir? Aşırı Ergime Nedir? Donma Hakkında Bilgi Donma
Donma Donma Nedir? Donmada Gecikme Nedir? Aşırı Ergime Nedir? Donma Hakkında Bilgi Donma, Bir cismin sıvı hâlden katı hâle geçmesi Cismin sıvı hâlden katı hâle geçtiği sıcaklık derecesine, o cismin donma veya katılaşma noktası denir Bir cismin ergime ve donma noktaları aynıdır Ergime ve donma süresince cismin sıcaklığı sâbit kalır Katılaşma noktasında bulunan bir sıvının bir gramının katı hâle geçerken çevreye yaydığı ısı miktarına o cismin katılaşma (donma) ısısı denir Bir cismin katılaşma ısısı, ergime ısısına eşittir
Donma olayı cisimlerin hacimlerinde de bir değişmeye sebeb olur Donan cisimlerin hacmi genellikle küçülür Bizmut, antimon ve su ise donma sırasında genleşirler ve hacimleri büyür Kışın soğuk havalarda su borularının, otomobil radyatörlerinin, testilerin çatlamasının sebebi, suyun donarken hacminin büyümesidir
Pekçok maddenin tersine, suyun donarken hacminin büyümesi, Allahü teâlânın sayısız hikmetlerinden, sonsuz ilminin ve merhametinin alâmetlerinden sâdece birisidir Eğer diğer pekçok madde gibi suyun hacmi de donma sırasında küçülseydi, buzun yoğunluğu sudan daha büyük olacağı için, suyun yüzeyinde hâsıl olan buz tabakaları dibe çökerlerdi Böylece denizlerin ve göllerin dibi tamâmen buz kaplı olurdu Güneş ışınları belli bir derinlikten daha aşağılara ulaşamadığı için, dipteki buz tabakalarının erimesi de mümkün olamayacağından, deniz ve diğer sularda, bugün olduğu gibi canlılar yaşayamazdı Belki gemi gibi deniz vâsıtalarının çalışması da imkânsız hâle gelirdi
Donma noktası, cismin saf olması ile ilgili olduğu gibi, basınç ile de ilgilidir Su gibi donma sırasında genleşen cisimlerin üzerindeki basınç artarsa, donma noktası düşer Tersine donma sırasında hacmi küçülen cisimlerin üzerindeki basınç artarsa, donma noktası yükselir
Sarsıntısız olarak yavaş yavaş soğutulan bir sıvı, her zaman aynı sıcaklıkta donmayabilir Bâzı cisimler donma noktasından çok daha düşük sıcaklıklarda bile uzun süre sıvı hâlde kalabilir Bu olaya “donmada gecikme” veya “aşırı ergime” denir Donmada gecikmeye mâni olmak için sıvıyı sarsmak gerekir
|
|
|