Duyusal – M Otor Dönemi (0-2 Yaş)

DUYUSAL – M OTOR DÖNEMİ (0-2 YAŞ)

Bebek, bu aşamada dış dünyayı keşfetmede duyularını ve motor becerilerini kullandığından bu döneme duyusal- motor adı verilmektedir Bütün bebekler doğuştan reflekstif davranışlara sahiptir Yeni doğan bebeğin dudaklarınıza dokunduğunda emmeye başlar; elinizi avucuna koyduğunuzda yakalar Bu refleksler, çocuğun ilk biliş şemalarını oluşturur

Başlangıçta kendisini diğer nesnelerden ayıramayan bebek, bu ilk şemaları, (emme, tutma, yakalama vb) yoluyla kendi vücudunu keşfetmeye çalışır Daha sonra, diğer nesnelerle etkinliklere başlar Çıngırak, fincan vb nesneleri tutar, emer, vurur Onları, kendisinde var olan şemalarla tesadüfen keşfeder Örneğin; çıngırağı ağzına götürdüğünde bundan hoşlanmayabilir Kendisinde var olan şemayı yeniden düzenleme yoluyla çevresini anlamayı sağlayacak yeni bilişsel yapılar geliştirmeye başlar Gelecek sefer çıngırağı eline verdiğinizde, sadece ağzına götürmez, elinde sallar Örneğin; yeni doğan bebeğe mama şişesini ters olarak verdiğinizde de emmeye çalışır Oysa bir yada iki ay sonra biberonun ne tarafından emileceğini öğrenir

Bebeğin, çevresiyle etkileşimleri sonucu edindiği yaşantılarla oluşturduğu yeni bilişsel yapıla, refleksif davranışlardan, amaçlı davranışlara doğru ilerlemesini sağlar Artık bebek, kendisine ilginç gelen bazı davranışları sadece tekrar etmez aynı zamanda bazı basit problemleri çözmeye de çalışır Örneğin; beş aylık bebek, gözünün top battaniyenin altına saklandığında onu aramaktan vazgeçer; oysa sekiz aylık bebek, onu aramaya devam eder Çünkü bebek, nesne gözünün önünden kaldırıldığında onun yok olmadığını öğrenir Nesnenin sürekliliğinin gelişimi, bilişsel gelişimde önemli bir adımdır Daha ileri düşünmenin gelişimi için bir basamaktır

Bebek gözünün önünde kaybolan nesnenin yok olmadığını anladığında, onu zihninde tutacak semboller kullanmaya başlar Böylece nesne hakkında düşünebilir Bellek az gelişmiş olmakla birlikte, bu durum belleği kullanmaya başladığının göstergesidir

Duyusal-motor dönemde diğer bir önemli gelişme de deneme – yanılma öğrenmesinin oluşumudur Örneğin; çocuğun istediği bir topu çocuktan uzağa bir battaniyenin üstüne koyduğumuzu düşünelim Çocuk battaniye ulaşabilmekte fakat topa ulaşamamaktadır Bu durumda, küçük bebekler topa birkaç kez ulaşmaya çalışır fakat daha sonra vazgeçer Daha büyük bebekler, doğrudan topa ulaşamadıklarını gördüklerinde, başka bir yolu denerler En sonunda, muhtemelen, battaniyeyi çekerek topa ulaşabileceklerini keşfederler

Çocuklar, duyusal-motor döneminin sonlarına doğru başlangıçtaki deneme- yanılma yoluyla problem çözme davranışlarından, daha planlı bir yaklaşımla zihinsel olarak sembolleştirir, resmederler İşte bu duruma düşünmenin başlangıcı adı verilir Nesne ve olayların içsel temsilcilerinin oluşturulması kavram ve dil gelişiminin başlangıcını oluşturur Çocuk gözüznün önünde olmayan nesne ve olayları zihninde temsil edebilir Düşünmenin başlangıcı olarak nesnelerin zihinde sembolleştirilmesi bilişsel gelişim önemli bir adımdır Örneğin; oyun parkında oynayan bir çocuk dışarıya kaçan topunu almak için çevresini gözler; topa ulaşmasını sağlayacak bir nesneyi (çubuğu vb) bulur ve kullanır Burada çocuk problemi deneme–yanılma yoluyla çözmemiştir Problemi düşünüp, anlıyarak, çözümü tasarlamış ve zihinsel olarak sonuca ulaşmıştır