Değer Teorisi Nedir?

1) Değer teorisi nedir? İktisadi analizde değer teorisinin rolü nedir? Gerçektende iktisadi analiz için böyle bir teoriye gerek var mıdır? Marx’ ın görüşleri ve analitik yaklaşımını temel alarak tartışınız?


Önemli iktisadi düşünce okullarının hepsinde bir değer teorisi vardırDeğer teorisinin bir yanda Marxist öbür yanda Neoklasik ve Klasik iktisatta oynadığı roldeki ayrılıklar şu şekildedir Klasik iktisattan anladığımız Adam Smith, David Ricardo ve John Stuart Mill geleneğidir Neoklasik iktisat günümüzde egemen olan ve 1870’lerde William Stanley Jevons, Carl Menger ve Leon Walras’ ın öncülük ettikleri gelenektir

Klasik iktisatta değer teorisinin birinci görevi sadece kıymetli madenleri değerli sayan Merkantilist yanıltmacaya karşı çıkmak olduAncak kullanım değeri olan bütün malların mübadele değerine de sahip olduğu söylenemezdiHarcanan emek nispi değerlerin en iyi belirleyeni olarak görülmekteydiServet değerli mallardan ve başka mallarla birlikte elde bulunan emek tarafından yapılabilen mallardan meydana gelmekteydi O halde servetin birikim haddi , gelir sahiplerinin servetlerini daha çok mal üretmeye mi yoksa başka ve dolayısıyla üretken olmayan kullanımlara mı harcadıklarına bağlı bulunmaktaydı Klasik emek değer teorisinde bütün malların fiyatlarının şimdiki emek girdisinden ve üretim gereçleri içinde cisimlenmiş emek girdisinden türetilmesine çalışılır Önemli bir sorun değer ölçüsünün üretim yapısına ve gelir bölüşümüne göre değişmez olmayışıdır Ekonomi büyüdükçe teknolojideki üretilen malların miktarları ile çeşitliliğindeki ve tüketim kalıbındaki değişmeler ister gelir artışını ister zevklerdeki değişmelere bağlı olsunlar bir birim emeğin değerini değiştirirler Bu sorundan kaçınmak için ücretlerin kesinlikle en az geçim düzeyinde belirlendiğini ve teknolojinin değişmediğini varsaymak gerekir Eğer büyüme ve teknik gözönünde tutulacaksa bunların emek değerini değiştirmeden gerçekleştiği belirtilmelidir Bu aşamada teori işlemsel bakımdan gerçekçilikten uzak ve totolojiktir Matematiksel iktisattaki son gelişmeler ve yapılan çalışmalar Klasik emek-değer teorisine ilişkin birçok konuyu açıklığa kavuşturmuştur

Neoklasik iktisat teorisinde değer teorisi nispi fiyatlar teorisi sağlamaktadır Genel dengenin varlığının temel sorunu bütün malların nispi fiyatlarıyla üretilen ve mübadele edilen miktarların eşanlı olarak belirlenmesidir

Değer teorisinin Klasik ve Neoklasik iktisattaki rolü gözlemlenen fiyatlar ve miktarların yapısını açıklamaktırYaklaşımlardaki ayrılıklar birinin statik kaynak dağılımı sorununu öbürünün büyüme teorisi ile ilgili bir yönelimi vurgulamakta olmasıdır Ama ikiside kendilerini sırf iktisadi ilişkilerin incelenmesi ile sınırlamaktadır Emek dahil üretilen ve tüketilen malların miktarları, bunlara biçilen fiyatlar, birikim ve teknik değişme haddi gibi gözlemlenmiş iktisadi olguların açıklanmasını amaçlamaktadırlar