![]() |
Atatürk'ün Baba Soyunun Köyü: Kocacık |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atatürk'ün Baba Soyunun Köyü: KocacıkMakedonya'nın batı kesiminde yer alan ve günümüzde Kocacık diye adlandırılan köy, Osmanlı'nın Avrupa'ya doğru ilerlediği yıllarda, geçit yolu üzerinde, sarp ve kayalık, savunulması kolay, önemli bir kilit arazi kesimiydi ![]() Hemen kuzeybatısında da bugün Kocacık Kalesi olarak anılan, o zamanlar Svetigrad Kalesi denilen kale bulunuyordu ![]() XIV ncü yüzyılın ikinci yarısında, Doğu Roma (Bizans) etkisinden kurtulan Katolik Arnavut prensliklerinin birbirleriyle çekişmelerinden yararlanan Osmanlılar, Arnavutluk topraklarına girmişler ve prenslikleri vergiye bağlamaya başlamışlardı ![]() 1443'te, Osmanlılar'ın İskender Bey adını verdikleri, ulusal kahraman Gjergji Kastrioti ( 1404- 1468), Arnavutlar'ı bir araya toplayarak Osmanlılarla savaşa tutuştu ![]() Svetigrad (Kocacık) ve Kruje ( Akçahisar ) kalelerini alan ve son derece sarp bir arazi yapısına sahip yöreyi üs olarak seçen İskender Bey, 1444-1446 arasında, Osmanlılar’ın Arnavutluk üzerine düzenlediği akınları başarıyla püskürttü ![]() Sultanı 2 nci Murat döneminde, Osmanlı birlikleri, 1448’de Svetigrad Kalesi’ni ele geçirdi ![]() Osmanlı birlikleriyle İskender Bey’in adamları arasındaki muharebe, Svetigrad Kalesi’nin yakınındaki düzlükte oldu ![]() Bu muharebede, Anadolu’nun Konya/Karaman ile Aydın/Söke yörelerinden gelen atlılar, “Konyarlar” (Konyalılar/Hudut Akıncıları) adıyla ve İsa Bey komutasında, Osmanlı saflarında çarpıştılar ![]() ![]() ![]() Günümüzde, “ Erenler” ya da “ Büyük Şehitlik” denilen yer ve görülen mezar taşları, o günün hatıralarını yaşatmaktadır ![]() ![]() Muharebenin kazanılmasından sonra 2 nci Murat, bu akıncı Türkler’in sağ kalanlarına muharebe yöresini tımar olarak verdi ![]() ![]() İlk zamanlar, Kocacıklılar’ın içinde bir bölüm, “ Koca Hamza” isimli bir beye bağlıydı ve bunlara “ Koca Hamza Yörükleri” deniyordu ![]() Bugün, Kocacık Köyü’nün bir mahallesinin adı “ Hamzaoğlu Mahallesi”dir ![]() Kocacıklılar’ın anlatımına göre, halen bu mahallede yaşayanlar, mahallenin kurucusu Hamza Bey ve yakınlarının günümüze uzantılarıdır ![]() İlk gelenleri, Anadolu’dan göçler takip etti ![]() ![]() Şecaattin Zenginoğlu, Bilgi Çağındaki Türk Gençliğinin Yükselen Sesi-1999 isimli eserinde, “ Fetihnâmelerde, buralardaki Konya Türkleri’ne hudut gazileri unvanı verildiği yazılıdır” demektedir ![]() Atatürk’ün baba soyunun Konya/Karaman civarından gelerek yerleştikleri Kocacık, Osmanlı döneminde Manastır (Bitola, Bitolj) Vilâyeti’nin dört sancağından biri olan Debre-i Bâlâ’ya bağlıydı ![]() 1912 yılına kadar varlığını nahiye merkezi olarak sürdüren Kocacık, günümüzde Yukarı Jupa Belediyesi’ne bağlıdır ![]() Kocacık'ın kuzeyinde Debre, güneyinde Struga ile Ohri, doğusunda Kırçova, batısında ise Arnavutluk yer alır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kocacık, kendisine bağlı köylerin dışında,merkez yerleşim bölgesi olarak; Bireştani, Koçişta ve Novak köyleri arasında, kuzey ve kuzeybatı doğrultusunda uzanır ![]() ![]() Kocacık’a bağlı Novak Köyü’nde, Mustafa Kemal Atatürk Sağlık Ocağı ile Necati Zekeriya İlkokulu hemen dikkati çeken yapılardır ![]() Kocacık ve ona bağlı köylerde yaşayanlar, Anadolu’dan gelirken yanlarında taşıdıkları Türk örf ve adetlerini aynen muhafaza etmektedirler ![]() ![]() Kocacıklılar, “ Evlâd-ı fâtihan” dır ![]() ![]() Türklüğe ve Atatürk’e bağlılıklarıyla tanınan Kocacıklılar, her sene, ölüm yıldönümlerinde, Atatürk’ü saygı ve rahmetle anmaktadırlar ![]() Kocacık’lı tarihçi Numan Kartal’ın, “ Atatürk ve Kocacık Türkleri” isimli çok kapsamlı bir çalışması vardır ![]() ![]() Numan Kartal : “…Ali Rıza Efendi, Manastır Vilâyeti’nin Debre-i Bâlâ Sancağı’na bağlı Kocacık’ta dünyaya geldi ![]() ![]() ![]() ![]() Atatürk’ün dedesi Kocacık’ın Taşlı Mahallesi’nden, babaannesi ise Yukarı Mahalle’dendir ![]() ![]() Kocacık’ın Taşlı Mahallesi’nin üst tarafında bir yokuş vardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bazı değerli araştırmacılar, Atatürk’ün baba topraklarında, geçmişe ait izler aradılar ![]() Gazeteci Altan Araslı, Manastır’ın Kocacık Köyü’ne giderek yaşayanlarla görüştü; gözlem ve tespitlerini “ Ata’nın Soy Kütüğü” isimli bir yazıyla 10 Kasım 1993’te Milliyet Gazetesi’nde yayınladı ![]() 5 Eylül 1999 tarihli Star Gazetesi’nde de, Ali Öz’ün “ Ata’nın Köyü” başlıklı yazısında, halen Manastır’ın Kocacık Köyü’nde yaşayan Türkler ve onların Atatürk’e duydukları sevgi dile getirildi ![]() 2000 yılında da, Sayın Namık Kemal Zeybek’in başkanlığında Yeni Avrasya Dergisi Ekibi, Kocacık’ı ziyaret etti ![]() “…Atatürk’ün yakın akrabalarının yaşadıkları yeri merak ettik ve Makedonya’nın batısındaki bir dağ köyü olan Kocacık’a gittik ![]() Bir zamanlar Osmanlı Devleti’nin sınırları içindeki Manastır Vilayeti’ne bağlı olan Kocacık Nahiyesi, günümüzde Makedonya’nın Debre Şehri yakınlarında, Jupa Belediyesi’ne bağlı, şirin bir dağ köyü… …Arka arkaya hepsi de Yörüklerin yaşadığı dört köyün içinden geçiyoruz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() …Nihayet yeşillikler içinde saf ve temiz bir Türk köyü bulduk ![]() ![]() ![]() …Öğretmen Selim Maksut, bizi evine davet etti ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Namık Kemal Zeybek : “…Atatürk, Cumhuriyet’in ilk Konya Milletvekili Naim Hazım Onat’a, ‘Konya benim dedelerimin öz vatanıdır ![]() ![]() Makedonyalı araştırmacı İlhami Emin ve tarihçi Numan Kartal, Ata’nın dedesi Kırmızı Hafız Ahmet Efendi’nin annesinin Gulalar, babasının Pınarlar adlı ailelerden geldiğini söylüyorlar ![]() Aile, 1850 yıllarında önce Manastır’a, sonra Selânik’e yerleşmiş ![]() 2000 yılında, Makedonya’nın Ohri ilinin, Debre ilçesinden Kocacık’a gitmiştim ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Osmanlı döneminde Türkler, Balkanlar’a yerleşmişler, yüzyıllar boyu buralarda kalmışlardı ![]() Osmanlı Devleti’nin dağılma sürecinde, Balkanlar’ın çeşitli yerlerinde yaşayan Türkler’in bir kısmı bulundukları yerlerde kalırken, bir kısmı da Anadolu’ya göç etti ![]() Şaban Kocacenk: “ Benim soyadım Kocacenk, Kocacık’tan gelir ![]() ![]() ![]() ![]() İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki günler içinde, büyükbabamlar ve bazı Kocacıklılar, parça parça Anadolu’ya gelmişler ![]() Gelenler, özellikle İzmit(Kocaeli), Adapazarı, Bursa, İnegöl ve Manisa gibi şehirlere yerleşmişler ![]() ![]() Ben, bu bilgileri rahmetli babam Süleyman Kocacenk’ten duymuştum ![]() Bizde, hemen hemen herkes, sarışın ve mavi gözlüdür ![]() ![]() İlyas Kocacenk : “ Büyükbabam Hasan, Manastır’da Kocacık Köyü’nde doğmuş ![]() ![]() ![]() ![]() Rahmetli Hasan dedem, bizleri etrafına toplar ve atalarının Konya bölgesinden gelerek Kocacık’a yerleşen Yörükler olduğunu anlatırdı ![]() Biz, tamamen Türk örf ve adetlerine göre büyüdük ![]() ![]() ![]() ![]() Bizim zamanımızda minarelerde ezan okunması yasaktı ama, cami içindeki ibadete karışmıyorlardı ![]() ![]() ![]() Amcam Abdi’nin yani Şaban Kocacenk’in dedesi’nin Türkiye’ye gitmesinden sonra, 1956 yılında biz de Türkiye’ye gitmeye karar verdik ![]() ![]() ![]() ![]() Soyadımızı, atalarımızın köyü Kocacık’tan esinlenerek Kocacenk koyduk ![]() Bugün, akrabalarımızdan Kocacık ve Resne’de yaşayanlar var ![]() Halen, Balkanlar’da kalanlar Anadolu’dan taşıdıkları Türk örf ve adetlerini aynen korurken, Balkanlar’dan Anadolu’ya göçenler de, Balkanlar’daki anıları tüm canlılığıyla muhafaza etmektedirler ![]() Atatürk’ün anne ve baba soyu, Konya/Karaman yöresinden Balkanlar’a göç eden Türk milli kültür değerleriyle yoğrulmuş Türk Yörük ailelerdendir ![]() Ailenin çeşitli dalları günümüze ulaşmıştır ![]() Atatürk’ün hem kendisinde, hem de ailesinde muazzam bir Türklük bilinci vardır ![]() Atatürk, Türk olmaktan, Türk Milleti’nin bir bireyi olmaktan daima gurur duymuştur ![]() KAYNAK: Ahmet Akyol 19 Mayıs 2006 |
![]() |
![]() |
![]() |
Atatürk'ün Baba Soyunun Köyü: Kocacık |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Atatürk'ün Baba Soyunun Köyü: Kocacık![]() ![]() Atatürk’ün Dedesi Kızıl Hafız Ahmet Efendi’nin Evi Kocacık Köyü / Debre-Makedonya Mustafa Kemal Atatürk’ün anne soyu da, Konya/Karaman’dan gelerek Selanik ile Manastır’ın arasında bulunan Vodina Sancağı’na bağlı “Sarıgöl” de denilen “Kayalar” Nahiyesine yerleştiler ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|