Aile Planlaması Nedir En İyi Doğum Kontrol Yöntemi Hangisidir

Aile Planlaması Nedir En İyi Doğum Kontrol Yöntemi Hangisidir

En İyi Doğum Kontrol Yöntemi Hangisidir?

En güvenilir yöntemler hangileridir?

Aile Planlaması Nedir?

Aile planlaması genelde doğum kontrol yöntemleri yani çocuk sayısını sınırlamak olarak algılanır Ancak, “Aile planlaması” ailelerin istenilen zaman periyodunda istenilen sayıda çocuk sahibi olabilmelerini tanımlar

Bu, aile oluştuğu andan itibaren bireylerin ne zaman ve kaç çocuk istediklerini planlamaları ile başlar Bu planlama ardından çiftler kendileri için uygun doğum kontrol yöntemlerinden birini seçerler ve bu yöntemi kurallarına uygun biçinde kullanırlar Çocuk istedikleri zaman da korunma yöntemini bırakırlar

İstenmeyen gebelikler önemli sağlık sorunlarındandır İstenmeyen gebeliklerin sonlandırılması (kürtaj) işlemi bir takım risklere açıktır Ayrıca, sonlandırılmadan devam ettirilen gebelikler de bazı psikolojik, sosyal ve ekonomik sorunları beraberinde getirirler Bu nedenle, aile planlaması kavramının toplum ve birey bazında iyi anlaşılması ve yerinde uygulanmasının avantajları fazladır

Bu konuyla ilgili bir diğer kavram “nüfus planlaması”dır Nüfus planlaması bir devletin politikaları gereği doğurganlığın hızını kontrol etme çalışmalarıdır Bazı ülkeler bu konuda yasalar çıkararak doğurganlık sayısını direkt kısıtlayabilirler veya özendirici ya da caydırıcı tedbirlerle bunu kontrol etmeye çalışabilirler Ülkemizde aile planlaması hizmetleri yaygın bir şekilde devlet tarafından desteklenmektedir ve çeşitli sağlık kurumları bünyesinde bilinçlendirme ve yöntem uygulaması yapılmaya çalışılmaktadır, buna karşın nüfus planlaması ile ilgili yasalar bulunmamaktadır

Çok çeşitli doğum kontrol yöntemleri vardır Bunlardan bir kısmı ek bir ajan kullanmayı gerektirmeyen doğal yöntemlerdir Bunun dışında hormonal yöntemler, rahim içi araçlar, bariyer (engelleyici) yöntemler ve kalıcı yöntemler (kısırlaştırma) mevcuttur Bunların her birinin bazı dezavantajları ve avantajları söz konusudur Bu nedenle, bebek istemeyen çiftlerin hangi yöntemle korunacaklarını bir uzman danışmanlığında kararlaştırmaları gereklidir

En İyi Doğum Kontrol Yöntemi Hangisidir?

Bu sorunun tek ve kesin bir cevabı yoktur Her yöntemin artıları ve eksileri vardır Bu nedenle, her yöntem her birey için uygun olmayabilir Bazı yöntemlerin doğum kontrolü dışında ek yararları da vardır ve bu ek yararlardan faydalanmak için belirli yöntemin seçilmesi kişi için daha avantajlı olabilir

Birey için hangi yöntemin daha sorunsuz kullanılabileceği aile planlaması konusunda uzman kişinin danışmanlığında çiftler tarafından ortaklaşa karar verilmelidir Bu aşamada, uzman ya da doktorun bir katkısı da bireylerin sağlık durumlarını gözden geçirmeleri ve yaptıkları tetkik ve muayeneler sonrası kullanılabilecek yöntemlerin kişiler için sakıncası olup olmadığının saptanmasıdır Bu nedenle, çiftler doğum kontrol yöntemi kullanmaya karar vermeden önce mutlaka bir doktor veya uzman tarafından değerlendirilmelidir

En güvenilir yöntemler hangileridir?

Kalıcı kısırlaştırma (sterilizasyon) dahil hiç bir yöntemin güvenilirliği %100 değildir (Tablo) Bu nedenle, hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın adet gecikmesi olduğundan öncelikle gebelik ekarte edilmelidir

Yöntem

1 yılın sonunda istenmeyen gebelik yüzdesi

1 yıl sonunda yönteme devam etme yüzdesi

Tüm kullananlarda

İdeal uygulama ve kullanım

Şans (yöntem kullanmama)

85

85

-

Spermisit

26

6

40

Takvim

25

3-9

63

Diyafram

20

6

56

Geri çekme

19

4

Prezervatif

14

3

61

Doğum kontrol hapı

5

0,1

71

Hormonlu RİA

2

1,50

81

Rahim İçi Araç

0,80

0,60

78

3 aylık iğne

0,30

0,30

70

Norplant (implant)

0,05

0,05

88

Kadın sterilizasyonu

0,50

0,50

100

Erkek sterilizasyonu

0,15

0,10

100

Yöntemin güvenilirliği yöntemin doğru kullanılması ve/veya doğru uygulanması ile yakından ilişkilidir Tabloda çeşitli yöntemlerin tüm kullananlarda (kullanıcı hatalarına açık) ile doğru kullanım ve uygulama (kullanıcı hataları hariç) durumlarında 1 yıl sonunda istenmeyen gebelik yüzdeleri ve 1 yılın sonunda yöntemi hala kullanmayı tercih edenlerin oranı verilmektedir Hiç bir yöntem kullanmayanlarda her ay için gebe kalma şansı %20-25’tir Kümülatif olarak bu 1 yılın sonunda %85’i bulur Doğru kullanma hastanın eğitim düzeyi ve uzmandan danışmanlık alması ile yakından ilgilidir Rahim içi araçlarda uygulayanın da hatası söz konusu olabilir

Tabloda görüldüğü gibi doğru kullanımda doğum kontrol hapları, rahim içi araçlar, cilt altı implantlar ve kısırlaştırılma yöntemleri bir yılın sonunda binde bir ve daha az istenmeyen gebelikle sonuçlanmaktadır Bu yöntemler güvenilir yöntemler olarak kabul edilir Buna karşın; prezervatif, diyafram, takvim ve spermisitler güvenilir yöntemler arasında kabul edilmez Özellikle bu yöntemler kullanım hatalarına çok açıktır ve %20-25’lere varan istenmeyen gebelik ile sonuçlanabilir